Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń eń aldymen jolǵa qoıǵan saıasaty – Kóshi-qon. Tipti, astanany Arqa tósine kóshirý men shekarany álemdik talapqa saı etip bekitýden de buryn osy shettegi qazaqtardy qara shańyraq Qazaqstanǵa shaqyrýdy qolǵa alǵan. El táýelsizdigin jarıalaı salyp, ne bary, on bes-aq kúnnen keıin. Naqtylap aıtsaq, 1991 jyldyń jeltoqsan aıynyń eń sońǵy kúni. Sóıtip, búgingi «Máńgilik El» ulttyq ıdeıasynyń túp negizi - osy Kóshi-qon saıasatymen qalanǵan edi. Demek, Kóshi-qon – óz tizginin ózi qolyna alǵan táýelsiz el bolǵanymyzdy shyn máninde áıgilegen TUŃǴYSH hám ULY bastama! Azattyq ańsaǵan Alash jurtynyń keýdesine Ulttyq memleket qurýdyń úmitin uıalatqan alǵashqy qarlyǵash!
«Qymbatty otandastar!
Ejelgi atamekeninen jyraqtap qalǵan Sizderdi keshegi kúnge deıin ata-baba jerine qaıtyp kele alamyz ba degen suraqtyń alańdatyp kelgenin men jaqsy bilemin. Týǵan jerdiń tútini de ystyq deıdi halqymyz. Qandas baýyrlarymyzdy baıyrǵy ataqonysyna tartý maqsatynda adam pravosy týraly elaralyq erejelerdi basshylyqqa ala otyryp, Qazaqstan Úkimeti «Basqa respýblıkalardan jáne shetelderden selolyq jerlerde jumys isteýge tilek bildirýshi baıyrǵy ult adamdaryn Qazaqstanda qonystandyrý tártibi men sharttary týraly» arnaıy qaýly qabyldady. Sondyqtan atamekenge kelemin deýshi aǵaıyndarǵa jol ashyq. Ata-baba árýaǵy aldaryńyzdan jarylqasyn!» («Egemendi Qazaqstan» gazeti, 1992 jyl, 1 qańtar) - degen bolatyn kemeńger tulǵa Nursultan Ábishuly Nazarbaev sol alysta júrgen aǵaıynǵa arnaǵan jańa jyldyq úndeýinde.
Sodan beri, mine, 24 jylǵa taıady, Ult Kóshbasshysynyń bul úndeýiniń mańyzy artpasa, kemigen joq. Sonyń arqasynda qazirge deıin alys-jaqyn shetelderden Atajurtyna 952 myń 882 qazaq kelip, qonystanyp úlgirdi.
Bulaısha kóp qazaqtyń qaýyrt kelip, ornalasyp qalýynyń taǵy bir basty sebebi bar. Ol –N.Nazarbaevtyń aınalasynda sol kezeńde ulttyq, memlekettik deńgeıde oılaıtyn, is tyndyratyn naǵyz tulǵalardyń kóptigi edi. Olar Elbasynyń aıtpaǵyn emeýirininen-aq bilip, ary qaraı ıgilikti sharýany ilip áketti. Qazaq kósh-qonynyń kedergisiz bolýy úshin birden qujattanýdyń zańnamalyq negizin jasap berdi.
Biraq, sońǵy jyldary, naqtylap aıtsaq, 2007 jyldan beri sol aq tamaq qarlyǵashqa aıbar shegip, aıyr tilinen ý shashatyn ábjylan paıda boldy. Quıryǵyn aıyr etkisi kelip, tap-tap beretindi shyǵardy. Uıasyna ózge jumyrtqa tógip, shyryldatyp dalada qaldyrǵysy keldi...
Osy qara nıetiniń kesirinen alystan kelgen jáne kelgisi keletin aǵaıynnyń kórmegen azaby, tartpaǵan beıneti qalmady. Óz eli turyp, ógeıden de sorly kún keshti. Bılik pen halyqtyń arasy alshaqtap ketti. Jasyratyny joq, Elbasymyzdyń da bedeline kóleńke túsirdi ...
Osyndaı qıyn sátte qysylǵan halyq memleket basshysynan, odan qalaberdi bılikshil partıalardan kómek kútedi eken. Qudaıǵa shúkir, elimiz partıadan kende emes. Ádilet organdaryna zańdy túrde tirkelgen «Nur Otan» partıasy, «Aq jol» Qazaqstan Demokratıalyq partıasy, Qazaqstan Komýnıstik Halyq partıasy, «Birlik» partıasy, Qazaqstan Patrıottar partıasy, «Aýyl» Qazaqstan Sosıal-demokratıalyq partıasy, Qazaqstan Komýnıstik partıasy, Jalpyulttyq sosıal-demokratıalyq partıasy bul kúnderi óz jumystaryn jalǵastyrýda.
«Nur Otan» partıasy, «Aq jol» Qazaqstan Demokratıalyq partıasy, Qazaqstan Komýnıstik Halyq partıasynyń Parlament Májilisinde qazir fraksıalary bar.
Ókinishtisi sol, basqasyn bylaı qoıǵanda, osy atalǵan úsh partıanyń bir de bireýiniń baǵdarlamasynda Kóshi-qon, shettegi qandastar týraly bir aýyz sóz joq!
1999 jyldyń 1 naýryzyndaǵy partıanyń İ seziniń qaýlysymen bekitilgen «Nur Otan» partıasy qoǵamdyq birlestiginiń Jarǵysynda partıa maqsaty «Memlekettik bılik jáne jergilikti ózin-ózi basqarý organdarynda partıanyń jáne onyń músheleriniń, azamattar men túrli áleýmettik toptardyń múddesin qorǵaý;» dep ashyq jazylǵan. Sóıte tura, elimizdegi irgeli áleýmettik top esepteletin qandastarymyzdyń múddesi eń nashar qorǵalýda. Halyqtyń kóshi-qony týraly zańynyń 2013 jylǵy 10 jeltoqsanda qandastarymyzǵa tórt jylsyz azamattyq berilmeıtin etip, Parlamenttiń qos palatasynda bir aýzdan qabyldanyp ketýi sonyń eń basty mysaly.
Ótkendi qaýzamaı-aq qoıalyq, «Nur Otan» partıasyna 2013 jyly Baýyrjan Baıbek birinshi orynbasar bolyp kelgende, biz jetekshi partıa osy máseleni birden qolǵa alatyn shyǵar dep úmittengen edik. Úmitimiz aqtalmady. Múmkindigi shekteýli jandardyń múddesin qorǵaýda eren eńbek kórsetken jas basshy Elbasynyń eń uly saıasaty esepteletin Kóshi-qon týraly eki jylda shóp basyn syndyrmady. Alystaǵy aǵaıynnan góri «Aqyndar aıtysyn», «At báıgesin», qala berdi «Jaıdarmandy» qyzyqtap ketti. Baýyrjan Baıbektiń bulaı usaqtalyp ketýine, árıne, aınalasyna shoý qumar «aqylshylardyń» jıylyp alǵany tym áser etkeni daýsyz.
Al, Qazaqstannnyń «Aq jol» Demokratıalyq partıasynyń jańa baǵdarlamasynda «Bizdiń partıa ulttyq memlekettilikti qalyptastyrýdyń irgeli negizderin qalaǵan, ulttyq múddelerimizdi álemdik órkenıettiń úzdik jetistikterimen ushtastyrý negizinde, qazaq qoǵamyn eýropalyq jolmen jańǵyrtýdy óziniń maqsaty etken «Alash» ult-azattyq qozǵalysynyń izbasary bolyp tabylady» - delinipti. Alash atalǵan jerde, shettegi qazaq shet qalmaýy kerek! Biraq, bul «izbasarda» da ol jaǵy múldem aýyzǵa alynbaǵan. Esesine, «Alashshyl» partıa «*Sheteldik jumys kúshin tartýdyń respýblıkanyń eńbek naryǵyndaǵy ahýalǵa sáıkes memlekettik kvotasyn berýdiń ıkemdi júıesin engizý;» degendi maqsat tutypty. Búgin bar, erteń joq sheteldik jumys kúshiniń ornyna óz qandastarymyzdy tartsaq, elimizde eshqaıda ketpeıtin ulttyq eńbekkúsh qalyptaspaı ma?!
Qazaqstan Komýnıstik Halyq partıasynyń (QKHP) baǵdarlamasy da bul jaǵynan turjaǵum.
Qysqasy, B.Baıbekke qaraǵanda A.Perýashev pen Jambyl Ahmetbekovtyń oralmandar máselesin sheshý týraly Úkimetke ara-tura depýtattyq saýal joldap turatyny bolmasa, bul eki partıa da Ult Kóshbasshysynyń Kóshi-qon syndy uly saıasatynyń aldynda uıatty.
Sondyqtan da bolsa kerek, qaıdaǵy bir tirkelmegen bılikke qarsy qozǵalystar men opozısıalyq uıymdar oralman aǵaıyndardy ózderiniń saıası maqsattaryna ońaı paıdalanyp jatady. Máselesin kótergen bolyp, jeliktiredi, jamanatty qylyp jatady.
Osynaý partıalardyń ishinde, árıne, «Nur Otan» partıasynyń orny bólek. Májiliste de osy partıanyń salmaǵy basym. Memleket basshysy jaqynda prezıdettik bılikti álsiretip, Úkimet pen Parlamenttiń pármenin arttyrýdy, Konstıtýsıaǵa ózgeris engizýdi usyndy. Elbasy taǵy «Partıalar halyqqa óz baǵdarlamasyn dáleldesin, kúressin, parlamentten oryn alyp, óz adamdaryn usynsyn!» dedi. Bir mıllıondyq top ońaı kúsh emes. Olardyń júreginde Otanǵa, Ult Kóshbasshysyna degen ystyq júrek, zor qurmet, máńgilik mahabbat bar. Oralǵandardyń sol sezimin sýytpaı, bılik partıasy qataryna tartý, Elbasy tóńiregine toptastyrý kerek. Oǵan eń aldymen uıytqy bolatyn, úlgi kórsetetin partıa, árıne, «Nur Otan»!
Mine, «Nur Otan» partıasynyń birinshi orynbasary bolyp el yqylasyna bólengen bilikti basshy keldi. Keń oılaıtyn keńesshi taǵaıyndalyp jatyr. Qandastarymyz budan bylaı qańǵyryp, dalada qalmas deımiz. Eń bastysy, Kóshi-qon, shette júrgen qandastarymyzdy tarıhı Otanyna shaqyrý - Ult Kóshbasshysy, Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Perezıdenti Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń uly saıasaty ekeni este bolsa eken!!!
Aýyt Muqıbek
25.08.2015
Astana
