«Biz ózimizdiń turaqtylyq jáne kelisim modelin damytýda aıtarlyqtaı tabystarǵa jettik. Qazaqstan Konstıtýsıasy násildik, etnostyq, dinı jáne áleýmettik qatystylyǵyna qaramastan, barlyq azamattyń quqyqtyq teńdigine kepildik beredi».
Nursultan NAZARBAEV.
(«Nur Otan» partıasynyń XVI sezinde sóılegen sózinen).
MashınskaıaBirtektilik – turaqtylyq tutqasy
Kókshelik kásipker Elena MASHINSKAIaNYŃ esimi óńirge etene tanys. Ol Qazaqstan halqy Assambleıasynyń múshesi, QHA Aqmola oblysy assambleıasy tóraǵasynyń orynbasary, Qazaqstan kýlınarlary odaǵynyń prezıdenti, oblystyq máslıhattyń depýtaty. Jerlesimizdiń kúni keshegi Qazaqstan patrıottary forýmyndaǵy jalyndy sózderi de júregimizge jylylyq uıalatty. Ol munyń barlyǵyn Qazaqstan qoǵamyndaǵy beıbitqatar tirshiliktiń, yntymaq pen berekeniń sharapaty dep esepteıdi.
– Elena Ivanovna, uly murattardy ulaǵatty el qalyptastyratyny shyndyqqa aınalǵan dáýirde ómir súrýdemiz. Bul táýelsiz qoǵamnyń úlken jetistigi. Endeshe, Máńgilik El ıdeıasy arqaýyndaǵy jumyldyrýshy qundylyqtar qaǵıdaty qandaı tutqalarǵa súıenedi?
– Elbasymyz óziniń ınstıtýttyq reformasynyń tórtinshi baǵytynda «Máńgilik Eldiń» mynadaı sıpattamasyn berdi: «…Azamattyq teńdik; eńbeksúıgishtik; adaldyq; oqymystylyq pen bilimdi qaster tutatyn zaıyrly el – taǵattylyq eli». Sondyqtan, kópultty, kópkonfessıaly Qazaqstan turaqtylyq pen kelisim modelin damytýda aıtarlyqtaı tabystarǵa qol jetkizdi. Áıtkenmen, únemi alǵa umtylatyn memlekettiń mereıli mejesi bolatynyn eskersek, qazaqstandyq birtektilikti odan ári nyǵaıtý qajet. Prezıdenttik baǵdarlamada barlyq azamattar quqyqtyń birdeı kólemin paıdalanýy, jaýapkershiliktiń bir júgin arqalaýy jáne teń múmkindikke qoljetimdilikti ıelenýi kerektigi aıtyldy. Bul azamattyq ornyqty jáne tabysty memlekettiń eń senimdi irgetasy bolmaq. İrgeli de ilgeri isterge kepildik beretin Qazaqstan Konstıtýsıasynyń artyqshylyǵy da osynda.
– Memleket basshysynyń Joldaýlarynda, bastamashyldyq baǵdarlamalarynda qazirgi qoǵamymyzdyń negizgi oıynshysy retinde orta tap ókilderi únemi aıtylady. Munyń mánisi nede dep oılaısyz?
– Muny Elbasynyń otandastarymyzdy qoǵamdyq belsendilikke, ekonomıkalyq jańǵyrtýlarǵa shaqyrǵan úndeýi dep qabyldaýymyz kerek. Eshqaısymyz da memlekettik múddeden shet qalmaýymyz qajet. Ol eńbeksúıgishtikten bastalady. Eńbek qatynastaryna aralasý arqyly kásiptiń kez kelgen salasy boıynsha ortaq úlesti eseleý tirshilikti túzeý ǵana emes, maqtanysh sezimin oıatqany lázim. Men óz isimdi qarapaıym nan jabýshydan bastaǵan edim. Nan pisirý, taǵam daıyndaý, qonaq kútý, mázir baılyǵy adam balasynyń izgi murattarynyń biri. Sondyqtan, men kásipkerlik qadamymdy «Dastarhan» ataýymen nyǵaıtyp kele jatqanyma qýanamyn. Alys jáne kórshi memleketterdegi kýlınarlyq baıqaýlardan júldesiz kelgen emespin. Munyń ózi bizdiń keńjaılaý halyq ekendigimizdi, kórsetetinimizdiń kóp ekendigin bildiredi. Endeshe, orta tap ta osyndaı qozǵalystan boı kórsetip, qoǵamdaǵy salmaqty ornyn alyp úlgerdi deýge bolady.
