ات ءمىندى اۋى تولار قازاق بۇگىن

/uploads/thumbnail/20170708171049936_small.jpg

"قازاق حاندىعىنا 550 جىل" شىعارماشىلىق بايگەسىنە!

اتا جۇرتىم - ب ا ق قاينارىم بىلمەيمىن، بۇل ارانىڭ اسپانى – كىم، ورىنسىز ودان بالكىم جاسقانۋىم. ءوز ەلىم، ءوز وتانىم قۇشاعىندا، تابانعا مۇمكىن ەمەس تاستالۋىم.   اتاجۇرت قاسيەتتى شاڭىراعىم، تاڭدايدان تامىلجىعان  ءجالىن-انىم. ات جىعىپ الىستان كەپ جامىرادىم، ءتاڭىرىم، ەندى ايىرما جالىنامىن!   وزىڭدە تاعدىرى ورتاق جاناشىرىم، الاۋ ەتىپ كوتەرگەن الاش ءۇنىن. باسقا تۇسكەن قايمىقپاس تاۋقىمەتكە، قارعا تامىر قازاقتىڭ بالاسىمىن.   وزىڭدە تامىر تارتقان بولاشاعىم، ءوزىم حان، ءوزىم مۇندا قاراشامىن. بيىكپىن بەتەگەدەن جايى كەلسە، جايشىلىقتا جۋساننان الاسامىن.   جاساي بەر تولىقسىعان بوستاندىعىم، التىن كۇندەي الەمگە شاشقان نۇرىن. وزىڭدە بار باقىتىم شاش-ەتەكتەن، وزىڭدە داۋرەندەيدى استامدىعىم.   قۇشاعىڭدا الشاڭداپ ازاتتىعىم، جاسقانبايدى ەشكىمنەن قازاقتىعىم. جاھاندانۋ جولىندا جارلىق ايتىپ، ات ءمىندى اۋى تولار قازاق بۇگىن.   كەۋدەمدە سىلكىنەدى قۋانىشىم، بويىمدا بۇلقىنادى بۇلا كۇشىم. ازاتتىق، بوستاندىقتان ارتىعى جوق، بوساعان اياقباۋدان قىران ءۇشىن...   التىن بەسىك وتانىم اتبايلارىم، سارقىلماس شىمىرلاعان ب ا ق قاينارىم. شاڭىراق سالار بولساڭ مەن بولايىن، قايىسپاس قارا نارىڭ، اق تايلاعىڭ! و، سۇيىكتى اتامەكەنىم، تابالدىرىعىڭدا تۇرىپ ءتاجىم ەتەمىن.   ماعان سالسا...   كىشى پەيىلگە جاسايتىن كىشىلىگىم، كىشكەنتايدان ۇستانعان كىسىلىگىم. جالبارىنا ءجۇرۋدى جارامساقسىپ، ماڭدايىنا جازباعان تۇسىنىگىم.   كەمشىلىكتەر دەگەنگە كىشى-گىرىم، كەشىرىممەن قارايدى كىسىلىگىم. باسقا شاپشىپ ءدۇر توبەت ابىنباسا، ەلەمەيدى قۇلاعىم كۇشىك ءۇنىن.   تاكاپپاردى كورگەندە جىنىم ۇستاپ، بۇكتەي سالعىم كەلەدى ءبۇرىپ ۇستاپ. قۇمالاعىن شاشتىرار شاتقاياقپەن، قۋىپ سالعىم كەلەدى قۇرىق ۇستاپ.   قاسكۇنەمنىڭ قۋ سورىن قايناتتىرىپ، ەكى قولىن ارتىنا بايلاپ تۇرىپ. سوت بيلىگى تيسە ەگەر جىبەرەر ەم، «تەسكەن تاۋدان» وتكىزىپ ايداتتىرىپ.   وتىرعاندا جايراڭداپ ويناپ-كۇلىپ، شىرىق بۇزسا ءبىر سودىر بويلاپ كىرىپ. «اشتى سۋعا» ەسىرتە ەسىرتە ءبورتتىرىپ اپ، «ور تەكەدەي» قويار ەم «ويناتتىرىپ».   قولىمىزدا تۇرعاندا قايراتتىلىق، الدىمىزدى بوگەسە ايباتتى ۇلىق. قولاقپانداي بيلىكتەن جۇلىپ الىپ، قويا بەرگىم كەلەدى قوي باقتىرىپ.   ەرگە لايىق قايدا ەكەن قايراتتىلىق، توڭىرەكتەي كورمەسىن مايماق قۇلىق. ار-ۇياتسىز، نامىسسىز كورگەنسىزدى، بۇركە سالعىم كەلەدى شايناپ تۇرىپ.     جالقاۋلارعا جۇرگەندە ءىشىم پىسىپ، قورقاۋلارعا كورمەگەي ءىسىم ءتۇسىپ. الدامشىعا الباستىم ۇستاعاندا، جالعانشىعا تۇرادى ءتىسىم قىشىپ.   تارازىسىن ماقشاردىڭ بەرسە تورەم، ءار مىنەزدى مىنەۋسىز ولشەتەر ەم. تۇيە سويعان كىسىدەي ءتۇرىپ جەڭدى، قۋىرداقتىڭ كوكەسىن كورسەتەر ەم!   ازامات ءۇنى   اق جاڭبىر بوپ وي سورعالا اسپاننان، سەمىپ قالعان قيال گ ۇلى ءتىرىلسىن. سەنىڭ كۇشىڭ تەڭدەسسىز كۇش تاسجارعان، مەيلى، مەيلى ەت جۇرەگىم ءتىلىنسىن.   اق جاڭبىر بوپ وي سورعالا اسپانان، جويىلسىن ءبىر كوڭىلدەگى قارا داق. شابىت قۇسىم تۇلەپ ۇشىپ اسقاردان، كەتەر مۇمكىن يران باقتى ارالاپ.   