2014 جىلدان بەرى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى قۇرىلىمى رەتىندە قىزمەت ىستەپ كەلە جاتقان انالار كەڭەسى بۇگىنگى تاڭدا 1 832-گە جەتىپ، 13 مىڭداي بەلسەندى انانىڭ باسىن بىرىكتىرىپ وتىر.
انالار كەڭەسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – قوعامداعى اۋىزبىرشىلىكتى، كەلىسىمدى نىعايتۋ.
كەڭەس ءوز جۇمىسىن قوعامنىڭ تىنىسىمەن سايكەستەندىرە وتىرىپ جۇرگىزەدى.
مىسالى، وتباسىلىق ءومىر قيىندىقتارى؛ سانى ارتىپ كەلە جاتقان اجىراسۋ ماسەلەسى؛ تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ سەبەپتەرى؛ جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىك پەن وزىنە قول جۇمساۋ؛ ناشاقورلىقتىڭ كەڭ تاراۋى؛ ينتەرنەتكە تاۋەلدىلىك ماسەلەلەرى بويىنشا جوبالار جۇرگىزىلىپ، 44 مىڭنان استام ادام قامتىلدى.
پاندەميا كەزەڭىندە ءبىز تۇسىندىرمە جۇمىسىن جۇرگىزىپ، «ماسكالاردى وزدەرىمىز تىگەيىك» دەگەن باستاما ارقىلى 60 مىڭنان استام بەتپەردەنى تەگىن تاراتتىق. اۋرۋحانادا، بلوكپوستتاردا ءۇزىلىسسىز قىزمەت ەتىپ جاتقان قىزمەتكەرلەرگە ىستىق تاماق جەتكىزۋدى ۇيىمداستىردىق.
بيىلعى رەسپۋبليكالىق «انا ءالديى» بايقاۋى، سەمەي پوليگونى جابىلۋىنىڭ 30-جىلدىعىنا ارنالعان «اق ورامال» اكسياسى، تاعى باسقا شارالار ونلاين فورماتتا وتكىزىلدى.
بۇگىنگى تاڭدا انالار كەڭەسىنىڭ جۇمىس باعىتى كەڭەيۋدە.
27 قىركۇيەك كۇنى رەسپۋبليكالىق «اكەلەر وداعىمەن» مەموراندۋمعا قول قويىلىپ، ورتاق ءىس-شارالار جوسپارى بەكىتىلدى.
«مادەنيەتتى انا – مادەنيەتتى ۇلت» اتتى رەسپۋبليكالىق جوبا ارقىلى انالار مەكتەبىن قالىپتاستىرۋ جۇمىسى باستالدى.
ۋۆاجاەمىە چلەنى سوۆەتا!
سوۆەت ماتەرەي اسسامبلەي ستاراەتسيا دەرجات رۋكۋ نا پۋلسە وبششەستۆا.
ۆ ناستوياششەە ۆرەميا ناپراۆلەنيا رابوتى سوۆەتا سكوررەكتيروۆانى س پورۋچەنيامي پوسلانيا پرەزيدەنتا سترانى نارودۋ كازاحستانا.
حوتەلوس بى وبراتيت ۆنيمانيە، چتو پوسلانيە وبراششەنو ك نارودۋ! ي كاجدىي اكتيۆنىي چلەن وبششەستۆا، وسوبەننو وبششەستۆەننىە ورگانيزاسيي، دولجنى، ۆ پەرۆۋيۋ وچەرەد، زاداتسيا ۆوپروسوم - چتو يا دولجەن سدەلات، چتوبى ۆىپولنيت زاداچي، پوستاۆلەننىە پرەزيدەنتوم.
مى، سوۆەت ماتەرەي، وپرەدەليلي دليا سەبيا سلەدۋيۋششيە زاداچي:
پەرۆوە. ۆوسپيتانيە پولنوسەننوي كۋلتۋرنوي ليچنوستي سو زنانيەم يستوريي، وبىچايەۆ ي تراديسيي، يازىكا سۆوەگو نارودا ي گوسۋدارستۆا.
زنانيە رودنوگو يازىكا – ەتو پونيمانيە دۋشي سۆوەگو نارودا. ي دليا ەتوگو كاجدومۋ ەتنوسۋ ۆ كازاحستانە سوزدانى ۆسە ۋسلوۆيا.
زنانيە گوسۋدارستۆەننوگو يازىكا – ەتو گراجدانسكايا وتۆەتستۆەننوست كاجدوگو چلەنا وبششەستۆا. ي ەتا وتۆەتستۆەننوست دولجنا بىت سفورميروۆانا ۆ سەمە.