– Qazaqstan halqy Assambleıasynyń HHİİ sesıasynda sóılegen sózinde Memleket basshysy: «Ýaqyt bir orynda turmaıdy, ol bizdiń aldymyzǵa saraptamalyq jumysty jetildirip, memlekettik baǵdarlamalardy júzege asyrýda halyqtyń ár tobyn qatystyrý sıaqty jańa mindetter qoıady», – dep atap ótken bolatyn. Munda jergilikti assambleıa qandaı isterge uıytqy bolyp júr?
– Bul baǵytta bizdiń oblysymyzda naqty sharalar qolǵa alynýda. Búginde Aqmola assambleıasy barlyq memlekettik organdar, úkimettik emes uıymdar, etnomádenı birlestikter, saıası partıalar, jastar uıymdary, eńbek ujymdarymen tyǵyz qarym-qatynasta. Olarmen jumysty barynsha jetildirip keledi. Ózim chývash etno-mádenı ortalyǵyna jetekshilik etemin.
Óńirlik assambleıanyń quramynda elge syıly 116 azamat bar. Olardyń barlyǵy da aımaǵymyzdy meken etken etnostardyń tilin, mádenıeti men salt-dástúrlerin saqtaýǵa ólsheýsiz úles qosyp keledi. Qolǵa alynǵan jumystardy jetildirý, jergilikti jerdegi jaǵdaıdy zertteý maqsatynda oblystyq assambleıa hatshylyǵy túrli deńgeıdegi keńesterdiń kóshpeli otyrystaryn aýdandarda ótkizip turady. Atalǵan jıyndar barysynda ózara senim men syı-qurmet jaǵdaıynda birqatar ózekti máseleler ońtaıly sheshimin tabýda. Budan basqa, Aqmola assambleıasynyń jumysyn ǵylymı turǵydan qoldaý, etnosaralyq qatynastardy júıeli jáne maqsatty túrde monıtorıńileýdi ǵalymdar, tarıhshylar jáne saıasattanýshylardan quralǵan ǵylymı-saraptamalyq ortalyq júzege asyrady. Ortalyq memlekettik organdar men etnomádenı birlestikterdegi ıdeologıalyq jumystyń baǵyt-baǵdaryn aıqyndaǵan ǵylymı-ádistemelik, aqparattyq materıaldardy jarıalap otyrady. Atalǵan jumystardyń barlyǵy da dinı ekstremızmniń aldyn alyp, jas urpaqtyń boıynda jańa qazaqstandyq patrıotızmdi qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan.
Ultaralyq tatýlyq máselelerin jan-jaqty, salmaqty túrde oblystyq assambleıa janyndaǵy Jýrnalıser klýbynyń músheleri jarıalap otyrady. Oǵan respýblıkalyq, oblystyq, qalalyq gazet, telearna, radıolardyń tilshileri múshe. Qazaqstan halqy Assambleıasy Tóraǵasynyń orynbasary Eraly Toǵjanov oblysymyzǵa saparynda osy klýbtyń keńeıtilgen otyrysynda sóılegen sózinde Assambleıa jumysyn kórsetýdegi buqaralyq aqparat quraldarynyń rólin aıryqsha atap ótken bolatyn. Buǵan atalǵan qoǵamdyq uıymnyń qoǵamdyq-saıası úrdisterdegi róliniń jeti jyl burynǵy 25 paıyzdan 85 paıyzǵa kóterilgendigi dálel bola alady. Bul – etnosaralyq tatýlyqty saqtaýdaǵy atalǵan teńdessiz ınstıtýttyń qoǵamdaǵy ornyn, deńgeıin kórsetetin qarqyndy ósim.
