جابايى جىلقىنىڭ قۇلىنىنىڭ تۇلىبى 2018 جىلى ياكۋتيادا تابىلدى. ول شامامەن 42 مىڭ جىل بۇرىن ولگەن دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى تاسس سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
سولتۇستىك-شىعىس فەدەرالدىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى 42 مىڭ جىل بۇرىنعى قۇلىندى زەرتتەۋ بارىسىندا ونىڭ جۇرەگىنەن سۇيىق قان تاۋىپ العان. زەرتتەۋ نىسانىنا اينالعان قۇلىننىڭ ىشكى اعزالارىنىڭ بارلىعى ساقتالعان. ءتىپتى، ىشكى قان تامىرلارى، بۇلشىق ەتتەرى قىزىل ءتۇسىن جوعالتپاپتى. تەرىسىنىڭ باسى بولىگىندەگى تۇگى دە قاز-قالپىندا. وسىنشا ۋاقىتتا تاماشا جاعدايدا ساقتالعان ارحەولوگيالىق تابىس عالىمداردى تاڭ قالدىرۋدا.
ياكۋتيانىڭ شىعىس بولىگى عالىمداردى تاڭ قالدىرۋدان جالىققان ەمەس. 2009 جىلى 4،4 مىڭ جىل بۇرىن ءومىر سۇرگەن ۇلكەن جىلقىنىڭ مۇردەسى جانە 8،2 مىڭ جىل بۇرىن ءومىر سۇرگەن بيزون بۇزاۋىنىڭ قالدىقتارى تابىلىپ، ارحەولوگ عالىمدارعا ۇلكەن تابىس بولعان.
الگى تابىلعان قۇلىننىڭ ساقتالۋ دەڭگەيى كەرەمەت دەپ باعالاۋدا عالىمدار. تۇلىپتى سولتۇستىك-شىعىس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مامونتتار مۇراجايىنا بەردى. زەرتتەۋ ناتيجەسىندە قۇلىننىڭ تۋعاننان كەيىن ەكى اپتا شاماسىندا ولگەنى انىقتالعان. ول بالشىققا قۇلاپ، ولگەن بويدا قاتىپ قالعان. ونىڭ تاماشا ساقتالۋ سەبەبى دە – وسى.
"اس قورىتۋ مۇشەلەرىندە لاي مەن بالشىق بار ەكەن. ونىڭ ءبارىن قۇلىن ولەر الدىندا جۇتقان سەكىلدى"، - دەيدى مامونتتار مۇراجايىنىڭ ديرەكتورى سەمەن گريگوريەۆ.
ءبىرشاما ۋاقىت بۇرىن مۇراجاي قىزمەتكەرلەرى قۇلىننىڭ ىشكى اعزالارىنا مۇقيات تەكسەرۋ جۇرگىزگەن. سول كەزدە ونىڭ جۇرەگىندە سۇيىق قان ساقتالعانى انىقتالدى. سونداي-اق، زەرتتەۋ نىسانىنىڭ قۇيرىق-جالى، تۇگى قاز-قالپىندا ساقتالعان.
"تەكسەرۋ ناتيجەسىندە تابىلعان سۇيىق قان ونىڭ قاتىپ ساقتالعانىنىڭ ارقاسىندا. جۇرەك تامىرلارىنداعى سۇيىق قان 42 مىڭ جىل بويى ءبىر قالىپتى ۇستاپ تۇرعان. بۇلشىق ەتتەر دە وزدەرىنىڭ تابيعي قىزىل ءتۇسىن جوعالتپاعان. ءبىز بۇل ارحەولوگيالىق تابىستى ادامزات تاريحىنداعى ەڭ تاماشا ساقتالعان دۇنيە دەپ سەنىمدى تۇردە ايتا الامىز"، - دەيدى گريگوريەۆ.
وسى ۋاقىتقا دەيىن ياكۋتيا جەرىنەن تابىلعان مۇزدىق ءداۋىرىنىڭ تابىستارىنىڭ بىر-ەكەۋىن ايتىپ وتتىك جوعارىدا. سونداي-اق، بۇل ماڭنان تۇگى ساقتالعان ماماونت قالدىعى، 2017 جىلدىڭ كۇزىندە ارىستان كۇشىگىنىڭ مۋمياسى تابىلىپ، عالىمداردى تابىسقا كەنەلتكەن.
اۋدارعان: ادىلەت مادەنيەت
