Búgin 2018 jyldaǵy Úkimettiń alǵashqy otyrysynda 2017 jylǵy áleýmettik-ekonomıkalyq damý men respýblıkalyq búdjettiń atqarylýynyń aldyn ala qorytyndylary shyǵaryldy, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi.
1. Jalpy makrokórsetkishter
Aldyn ala baǵalaý boıynsha 2017 jylǵy qańtar-jeltoqsanda JİÓ-niń ósýi 2016 jyldyń uqsas kezeńimen salystyrǵanda 4,0%-dy qurady.
6 negizgi salanyń (ónerkásip, aýyl sharýashylyǵy, qurylys, saýda, kólik, baılanys) damý serpinin qamtıtyn qysqa merzimdi ekonomıkalyq ındıkator 2017 jylǵy qańtar-qarashadaǵy 105,1% qaraǵanda 105,2%-dy qurady.
Jyldyq mándegi ınflásıa 2016 jylǵy jeltoqsanda 8,5%-ǵa qaraǵanda 7,1%-dy qurady. Azyq-túlik taýarlarynyń baǵasy 6,5%-ǵa, azyq-túlik emes taýarlardyń baǵasy – 8,9%-ǵa, aqyly kórsetiletin qyzmetter baǵasy – 5,9%-ǵa ósti.
Aılyq ınflásıa aǵymdaǵy jylǵy jeltoqsanda 0,7% qurady.
Inflásıalyq prosesterdiń báseńdeýi aıasynda 2016 jyldyń basynan bastap QR UB bazalyq mólsherlemeni 2017 jylǵy qarashada da saqtalǵan 2016 jylǵy aqpandaǵy 17%-dan (2016 jylǵy mamyrda 15%, shildede 13,0%, qazanda 12,5%, qarashada 12%, 2017 jylǵy aqpanda 11,0%, maýsymda 10,5%-ǵa deıin) 2017 jylǵy tamyzda 10,25%-ǵa deıin birtindep tómendetti.
Negizgi kapıtalǵa ınvestısıalar kólemi 5,5%-ǵa (2017 jylǵy qańtar-qarashada 5,7%, 2017 jylǵy qańtar-qazanda 6,5%) ulǵaıdy, ósý «Nurly jol» jáne «IID MB» memlekettik baǵdarlamalary sheńberinde ındýstrıalyq-ınnovasıalyq jáne ınfraqurylymdyq jobalardyń iske asyrylýyna negizdelgen.
Salalar bólinisinde ınvestısıalardyń eleýli ósýi aýyl sharýashylyǵynda (29,3%-ǵa, 352,5 mlrd. teńgege deıin), saýdada (21,8%-ǵa, 203,5 mlrd. teńgege deıin), qurylysta (11,8%-ǵa, 73,6 mlrd. teńgege deıin) jáne ónerkásipte
(3,8%-ǵa, 4 792,4 mlrd. teńgege deıin) baıqalady.
Eldiń halyqaralyq rezervteri 2017 jylǵy 1 jeltoqsandaǵy jaǵdaı boıynsha 88,6 mlrd. AQSH dollaryn qurady jáne 2016 jyldyń tıisti kúnimen salystyrǵanda 2,1%-ǵa azaıdy (2017 jyldyń basynan bastap 2,5%-ǵa tómendedi), onyń ishinde Ulttyq qordyń shetel valútasyndaǵy aktıvteri 2016 jyldyń tıisti kezeńimen salystyrǵanda 5,6%-ǵa 57,6 mlrd. AQSH dollaryna deıin tómendedi (2017 jyldyń basynan bastap 6,0%-ǵa tómendedi). Ulttyq Banktiń altyn-valúta aktıvteri 31,1 mlrd. AQSH dollaryn qurady jáne 2016 jyldyń tıisti kúnimen salystyrǵanda 5,1%-ǵa ulǵaıdy (2017 jyldyń basynan bastap 4,6%-ǵa ulǵaıdy).
Jumyssyzdyq deńgeıi 2017 jylǵy qarashada (baǵalaý) 5,0%-dy qurady.
- Ekonomıka salalaryndaǵy ahýal
2017 jyly ónerkásipte (7,1%-ǵa), kólik salasynda (4,8%-ǵa), baılanysta (3,3%-ǵa), saýdada (3,2%-ǵa), aýyl sharýashylyǵynda (2,9%-ǵa) jáne qurylysta (1,9%-ǵa) ósýdiń oń serpini baıqaldy.
