Keshe Reseı syrtqy ister mınıstri Sergeı Lavrov "Rossııskaıa gazeta" basylymynda jarıalaǵan "Rossıa ı Kazahstan: sotrýdnıchestvo bez granıs" atty maqalasynda Qazaqstanda orystildilerge qatysty ksenofobıa bar ekeni týraly aıtqan.
Maqalada negizinen Reseı men Qazaqstan arasyndaǵy sátti dıplomatıalyq qarym-qatynas týraly sóz bolyp, bir abzasta sońǵy ýaqytta Qazaqstanda oryssha sóıleıtinderge qatysty ksenofobıalyq kózqaras kórinisteriniń kýási bolǵany jaıly aıtylady. Lavrov mundaı oqıǵalar áleýmettik-aqparattyq ádis arqyly jasalyp otyrǵanyn, ultshyldyqty órshitýge, Reseımen arany sýytýǵa baǵyttalǵanyn jetkizgen. Sonymen qatar ksenofobıa kórinisteri boıynsha Qazaqstan men Reseı bıligi tarapynan birlesken sharalar qabyldanatyny da atalyp ótilgen.
Kremldiń resmı ustanymyn bildiretin tulǵanyń bul sózderi Qazaqstan qoǵamynda qyzý talqylandy. Áleýmettik jelide Lavrov málimdemesin "jaýlaýshy ult ókiliniń sózi", "Reseı postkeńestik elder arasyndaǵy pozısıasyn joǵalta bastaǵanyn sezedi, sondyqtan osyndaı arandatý sózder aıtady", "Túrki keńesiniń kezekti samıti qarsańyndaǵy Kremldiń qyr kórsetýi" degen sarynda túsindirgender boldy.
Al Qazaqstan bıligi daýly málimdemege baılanysty resmı pikir bildirgen joq. Tek Azattyq radıosynyń jýrnalıseri parlament májilisi depýtattarynan Lavrov málimdemesine baılanysty ne oılaıtynyn surap kórdi.
Azattyq tilshilerine jaýap bergen depýtattar Reseı syrtqy ister mınıstriniń sózimen kelispeıtinin, Qazaqstanda orystildilerge qatysty ksenofobıalyq kózqaras joq ekenin aıtady.
"Qazaqstanda eshqandaı ksenofobıa joq. Men ózim belarýspin. Ksenofobıany, teris qaraǵandy eshqashan sezingen joqpyn, (Lavrov - red) basty qatyrmasyn" deıdi depýtat Snejana Imasheva.
Depýtat Iýrıı Jýlın "memlekettik deńgeıde orystildiler men oryssha sóıleıtinderge qatysty ksenofobıa joq" dese, depýtat Iýrıı Lı "ol ne aıtpaıdy... Bizdiń kórip júrgenimiz mańyzdy emes pe? Ksenafobıa qaıda, kórsetińizshi? Oryssha sóılesemiz, qazaqsha úırenip júrmiz" deıdi.
Al oǵan deıin "Til maıdany" qozǵalysy belsendileriniń qazaqsha qyzmet kórsetýdi talap etken áreketterine baılanysty Reseıdiń birqatar baspasóz quraldary "Qazaqstanda orys tiline qysym jasalyp otyr" dep aqparat taratqan.
Uzamaı prezıdent ákimshiligi tóraǵasynyń birinshi orynbasary Dáýren Abaev belsendilerdiń áreketin "úńgir patrıotızmi" dep atady. Keı saıasattanýshylar Abaev málimdemesin Máskeý bıligine mundaı áreketter Qazaqstan bıligi tarapynan uıymdastyrylyp otyrmaǵanyn uǵyndyrýǵa tyrysqanymen túsindiredi.
Qazaqstan prezıdenti Q.Toqaev ta bıylǵy joldaýynda Qazaqstandaǵy orys tiliniń erekshe orny men mańyzyn atap ótken. Tipti prezıdent "orys tili Qazaqstandaǵy resmı til" dep sózden jańylǵan. Al QR konstıtýsıasynda orys tiliniń memlekettik oryndardaǵy qoldanysy týraly ǵana aıtylady. Konstıtýsıadaǵy 7-baptyń 2-tarmaǵynda "memlekettik uıymdarda jáne jergilikti ózin-ózi basqarý organdarynda orys tili resmı túrde qazaq tilimen teń qoldanylady" delingen.
Pikir qaldyrý