NATO áskerı uıymynyń eýropalyq músheleri «eger Reseımen soǵys bola qalsa, biz oǵan esh daıyn emespiz» dep málimdedi. Bul pikirdi uıymnyń halyqaralyq áskerı shtabynyń basshysy Ian Brýks te moıyndady.

Onyń aıtýyna qaraǵanda, qazirgi ýaqytta NATO uıymynyń áskerleri jedel áreket ete almaıdy. General-leıtenant Ian Brýks Defense News jýrnalyna bergen suhbatynda buǵan sebep bolyp otyrǵan birneshe másele baryn aıtty. «Birinshiden, logıstıkalyq baǵytta qıyndyq týady. Ekinshiden, orystarǵa qaı jerden, qaı aımaq arqyly soqqy jasaımyz? Úshinshiden, áskerı tehnıkalardy tasymaldaý qaı jol nemese qaı baǵyt arqyly júzege asyrylady, ol jaǵy áli sheshilmegen. Tozǵan temir jol men porttar sonshalyqty mólsherdegi áskerı tehnıkany qabyldaýǵa daıyn emes. Osy jaǵynan kelgende,  NATO mobıldi túrde, jedel áreket ete almaı qalady. Sóıtip, soǵysqa daıyn bolmaı, kúlimiz kókke ushady. Tórtinshiden,  básekelestik jaǵdaıynda Reseı sıaqty qýatty áskerı derjavaǵa qarsy turýǵa qýatymyz jetpeıdi. Temir jol tasymaly men tehnıkalardy tasıtyn alyp kemeler de keń aýqymdaǵy operasıany júzege asyrýǵa daıyn emes».

Sonymen qatar, NATO-nyń generaly Reseıge qarsy shabýylda qıyndyq keltiretin taǵy basqa máselelerdi atady. Orystarǵa soqqy berý úshin NATO-nyń qurlyq áskerleri men áýe kúshterin olardyń terıtorıasyna ornalastyrý úshin, EýroOdaqtaǵy  keıbir elderdiń ruqsatyn alý kerek.

Rasynda da keıingi kezderi NATO uıymyna múshe elder men Reseı arasynda salqyndyqtyń yzǵary aıqyn sezile  bastady. Reseı sonymen qatar,  Eýropanyń soltústik aımaqtary men Arktıkada  áskerı-jattyǵý jıyndaryn jıi ótkizýde. Osyǵan NATO uıymynyń birqatar áskerı generaldary qatty alańdap otyrǵanǵa uqsaıdy. Alaıda NATO alánsynyń bas hatshysy  Iens Stoltenberg uıymǵa múshe elder ótkizgen «Trident Juncture -2018» áskerı jattyǵý jıynynda «jantalasa qarýlanýǵa umtylyp otyrǵan joqpyz. Biz Reseımen qyrǵı-qabaq jaǵdaıynda emespiz. NATO qashan da ujymdyq qorǵanys qabiletin kúsheıtýge mindetti. Álemge halyqaralyq jaǵdaıdyń shıeleniskeni emes, turaqtylyǵy qymbat. Sondyqtan biz Reseımen aradaǵy qarym-qatynasty barynsha jaqsartýǵa tyrysamyz»– dep málimdedi.

Aıta ketý kerek, NATO -nyń Trident Juncture - 2018 jattyǵý jıynyna 30 elden 50 myń ásker, 130 ushaq pen 60 korabl men Býndesverdiń 100 tankisi qatysqan.  

Shyndyǵynda da, Reseı qaýpine qatysty sarapshylar men áskerı mamandardyń pikiri ártúrli. Amerıkalyq sarapshylardyń pikirinshe,  qazir kúshinde bolǵanymen, 2025-2035 jyldary  Reseı eliniń  demografıalyq ósimi kúrt kemip, ekonomıkasy áljýazdana túsedi. Sondyqtan olardan keler qater joq. Eń basty qaýip – Qytaı.  Olar barǵan saıyn kúsheıip keledi.  Sondyqtan NATO men Amerıka Qytaıdyń áskerı jáne ekonomıkalyq damýyna nazar aýdarýy tıis.

Al Syrtqy ister mınıstri Sergeı Lavrov bolsa, Reseıdiń NATO uıymyna múshe  elderine  eshqandaı qater tóndirmeıtinin qadap aıtty. «Munyń barlyǵy da oıdan shyǵarylǵan nárse. Reseıdiń shekaralyq aımaqtaryna ózderiniń áskerin ornalastyrý úshin munyń barlyǵy qoldan jasalynyp otyrǵan aıly-sharǵy. Bizdiń syrtqy strategıamyzda qandaı da bir elge shabýyl jasaý týraly jospar joq. Bul Baltyq jaǵalaýy elderi, atap aıtqanda, Estonıa, Latvıa men Lıtvanyń jáne Polsha elderiniń baıbalamy ǵana» dep málimdedi.