اق جاڭبىر بوپ وي سورعالا اسپاننان، ويسىز وتكەن كۇندەرىمە اشىنام. قۇشاق-قۇشاق گۇل الامىن دوستاردان، كوكىرەكتەن سامعاپ ۇشسا اسىل ءان.   اق جاڭبىر بوپ وي سورعالا اسپاننان، بارلىعىمىز باقىتتىمىز بىلايشا. اقىن وتىر جانارىنان جاس تامعان، جالعىزدىقتى ۇققان كىم بار قۇدايشا.   اق جاڭبىر بوپ وي سورعالا اسپاننان، دۇنيەنىڭ تىلسىم سىرىن باعايىن. ورىندارماي قالسا قالسىن باسقا ارمان، ولەڭ-شامنىڭ بىلتەسى بوپ جانايىن!   ۇرپاقتارعا ارىز نەمەسە اباي ارۋاعىنىڭ مونولوگى   اڭساپ كۇتكەن ارماندارعا جەتپەدىك، كۇڭىرەنە ايتارىم بار وكپە عىپ. ايتىڭدارشى، ۇرپاعىم-اۋ سەندەرگە، ءتىل مەن دىلدەن ايىرىلسىن دەپ پە ەدىك؟!   بويلارىڭنان بايقالمايدى تەكتىلىك، بار ما سەندە، شامداي جانعان تەكتى ءۇمىت. جەتەسىز بوپ ەرجەتتىڭدەر قايتەيىن، ماڭگۇرتتىككە كەتتىڭدەر-اۋ بەت بۇرىپ.   دانالاردىڭ ءسوزىن ۇعار جان بار ما؟ قاشان شىركىن سامعايسىڭدار زاڭعارعا. كوپ ساندىڭنىڭ بولاشاعىڭ بۇلىڭعىر، دارمەنسىزسىڭ قول سوزعانمەن ارمانعا.   پەندەلىكتى تاستايتۇعىن مۇردەگە، ءبىر ۇرپاعىم تابىلماي ما، بۇل نەگە؟ توعىشار بوپ باراسىڭدار ويلامسىز، ورانىپ اپ ۇلدە مەنەن بۇلدەگە.   ماقتان بولىپ كەتەم دەسەڭ ءبىر ەلگە، ۋاقىتتى قولدان تەككە جىبەرمە! جەتەلى ۇرپاق بولام دەسەڭ كوزى اشىق، جەتى اتاڭدى، سالت-ساناڭدى تۇگەندە!   ەرتە سونگەن جاستىعىڭنىڭ الاۋى، مەنى وسىلاي اۋىر ويعا سالادى. قۋانار ەم جەلبىرەسە بيىكتەن، ءومىرىڭنىڭ، ورلىگىڭنىڭ جالاۋى.   شىن سۇيە ءبىل، مىناۋ دارحان ەلىڭدى، اتا-اناڭدى، تۋعان بايتاق جەرىڭدى. ريزامىن وسى ايتقان ناقىلىم، تەبىرەنتسە سەنىڭ كوڭىل كوگىڭدى.   ءومىر-ورمان، جول تابا الماي بوگەلمە، ارسىزدىقتى تابانعا ساپ كوگەندە! ارتتا قالعان مۇرالاردى قاستەرلە، ارۋاقتى قۇرمەتتەسەڭ ەگەردە.   دارىن-شوعىن قىزدىرىڭدار، كوسەڭدەر، باسقالارعا جىبەرمەڭدەر ەسەڭدى ەل! جىرتىق ۇيدەي رۋحىڭدى بۇتىندە، جەر-بەسسىكتە تىنىش جاتسىن دەسەڭدەر!    ءابۋ عاپپار ۇلى، 1983 جىلى قحر-دىڭ تارباعاتاي ايماعى، تولى اۋدانىندا جازۋشى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 2003 جىلى اتامەكەنگە ورالعان. 2005-2009 جىلداردا س. امانجولوۆ اتىنداعى شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاۋكلتەتىن ءتامامداعان. 2010 جىلى «وسكەمەن» قالالىق گازەتىندە، 2011 جىلى «جاس قازاق ءۇنى» گازەتىندە قىزمەت اتقارعان. 2007 جىلى «سەزىمنىڭ جىلى جاڭبىرى» اتتى العاشقى جىر كىتابى باسىلىم كوردى. ولەڭدەرى 2009 جىلى بەردىبەك ساپاربايەۆتىڭ دەمەۋىمەن جارىق كورگەن «تۋعان ەل – التىن بەسىگىم» اتتى الماناققا، سونىمەن قاتار 2013 جىلى «ءداستۇر» باسپاسىنان شىققان «جەتىسۋ جاۋقازىندارى» اتتى ۇجىمدىق جيناقتارعا ەنگىزىلگەن. 2014 جىلى «كەرمەن» باسپاسىنان «تالاپتىڭ ءمىنىپ تۇلپارىن» اتتى جاس اقىندار جيناعىنا، 2014 جىلى 10 تومدىق «جىر مارجانى» اتتى قازاق پوەزياسىنىڭ انتولوگياسىنا ءبىر توپ جاڭا تۋىندىلارى كىرگەن. وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق جىر ءمۇشايلالارىنىڭ بىرنەشە دۇركىن جەڭىمپازى.    

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار