Elordada Mirjaqyp Dýlatulynyń «Oıan, qazaq!», Maǵjan Jumabaevtyń «Pedagogıka» eńbekteri jáne Ahmet Baıtursynulynyń «El búginshil, meniki erteńgi úshin» shyǵarmalar jınaǵy qaıta basylyp shyqty.

Atalǵan kitaptardy «Seni¬men bolashaq» respýblıkalyq ata-analar birlestigi janyndaǵy «Asyl mura» taǵylymdyq kitap¬tar serıasyn shyǵarý bólimi Saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alý kúni qarsańynda jarıalap otyr.

– Bul kitaptar buryn da basylǵan. Biraq birazy eskirgen, kitaphanalardan tappaı-myz. Keı materıaldardy úzik-úzik ınternet¬ten tabýǵa bolady. Biz sonyń bárin biriktirip, kitap qylyp shyǵardyq. Sonyń ishinde «Pedagogıka» alǵash ret 1922 jyly jaryq kórgen. Sodan beri araǵa 100 jyl salyp, qaıta jańartyp basyp shyǵaryp otyrmyz, – deıdi respýblıkalyq birlestik tóraǵasy Raqymbek Jolaev.

Belgili ádebıettanýshy, «Asyl mura» taǵylymdyq kitap¬tar serıasy aqyldastar alqasy-nyń múshesi Serik Negımovtyń sózinshe, qazirgi qazaqtyń ǵy¬ly¬mı tilinde túsi¬nik¬siz termın kóp. Jańa ǵyly¬mı eńbekterdi oqyp túsiný qıyn. Halyqaralyq termın jıi qoldanylady.

– Urpaq boıyna tálim men tárbıeni, bilim men ilimdi Alash qaıratkerleriniń eńbekteri arqyly sińiremiz. Búginde ǵylymda shetten kelgen termınder óte kóp. Degenmen keshegi ult zıalylary óz eńbekterinde qazaq termınderin eńgizip, qoldanǵan. Ol halyqqa túsinikti tilde jazylǵan. Mine osyndaı ulttyń tilinde jazylǵan kitaptardy nasıhattap, oqytýymyz qajet. Búgin halyq úshin kitap basyp shyǵaryp, ony oqyrmanǵa tegin taratyp otyrǵan uıymǵa alǵys bildiremin. Alash qaıratkerleriniń eńbekteri ulttyq rýhymyzdy, tilimizdi, janymyzdy, mádenıetimizdi, tarıhymyzdy ulttyń tilinde jazýǵa úıretedi, – deıdi Serik Negımov.

Onyń aıtýynsha, qazirgi ǵylymı eńbektiń 60%-y burynǵy eńbekterdi sıtata qylady. Sondyqtan oqylmaıdy. Al Baıtursynovtar oqylady. Sebebi ulttyń tilinde jazylǵan.

Aqyldastar alqasynyń taǵy bir múshesi Aqjigit Álibekuly¬nyń aıtýynsha, bul kitaptardy kóptep shyǵarýdyń ózindik máni bar.

– Keıde mundaı kitaptar burynnan bar ǵoı, nesine qaıta-qaıta tusaýyn kese beresizder degen suraq týyndaýy múmkin. Osy aıdyń basynda qalada kitap kórmesi ótti. Sonda qazaqsha tálim-tárbıe beretin kitaptar sanaýly ǵana. Shyqqan kitaptar bar, biraq qyzyldy-jasyldy, qalyń muqabamen, oqyrmanǵa qoljetimdi emes. Al endi sol kitaptardyń jaǵdaıy qalaı eken dep qasyndaǵy «Melomanǵa» kirsek, ol kitaptar múlde joq. 19-20 ǵasyrdyń basynda ómir súrgen orystyń klasıkteri tur, – deıdi Aqjigit Álibekuly.

Al fılologıa ǵylymdarynyń doktory, akademık Dıhan Qamzabekulynyń pikirin¬she, Alash halyqty jumyldyrady, jańa deńgeıge kóteredi degen senim mol. Jańa Qazaqstan qurý úshin mańyzdy eki dúnıe bar. Birinshi, eldiń qaýipsizdigi. Ata-analardyń basyn qosqan «Senimen Bolashaq» RQB-niń baǵdary men baǵyty da osy. Sebebi memlekettiń qaýip-sizdiginiń bastaýy – qoǵamda sanaly ata-analardyń bolýy. Ekinshi, áleýmettik jobalardy qoldaý. Bul – memlekettiń eń basty mindeti. Bizde bastama óte kóp.

– Osynda otyrǵan barshamyzdyń eńbegimiz, ol – memeleket qaýipsizdigi. Sizder bilim berýden, bizder ǵylymmen eldiń qaýipsizdiginiń kirpishin qalap jatyrmyz. Sonyń ishinde «Senimen Bolashaq» syndy elge paıdaly bastamalardy qoldaý mańyz¬dy. Jańa Qazaqstannyń bolashaǵy baıandy bolatyny osyǵan baılanysty, – dedi Dıhan Qamzabekuly.

«Jerge ıe bolý úshin memlekettik til bireý bolýy kerek. Urpaq ana tilinde bastaýysh mektepten bastap bilim alýy qajet. Ana tilin bilip, anasynyń sútimen ósken bala Otan deıdi. Osy qundylyqty qadirlegen adam búkil adamzatqa qyzmet etetin azamat bolady. Adamdyq dıhanshysy bolady» degen Ahmet Baıtursynuly. Fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor Aıgúl İsmaqovanyń aıtýynsha, Alash qaıratkerleri Otanǵa adal qyzmet etý úlgisin ólgenshe kórsetip ketti.

– Qazir de adamdar tez paıda tapqysy, jaqsy laýazymǵa otyrǵysy keledi. Al Álıhan, Mirjaqyp, Dýlattar Otanǵa aqysyz, adal qyzmet etti. Olardyń ulaǵatty sóz¬derin sheteldik ǵalymdarǵa aıtsań tańǵalady. «Qandaı kóregen halyqsyzdar» deıdi. Al búgingi men bilim beretin stýdentter osy qundy dúnıeler nege mektepte oqytylmaǵan deıdi. Sondyqtan Alash zıalylarynyń ustanymy bilim berý deńgeıine jetýi qajet, – deıdi Aıgúl İsmaqova.

Aıta ketý kerek, úsh kitaptyń árqaısysy myń danamen shyqqan. Jalpy, Qazaqstanda 8 myńdaı mektep bar desek, ata-analar birlestigi aldaǵy ýaqytta bul eńbekterdi sonyń bárine taratý úshin taǵy da shyǵarylatynyn aıtty.