– Instıtýttyq reformada til, ásirese memlekettik tildi damytý máselesine aıryqsha kóńil bólindi. Bul turǵyda ne aıtar edińiz?
– Memlekettik til men óńirimizdi meken etken etnostardyń tilderin damytý – oblystyq assambleıa jumysynyń basym baǵyttarynyń biri. «Qoǵamdyq kelisim» saraıynda til meńgertý kýrstary jumys isteıdi. Osy óńirde turatyn 8 etnostyń tilin úıretetin «Shańyraq» tilderdi oqytý mektebiniń de shákirtterdiń bilimderin jetildirip, olardyń boıynda sol ulttardyń salt-dástúrlerine degen qyzyǵýshylyqty arttyrýdaǵy orny erekshe. Shákirt demekshi, jýyrda oblystyq «Vıdergebýrt» nemis qoǵamy mektepke deıingi jastaǵy balalardy qosymsha daıarlyqtan ótkizýge múmkindik beretin «Výnderkınd» ortalyǵyn ashty. Ondaǵy balǵyndardyń boıyna jastaıynan jalpyqazaqstandyq qundylyqtar sińiriletin bolady. Oblystyq «Qazaq tili men mádenıeti» qoǵamdyq birlestigi memlekettik áleýmettik tapsyrys sheńberinde «Kókshe dıdary» atty gazetti shyǵarýdy qolǵa aldy. Al, oblysymyzdaǵy chývash ultynyń 1100 ókili balalaryn jeksenbilik mektepterde óz ana tiline úıretýde.
– Shaǵyn suhbatymyzda qoǵamymyzdyń basty qundylyǵy – halyqtar dostyǵy men yntymaqty qatynastar týraly taratyp aıtý múmkin emes. Endeshe, birtektilik pen turaqtylyq jaıyndaǵy túıindi oıyńyzdy ortaǵa salsańyz dep edik.
– Bizdiń barlyǵymyzdy da ortaq Otanymyz – Qazaqstanǵa degen sheksiz mahabbat, keshegimiz ben búginimiz, kemel keleshekke degen umtylysymyz biriktiredi. Máńgilik Otanymyz – Máńgilik Eldiń negizgi irgetasy da osy ekendigi anyq.
– Áńgimeńizge rahmet.
Áńgimelesken
Baqbergen AMALBEK,
«Egemen Qazaqstan».
Aqmola oblysy.
Tatýlyq tini bekı túsedi
Sergeı VıshnákSergeı VISHNÁK,
«Dınar – Elektromash» JSHS-niń
is basqarýshysy.
Elimizdiń erteńi eńseli ekenine senim mol. Qazaqstannyń budan qıyn kezeńderde de eńsesin túsirmegenin, ultaralyq dostyq pen tatýlyqtyń tinin bekite bilgenin álem moıyndady. Qazirgi tańda birtutas ult bolýdyń naqty qadamdary jasalýda. Astanada dástúrli dinder kóshbasshylarynyń sıezerin ótkizýdiń, elimizdegi Qazaqstan halqy Assambleıasynyń qurylyp, jumys isteýiniń ózimizge ǵana emes, ózgelerge ónege bolyp otyrǵanyn bilemiz. Kúni keshe barsha qazaqstandyqtar bolyp, Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyn uıymshyldyqpen toıladyq. Alda «EKSPO-2017» kórmesin ótkizýge daıyndalýdamyz. Memleketimizdiń táýelsizdik jyldaryndaǵy tabystary elimizdi mekendeıtin san ulttar men ulystardyń dostyǵy men tatýlyǵynan tamyr tartatyny aıdan anyq nárse.