2017 jyly ónerkásip óndirisiniń kólemi 7,1%-ǵa ulǵaıdy. Ónerkásiptiń ósýine munaı, tabıǵı gaz, metal kenderin óndirý, kómir jáne lıgnıt, munaı óńdeý ónimderin óndirý jáne metalýrgıa ónerkásibi eleýli áser etti.
Munaı óndirýdiń – 10,5%-ǵa, tabıǵı gaz óndirýdiń – 10,1%-ǵa, temir kenin óndirýdiń – 6,9%-ǵa, kómir jáne lıgnıt óndirýdiń – 6,0%-ǵa ósýi esebinen ken óndirý ónerkásibinde jáne karerlerdi ıgerýde óndiris 9,3%-ǵa ulǵaıdy.
Farmasevtıkalyq ónimder óndirý – 41,8%-ǵa, toqyma buıymdaryn
óndirý – 11,2%-ǵa, qaǵaz jáne qaǵaz ónimderin óndirý – 5,6%-ǵa, munaı óńdeý ónimderin óndirý – 5,1%-ǵa, tamaq ónimderin óndirý – 4,1%-ǵa, sýsyn óndirý – 4,0%-ǵa ósýi esebinen óńdeý ónerkásibinde 5,1%-ǵa ulǵaıý oryn aldy. Sondaı-aq, jıhaz óndirý – 9,4%-ǵa, metalýrgıa ónerkásibi – 5,9%-ǵa jáne mashına jasaý – 5,6%-ǵa ósti.
Elektr energıasyn óndirý kóleminiń 6,2%-ǵa ulǵaıýy esebinen elektrmen jabdyqtaý, gaz, bý berý jáne aýa baptaý 4,9%-ǵa ósti.
Sýmen jabdyqtaý jáne káriz júıesi 0,2%-ǵa tómendedi.
Óńirlik bóliniste ónerkásiptik óndiris kóleminiń ósýi 14 óńirde, tómendeýi 1 óńirde, 1 óńirde – byltyrǵy jyldyń deńgeıinde baıqalady.
Ónerkásiptiń neǵurlym joǵary ósý qarqyny Atyraý (20,8%-ǵa) oblysynda jáne Astana qalasynda (7,8%-ǵa) baıqalady.
Mal sharýashylyǵy ónimderi óndirisiniń 3,9%-ǵa ulǵaıýy esebinen
aýyl sharýashylyǵynyń jalpy óniminiń ósýi 2,9%-dy qurady.
Aýyl sharýashylyǵy ónimderi óndirisiniń ósýi 14 óńirde baıqalyp otyr.
Eń kóp ósý Mańǵystaý (8,2%-ǵa), Pavlodar (6,7%-ǵa), Jambyl (5,5%-ǵa) jáne Aqtóbe (5,3%-ǵa) oblystarynda belgilendi.
Qurylys jumystary 1,9%-ǵa ósti.
Qurylys kóleminiń ósýi respýblıkanyń 15 óńirinde, tómendeýi 1 óńirinde baıqalady.
Qurylystyń neǵurlym joǵary qarqyny Qostanaı (27,8%-ǵa), Aqmola (15,9%-ǵa), Qyzylorda (10,8%-ǵa) jáne Aqtóbe (10,4%-ǵa) oblystarynda tirkelgen.
Qurylys jumystary kóleminiń eleýli tómendeýi Atyraý oblysynda
(6,8%-ǵa) baıqalady.
Batys Qazaqstan (42,4%-ǵa), Ońtústik Qazaqstan (36,2%-ǵa), Qostanaı (35,9%-ǵa) jáne Pavlodar (31,2%-ǵa) oblystarynda turǵyn úıdi paıdalanýǵa berý qarqynynyń aıtarlyqtaı ulǵaıýy esebinen 2017 jylǵy qańtar-jeltoqsandaǵy turǵyn úılerdi paıdalanýǵa berý 6,2%-ǵa ósti.
Kólik qyzmetteriniń kólemi 4,8%-ǵa ulǵaıdy, júk tasymaldaý kólemi 5,2%-ǵa, jolaýshylardy tasymaldaý 1,7%-ǵa ósti. Baılanys qyzmetteriniń kólemi 3,3%-ǵa ulǵaıdy. Bólshek jáne kóterme saýda kólemi 3,2%-ǵa ósti.