2019 jylǵy 20 qarashada «El-shejire» qoǵamdyq qorynyń uıymdastyrýymen Túrkistan qalasyndaǵy Qoja Ahmet Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetinde sheteldik sarapshylardyń qatysýymen «Uly dalanyń jeti qyry: ulttyq tarıh ýaqyty» («Uly dala halyqtarynyń qundylyqtary») ǵylymı-praktıkalyq konferensıasy ótkizildi. Aýqymdy is-shara Qazaqstan Respýblıkasynyń Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń memlekettik-áleýmettik tapsyrysy aıasynda uıymdastyryldy.

Konferensıanyń maqsaty – Elbasynyń «Uly dalanyń jeti qyry» baǵdarlamalyq maqalasynyń kontekstindegi jahandyq tarıhtaǵy qazaq halqynyń rólin talqylaý úshin alań uıymdastyrý, qazaq halqynyń tarıhı tamyrlaryn qarastyrý, qazirgi zamannyń jahandyq máselelerin zertteýde otandyq ǵalymdardyń halyqaralyq yntymaqtastyǵynyń negizgi baǵyttaryn anyqtaý.

Atalǵan konferensıaǵa 170 adam, sonyń ishinde Túrki tildes elderden (Túrkıa, Tatarstan, Qyrǵyzstan, Ózbekstan jáne t.b.) sheteldik sarapshylar qatysty. Atap aıtqanda:

• Gatın Marat Salavatovıch – Tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty, Qazan ýnıversıtetiniń tarıh jáne qoǵamtaný bilim berý kafedrasynyń dosenti (Tatarstan);
• Mıńnegýlov Hatıp Iýsýpovıch – Qazan ýnıversıtetiniń eńbek sińirgen profesory, fılologıa ǵylymdarynyń doktory (Tatarstan);
• Mýsaev Syrtbaı – I.Arabaev atyndaǵy QMÝ Lıngvısıka ınstıtýtynyń dırektory, fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor (Qyrǵyzstan);
• Iýldashev Qazaqbaı – Tashkent Memlekettik ýnıversıteti, Ózbek tili men ádebıeti kafedrasynyń profesory, pedagogıka ǵylymdarynyń doktory (Ózbekstan);
• Ýtanova Sırdarehon – Ózbekstan Respýblıkasy Fanlar akademıasy, Ózbek tili men ádebıeti jáne fólklory ınstıtýtynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri, fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor (Ózbekstan);
• Nazarov Nasrıddın Atakýlovıch – Tashkent Sáýlet-qurylys ınstıtýty, fılosofıa ǵylymdarynyń doktory, saıasattaný ǵylymdarynyń doktory, profesor (Ózbekstan);
• Bahadyrova Sarygýl – Ózbekstan Ǵylymdar akademıasynyń Qaraqalpaqstan bólimi ǵylymı qyzmetkeri, fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor (Qaraqalpaqstan).
• Islam Jemeneı – «Turan-Iran» ǵylymı zertteý ortalyǵynyń dırektory, fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor.
• Shámshi Baýyrjan – M.Ospanov atyndaǵy Batys Qazaqstan medısına ýnıversıteti, gýmanıtarlyq ǵylymdar magıstri, aǵa oqytýshy.

Konferensıaǵa sonymen qatar QR Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn úılestirý departamentiniń dırektory Tólekov Eldar Myrzabekuly, Túrkistan oblysy ákiminiń orynbasary Sáken Amangeldiuly Qalqamanov qatysty.

Konferensıany quttyqtaý sózimen fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor Qulbek Ergóbek ashty. Odan keıingi sóz kezegi QR Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn úılestirý departamentiniń dırektory E.M. Tólekovke, Túrkistan oblysy ákiminiń orynbasary S.A. Qalqamanovqa berildi.

Konferensıanyń birinshi kúni plenarlyq jáne seksıalyq otyrystar ótkizildi. Konferensıanyń qorytyndysy boıynsha qarar qabyldanyp, ǵalymdar men sarapshylar óz oılaryn bildirdi. 

Atap aıtqanda, utymdy usynystardyń mańyzdy máselelerin tizip óteıik:

1. Túrik álemindegi ortaq qundylyqtardyń qaıta qalyptasýy men baıandylyǵyn qamtamasyz etý úshin álippe (alfavıt) birligin qaıta qaraý usynyldy, (Mysaly: Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Qazaqstan jeke álippelerin daıyndaýda. Árkimniń jeke álippesi ár eldiń qıyndyqtaryn týyndatady. Bul bolashaqta túrik álemindegi ıntegrasıalyq prosesine keri áserin beredi, birlik bolmaıdy.
2. Túrik halyqtary men memleketteriniń tarıhyn zertteý jáne oqytýdyń ortaq ádistemesin qalyptastyrý.
3. Qoja Ahmet Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıteti janynan zamanaýı túrkitaný jáne ǵylymı-metodologıalyq zertteýdiń platformasy retinde ǵylymı jýrnal shyǵarý (SCOPUS jáne t.b. joǵary ındeksti jýrnaldar). 
4. Túrki halyqtaryna ortaq tarıhı uly esimderdi ulylaý, nasıhattaýdyń ortalyqtandyrylǵan júıesin qurý (mysaly, Abaı, ál-Farabı, Berýnı).
5. Keleshekte túrkitaný baǵytyndaǵy ortaq termınderin qalyptastyrý máselesi.
6. Túrkologıaǵa eńbegi sińgen ǵalym tulǵalardyń murasy men tájirıbesin nasıhatta maqsatynda arnaıy oqý keshenin qalyptastý (mysaly, Abaı oqýlary, Shákárim oqýlary jáne t.b.).