Prezıdenttiń Qazaqstandy órkendetý jolyndaǵy bes halyqtyq reformasynda aıqyndalǵan basty qaǵıdattar da osyndaı izgilikti isterge baǵyttalǵan. Elbasy, «Nur Otan» partıasynyń Tóraǵasy Nursultan Nazarbaev partıanyń HVİ sezinde sóılegen «Barshaǵa birdeı osy zamanǵy memleket: bes halyqtyq reforma» atty baǵdarlamalyq sózinde «Sonymen qatar, qazaqstandyq birtektilikti odan ári nyǵaıtý qajet. Ol azamattyq qaǵıdatyna negizdelýi tıis. Barlyq azamattar quqyqtyń bir kólemin paıdalanýy, jaýapkershiliktiń bir júgin arqalaýy jáne teń múmkindikke qoljetimdilikti ıelenýi kerek», dep atap ótken bolatyn. Bul bizdiń ómirimizden berik oryn alyp keledi.
Men Qazaqstandaı elde týyp, óskenime maqtanamyn. Bizde adam boıyndaǵy asyl qasıetterdi aıqyn kórsetýdiń mol múmkindikteri bar. Oǵan naqty mysal meniń kásipker retinde eńbegimniń janǵany der edim. Bizdiń bıznesimiz «Energıa» dep atalatyn shaǵyn dúkennen bastaý alǵan bolatyn, búginde úlken kompanıa dárejesine kóterildik. «Dınar-Torgmash» birlestiginiń «Dınar-Elektromash» jaýapkershiligi shekteýli seriktestigi búginde naryq aıdynyna erkin shyǵyp, óziniń múmkindikterin tanytqan, ýaqyt talabyna saı qyzmet ete alatyndyǵyn dáleldegen ujym desem artyq aıtqandyq bolmas. 1993 jyldan aımaqtyq naryqta tabysty eńbek etip kele jatqan «Dınar-Elektromashtyń» áýelgide «Metran» dep atalatyn kásiporynnyń resmı ókili bolýdan bastalǵan qadamy birte-birte ulǵaıyp, Stavropoldaǵy «Konsern Energomera» AQ dıleri, Máskeýdegi «IEK», «EKF» sekildi alpaýyt ónim shyǵarýshylardyń resmı ókiline deıin kóterildi. Berirekte ataqty PHILIPS kompanıasynyń resmı dıstrıbútory bolýy tutynýshylary tarapynan senimdilikti nyǵaıta tústi. Pavlodardaǵy «Qazenergokabel» AQ zaýytynyń fılıaly da osy «Dınar-Elektromash» bazasynda jumys isteıdi. Seriktestikten elektr tehnıkasy men kabeldik-jelilik ónimderdiń alpys myńdaı shamasyndaǵy ataýlary tutynýshylarǵa usynylady. Al tapsyrys berýshiler arasynda jetekshi munaı kompanıalary, qurylys salasy uıymdary, aýyr ónerkásip kásiporyndary jetkilikti.
Alǵa aýdanynyń Bogoslovka eldi mekeninde seriktestiktiń «Energıa» dep atalatyn qosalqy sharýashylyǵy jumys isteıdi. Muny seriktestik ózderiniń jumysshy-qyzmetkerlerin ekologıalyq jaǵynan taza azyq-túlik ónimderimen qamtamasyz etý úshin ustaýda.
«Dınar-Elektromashtyń» dúkenderin qazaqtyń ulttyq salt-dástúrin anyq tanytatyn jobada kıiz úıler túrinde saldyq. Munda kelýshiler úshin jaıǵasatyn oryndar bar, sáki ústine keń etip kórpe jaıylyp, ortasyna ústel qoıylǵan. Juma kúni munda jınalǵandar sany arta túsedi. Óıtkeni, jeti nan pisirilip taratylady. Samaýyr qaınap jatady, as pisiriledi. Munda bas suqqan adamdardyń bári de tegin tamaqtana alady. Tipti, meshitten ımam kelip, ýaǵyz aıtatyn kezderi de bolady.
