قازاق – ەكى قابات ايەل كوكبورىنىڭ ەتىنە نە جۇرەگىنە جەرىك بولسا، كەيىن تۋىلعان بالاسى كوكجال بورىدەي قايسار، جاۋجۇرەك باتىر بولادى. ەل قورعايتىن ەر، ءسوز باستايتىن شەشەن، قول باستايتىن كوسەم، كورەگەن كوزدى الىپ ازامات بولادى دەپ ىرىم ەتەدى.
قازاق حالقىندا وسىعان وراي تۋعان «كوكجالدىڭ تۇقىمى»، «ءبورى مىنەزدى»، «ءبورى ازىعى جولدا»، «ءبورى جەتى كۇن جەردەن، ءبىر كۇن ەلدەن ازىق الادى»، «قاسقىرعا جەگەن اتاق ەمەس، قىرعان اتاق»، «ءبورىنىڭ ۇلىعانى – تاڭىرگە نالىعانى»، «بورىدەي شاپتى»، «ءبورىباستى ۇلانىم»، «ءبورى جۇرگەن جەردە شايتان جۇرمەيدى»، «ءبورى شاپقان قوي سەمىرەدى»، «ءبورىنىڭ اۋزى جەسە دە قان، جەمەسە دە قان» دەگەن ءسوز تىركەستەرى بار.
ال اناسى وسىنداي اتى شۋلى جىرتقىش اڭنىڭ ەتىنە جەرىك بولىپ تۋىلعان بالا باتىر بولماي كىم بولادى. قازاق مۇنداي جەرىكتەن تۋىلعان بالانىڭ ءبىتىم-پىشىنى ەرەكشە بولادى، ءوڭى سۇستى، وتكىر كوزدى، قانجار ءسوزدى، دوڭگەلەك ءجۇزدى، شىمىر دەنەلى، قارىمدى ازامات بولىپ وسەدى دەپ نانادى. كوكبورىنىڭ بويىنداعى بارلىق قاسيەت بالاعا داريدى دەپ سەنەدى. مۇنداي بالا كيەلى، يەلى بولادى. ەل ىشىندە ءقادىرلى بولىپ ءومىر سۇرەدى. حالىق قۇرمەتىنە بولەنەدى. ەر جەتكەندە ەر جۇرەك باتىر بولادى. قارسى كەلگەن جاۋلارىن اپىرىپ-جاپىرىپ جالعىز جەڭەدى. ەلىن قورعايدى، ەلىن ساقتايدى. حالقىنا جەڭىستىك الىپ بەرەدى. جامان مىنەزدەن اۋلاق بولادى. ادال جولدا جۇرەدى. جويقىن، ەر جۇگىن كوتەرەدى، ەل قامىن جەيدى. سول ارقىلى قىمباتى ارتىپ، جالپاق جۇرت اراسىندا بەت-بەدەلى وسەدى. اقىل-پاراساتتى، تولعامدى، يماندى ازامات بولادى.
بولات بوپاي ۇلى جوتا قاجى