Qyz urlasań – túrmege otyrasyń. Jaza merzimi de az emes – tórt jyldan on eki jylǵa deıin sottaıdy. Áıel balasynyń taǵdyrymen oınaımyn degenderdiń esinde bolsyn: kez kelgen qylmys zańmen jazalanady dep jazady sputniknews.kz.
Bireýdi jylatyp baqytty bolý múmkin emes, muny kókiregi oıaý, kózi ashyq azamattyń bári túsinedi. Alaıda elimizdiń túkpir-túkpirindegi urlanǵan qyzdardyń basynan ótken oqıǵa týraly áli kúnge deıin estip jatamyz. Bul sharasyz qalyńdyqtardyń taǵdyry ózgerýi tıis.
Qylmys pen jaza
Temir tordyń ar jaǵynda 12 jyl – "kúıeý jigit" qylmysy úshin osyndaı jazaǵa kesilýi múmkin. Qyzdar "el-jurt ne deıdi" dep jaltaqtamaýy tıis, qorqatyn dáneńe de joq. Olardy qorǵaıtyn zań bar Jibek Mýsınany zorlaǵandardyń úkimi ózgertilgen joq
"Qazaqstandaǵy áıelderdiń quqyǵy zańmen qorǵalǵan. Qyzdy zorlyqpen urlaý qylmys retinde jazalanady. Bul jerde eki jaqtyń kelisimimen "salt-dástúr" retinde jasalatyn "alyp qashý" emes, shyn mánisinde adam urlaý jaıynda sóz bolyp otyr. QR QK 125 baby 1 bóliginde adam urlaý úshin tórt jyldan jeti jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrý jazasy qarastyrylǵan. Al endi osy qylmys aldyn ala kelisim boıynsha top bolyp jasalsa – jeti jyldan on eki jylǵa deıin jaza merzimi taǵaıyndalady", — dep túsindiredi advokat Aıman Omarova.
Júrekke ámir júrmeıdi
Urlanǵan qyzdardyń únsizdigi olardyń kelisim bergendigi emes. Psıholog Gýlbaram Musaevanyń aıtýynsha, birneshe faktorlar eskerilýi tıis.
Ózin qorǵaımyn dep kúıeýin óltirgen aqtóbelikti sot kinásiz dep tapty "Kóptegen qyzdar jurttyń synyna ushyraýdan qorqady. Otbasylyq qundylyqtar men tárbıeniń de mańyzy zor. Qyzdyń januıasyndaǵy ákeniń rólin de umytpaý kerek. Ákesi qandaı adam? Otbasynda qandaı qundylyqtar boldy? Munyń bári urlanǵan qyzdyń júregine úreı uıalatady. Onyń ústine, oǵan zorlyq kórsetilse, ómir boıyna jany kúızelip ótedi", — deıdi ol.
Psıhologtyń aıtýynsha, jigitterdiń ózin-ózi tómen baǵalaýy qyz alyp qashýǵa ıtermeleıdi.
"Jigittiń mundaı áreketi onyń ózin qorsynýyna baılanysty. Álbette, ár túrli jaǵdaılar bolyp jatady. Máselen, er adam qyzdyń teris jaýabynan qorqyp, arýdy osylaısha ózine qaratýǵa tyrysýy múmkin", — deıdi Gúlbaram Musaeva.
Ne isteý kerek jáne kim kináli?
Adam quqyǵyn árbir memleket qorǵaıdy, Qazaqstan da buǵan basa nazar aýdarady. Advokat Aıman Omarova jábirlenýshilerge birden polısıaǵa shaǵym berýge keńes beredi. "Adam urlanǵan jaǵdaıda, ózara bitimge kelip, jabýly qazandy jabýly kúıinde qaldyrýǵa bolmaıdy. Aıtý kerek, áıeldiń zańmen qorǵalatynyn este saqtaý qajet. Birinshi kezekte polısıaǵa aryz jazylady. Odan keıin bul is basqa da baptar boıynsha qaralýy múmkin, máselen "zańsyz ustaý" jáne taǵy basqalary. Bul sol jaǵdaıǵa baılanysty", — deıdi advokat.