Ujymda merekelik sharalar, Naýryz toıy, taǵy da basqa saltanattar uıymshyldyqpen ótkiziledi. Tipti, shildehana, besikke salý degen sıaqty toılardyń ózin eleýsiz qaldyrmaımyz, balanyń týǵanyna qyryq kún tolǵanda áke-sheshesi mindetti túrde osynda alyp keledi. Al ujymdaǵylar nárestege syılyqtaryn ázirleıdi, balanyń anasyna erekshe qurmet jasaıdy, kórimdik beriledi. Munyń barlyǵy memleket quraýshy qazaq halqyna degen izgi nıet jáne qurmet qana emes, sondaı-aq, bir-birimizge degen dostyq pen tatýlyqtyń aıǵaǵy deý oryndy. Osyndaı ıgi sharalar bir arnaǵa qosyla kele jastardyń boıynda patrıottyq sezimdi, eljandylyq qasıetti qalyptastyrýǵa yqpal etedi.
Kompanıada adamdardy jaqyndastyra túsetin ıgilikti sharalar udaıy oılastyrylyp otyrylady. Qyzmetkerlerdiń turǵyn úı alýyna, jeńil kólikke qol jetkizý joldary, medısınalyq kómek kórsetý qarastyrylǵan.
Sondyqtan bolar ujymda eńbek etetin 314 adam bir-birine nyq senedi, birin-biri syılaıdy, ózara dostyq qarym-qatynasta júredi. Olar alýan ulttyń ókilderi bolǵanymen bir-birine izettilikpen qaraıdy, syılastyǵynan jańylmaıdy. Munyń óńirde turatyn toqsannan astam ulttar men ulystardyń arasynda burynnan qalyptasqan birliktiń irgetasyn bekite túsýge alǵyshart jasaıtynyn túsinemiz. Oblysta on toǵyz etnomádenı birlestikter jumys isteıdi. Endi elmen birge túlegen ulttar men etnostardyń arasyndaǵy dostyq pen tózimdilik salt-dástúrimizdi, tilimizdi, mádenıetimizdi birge damytý arqyly burynǵydan da nyǵaıa túsýde. Bul Qazaqstannyń basty baılyǵy ekeni shyndyq.
Elbasy óziniń atalǵan baıandy baǵdarlamasynda «Barlyq qazaqstandyqtar úshin qazaqstandyqtyń boıynda azıalyqtyń da, eýropalyqtyń da ozyq sapalaryn shynaıy súzgiden ótkizetin eýrazıalyq ıdeıasy biriktirýshi bolyp tabylady», deýi de sondyqtan. Biz bir birimizben ıyqtasyp ómir súrip, ózara tatýlyqtyń túǵyryn bekite túsýimiz kerek. Sonda ǵana Máńgilik El bolýdyń joldaryn erkin eńseremiz, Otanymyzdaǵy beıbitshilik pen berekeni damyta túsemiz. Bul baǵytta atqarylǵan sharýalar úlken isterge berik alǵysharttar jasaıdy.
Basty maqsat – birtutastyq
6AssLúbov NI,
Qazaqstan halqy Assambleıasy Tóraǵasynyń orynbasary.
Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev aıqyndaǵan 5 ınstıtýttyq reforma men «Máńgilik El» ıdeıasynyń júzege asyrylýy bizge, bizdiń birligimizge, el tutastyǵymen tikeleı yqpal etedi. Sebebi, Elbasy óz sózinde eldegi reformalardyń júzege asýy úshin oǵan ár qazaqstandyqtyń tolyqtaı atsalysýy qajettigin aıtqan edi. Demek, kez kelgen reforma memlekettiń ǵana emes, halyqtyń qolǵa alynýymen iske asady. Al bul reformalardy júzege asyrý úshin birqatar mańyzdy jobany nazarymyzdan shyǵarmaýymyz kerek. Máselen, solardyń biri 10 jyldan astam ýaqyt boıy qoǵam qaıratkerleriniń, ǵalymdardyń kúsh-jigerimen qolǵa alynyp kele jatqan «Jibek jolyndaǵy suhbat» jobasy.
«Jibek jolyndaǵy suhbat» Qazaqstan halqy Assambleıasynyń bastamasymen ótkiziledi, sonymen qatar, bul mádenıetaralyq suhbat jalpymádenı jáne jalpy tarıhı qundylyqtardy odan ári jandandyrý men saqtaý maqsatyndaǵy jaqyn shetelderdiń sarapshylary arasyndaǵy yntymaqtastyqty arttyrýǵa yqpal etedi. Iaǵnı, bul – úlken halyqaralyq joba. Sol sebepti, atalǵan joba Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Tájikstan, Túrikmenstan men Ózbekstan óner zıalylarynyń bastamasymen qolǵa alynǵan. Jalpy, bul jobanyń júzege asyrylýyna Qazaqstan halqy Assambleıasy, elimizdiń Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi, «QHA áleýmettik konsorsıýmy» qoǵamdyq qory, QHA mádenı birlestikteri, L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti IýNESKO kafedrasy uıytqy boldy.
Men «Jibek jolyndaǵy suhbat» jobasyna aıryqsha mán berip, jaýapkershilikpen qaraımyn. Bul joba 2007 jyly qol alyndy. Ol Qazaqstan halqy Assambleıasynyń odan ári damý joldaryn naqty túrde aıqyndaıtyn kezeń-tuǵyn. Onyń ózeginde otanshyldyq, ultjandylyq ıdeıasy jatyr. Bul jobaǵa elimizdiń zıaly qaýymy tartylǵannan keıin onyń mańyzy tipti de arta tústi. Sebebi, olar bizdiń elimizdegi barlyq oqıǵa men úderisten syrt qalmaýy tıis. Al «Jibek jolyndaǵy suhbattyń» moderatory, uıymdastyrýshysy elimizdiń belgili mádenıettanýshysy Murat Áýezov boldy. Qazaqstan halqy Assambleıasynyń 20 jyldyq mereıtoıy aıasyndaǵy sońǵy suhbat Taraz qalasynda ótti. Bul suhbatqa kóptegen sheteldik ǵalym qatysty. Olardyń arasynda Qytaıdan kelgen azamattar da boldy. Men bul joba Ortalyq Azıadaǵy belgili bir «kóńil-kúıdiń» qalyptasýyna jáne ornyǵýyna yqpaly boldy der edim. Máselen, Tarazda ótken suhbattyń taqyryby: «Ortalyq Azıa halyqtarynyń yntymaqtastyǵy» dep ataldy. Meniń oıymsha, bul – óte ózekti taqyryp. Al onda aıtylǵan oı-paıymdar «Úlken el – úlken otbasy» jalpyulttyq jobasy úshin de mańyzdy. Sebebi, bizdiń árqaısymyz ózimizdiń «úlken el». «úlken otbasy» ekenimizdi uǵynyp qana qoımaı, aınalamyzda ózge de kórshi elderdiń bar ekenin umytpaýymyz kerek. Demek, biz olar týraly bilip, olarmen mádenı, rýhanı túsinistikte, ózara birlik pen tatýlyqta ómir súrýimiz qajet. Bul oraıda, «Jibek jolyndaǵy suhbat» jobasynyń mańyzy orasan.
Mádenıetaralyq yqpaldastyq modeli
3AssAnatolıı BASHMAKOV,
L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıtetindegi QHA kafedrasynyń meńgerýshisi.
Bıylǵy jyldyń Qazaqstan halqy Assambleıasynyń jyly ekeni barshaǵa aıan. Osyǵan sáıkes bul qurylymnyń aldynda úlken maqsat-mindetter qoıyldy, jaýapkershilik júkteldi. Demek, biz aldaǵy ýaqytta sol jumystardy nátıjeli túrde júrgizýimiz kerek. Osydan 2 jyl buryn L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıtetiniń bastamasymen óziniń mazmuny men sıpaty jaǵynan ózgeshe kafedra – Qazaqstan halqy Assambleıasy kafedrasy qurylǵan bolatyn. Bizdiń oıymyzsha, bul óte qajetti bastama. Sebebi, ol jas býynǵa qajet. Qazirgi tańda mundaı kafedralardyń negizi Qazaqstannyń 15 joǵary oqý ornynda qalanyp úlgerdi. Bul úderis búginde jalǵasyn taýyp keledi. Biz bul úderisti qoldan jyldamdatyp jatqan joqpyz, munyń bári óziniń tabıǵı jolymen júrip jatyr. Alaıda, biz osy kafedralardyń jumystaryna ádistemelik úılestirýdi qamtamasyz etý úshin jarty jyldan keıin Qazaqstan halqy Asssambleıasy kafedralarynyń asosıasıasyn qurdyq. Búgingi kúnge deıin bul asosıasıanyń 2 otyrysy ótti. Al 20 qazan kúni Memlekettik hatshy Gúlshara Ábdiqalyqovanyń Petropavl qalasyna jumys sapary barysynda asosıasıanyń 3-shi otyrysy ótetin bolady. Onda Qazaqstan halqy Assambleıasy kafedralarynyń ózara áriptestigi, olardyń QHA-nyń jergilikti jerlerdegi assambleıalarymen qarym-qatynasy jan-jaqty qozǵalady. Bul kafedralardyń 3 biryńǵaı mindeti bar. Olardyń birinshisi – oqytý. Máselen, bıylǵy jyldan bastap bizdiń kafedramyzda arnaıy kýrs oqytyla bastady. Onda ultaralyq qarym-qatynastyń mádenıeti jaıly aıtylady. Biraq, bul kafedralar tek qana oqytý mindetin atqarmaıdy, olar bizdiń óńirimizdegi, Qazaqstandaǵy etnosaıasatty ǵylymı turǵydan qamtamasyz etý mindetin de qosa júrgizedi. Al úshinshiden, olardyń mindeti qoǵam, qoǵamdaǵy jastar arasynda saıası, ıdeologıalyq jumystardy júzege asyrýǵa baǵyttalady.
Qazaqstan halqy Assambleıasynyń jyly da aıaqtalýǵa jaqyn qaldy. Bul jyl Assambleıanyń jumys isteýine qajetti múldem basqa, tyń, jańa baǵyttardy jaryqqa shyǵardy. Oǵan halyqaralyq áriptestik baǵyty dálel bola alady. Máselen, keshe biz rýmynıalyq delegasıa ókilderin qabyldadyq. Al búgingi kúnge deıin álemniń 30 elinen kelgen delegasıa ókilderi ishki etnosaıasat, túrli mádenıetter men etnostyq baǵyttar arasyndaǵy yqpaldastyq boıynsha bizdiń qazaqstandyq modelimizdi, ıaǵnı, Nazarbaev modelin tanyp, bilýge, tájirıbemizben bólisýge arnaıy keldi. Demek, qazirgi tańda bul Qazaqstannyń halyqtar dostyǵy, beıbitshilik, kelisim sekildi uly, qasıetti uǵymdardyń máńgi bolýyna quıǵan «ınvestısıasy» dep baǵalaǵanymyz jón.
Sondyqtan, «Úlken el – úlken otbasy» jalpyulttyq jobasy aıasynda ótkiziletin sharalardyń sıpaty ártúrli bolǵanymen, olardyń ózeginde bir ǵana ıdeıa jatyr. Ol – Qazaqstan úlken el ekendigi. Demek, bul is-sharalardyń astarynda qazaqstandyq birtutastyqty, qoǵamdyq kelisimdi, jalpyulttyq birlikti qalyptastyrý uǵymy jatyr. Bul – Qazaqstan halqy Assambleıasynyń damý tarıhynyń da jańa kezeńi.
Derekkóz: Egemen Qazaqstan