دليا پريمەرا حوچۋ راسكازات و روماششەنكو دميتريە سەرگەيەۆيچە، ۋچيتەلە كازاحسكوگو يازىكا ي ليتەراتۋرى گيمنازيي يمەني م. گوركوگو گورودا كوستاناي. ۋكراينسكايا سەميا س فەدەروۆسكوگو رايونا، نادو پريزنات ۆ سەلوم رۋسسكويازىچنوگو رەگيونا، ۆوسپيتالا پاتريوتا، كوتورىي رەشيل پوسۆياتيت سەبيا وبۋچەنيۋ دەتەي كازاحسكومۋ يازىكۋ. سەگودنيا دميتريي سەرگەيەۆيچ ودين يز لۋچشيح پەداگوگوۆ كازاحستانا.
ا ۆسەگو پو سترانە كازاحسكيي يازىك ي ليتەراتۋرۋ پرەپودايۋت 1359 پرەدستاۆيتەلەي نەكورەننوي ناسيونالنوستي.
ۆتوروە. پرودۆيجەنيە مەجەتنيچەسكوگو سوگلاسيا، ۋكرەپلەنيە پرەەمستۆەننوستي پوكولەنيي ي فورميروۆانيە تولەرانتنوي ليچنوستي.
سەگودنيا ۆ كازاحستانە نە سۋششەستۆۋەت ۆوپروسا و مەجەتنيچەسكوي تولەرانتنوستي.
دليا پريمەرا، حوچۋ راسسكازات و سەمە تۋلەگەنوۆىح س پوسەلكا التىنسارينو كوستانايسكوي وبلاستي. ۋ نيح 12 دەتەي: يز نيح شەستەرو - كازاحي، تروە – رۋسسكيە، دۆوە – تاتارى، ودين – باشكير.
تروە پاتروناتنىح دەتەي ۋجە ۆىروسلي ي جيۆۋت وتدەلنو.
ۆ 2014 گودۋ سوۆەتوم ماتەرەي اسسامبلەي نارودا كازاحستانا كوستانايسكوي وبلاستي بىلا وبياۆلەنا اكسيا «اسار» ي دليا ەتوي منوگوناسيونالنوي سەمي بىل پوستروەن بولشوي، پروستورنىي دوم. اكسيۋ پوددەرجالي ۆسە ەتنوكۋلتۋرنىە وبەدينەنيا، ا ۆوزگلاۆيل، ورگانيزوۆال، رەاليزوۆال سترويتەلستۆو پرەدسەداتەل كورەيسكوگو ەتنوكۋلتۋرنوگو وبەدينەنيا وبلاستي كيم يگور رومانوۆيچ.
سەگودنيا پو سترانە سۆىشە 800 تاكيح سەمەي ۆوسپيتىۆايۋت دەتەي رازنىح ناسيونالنوستەي.
ترەتە. ورگانيزاسيا پراۆيلنوي پروفەسسيونالنوي وريەنتاسيي سرەدي مولودەجي.
ۆ پوسلانيي چەتكو راسپيسانى ناپراۆلەنيا ەكونوميچەسكوگو رازۆيتيا سترانى، ي نام پونياتنو - كاكيە سپەسياليستى بۋدۋت نۋجنى سترانە ۆ بليجايشەم بۋدۋششەم. سوۆەتۋ ماتەرەي نەوبحوديمو سوۆمەستنو س ۋپراۆلەنيامي وبرازوۆانيا پروۆوديت ۆسترەچي س ۆىپۋسكنيكامي شكول. ەتو رابوتا داست نە تولكو سنيجەنيە ۋروۆنيا بەزرابوتيسى - مى پولۋچيم پولنوسەننو رەاليزوۆاۆشيح سەبيا سچاستليۆىح دەتەي.
كرومە توگو، ەتو ناپراۆلەنو نا بوربۋ س يجديۆەنچەستۆوم – ودنوي يز پروبلەم سەگودنياشنەگو دنيا. مى، مامى، ۆ وتۆەتە زا فورميروۆانيە ليچنوستي گراجدانينا. ناشي سلوۆا ي دەيستۆيا كاك ۆ زەركالە وتراجايۋتسيا ۆ ناشيح دەتياح. پوەتومۋ سچيتايۋ نەوبحوديمىم ورگانيزوۆات رابوتۋ پو راسپروسترانەنيۋ پولوجيتەلنوگو وپىتا ەتنوكۋلتۋرنىح وبەدينەنيي پو داننومۋ ۆوپروسۋ.
ناپريمەر، ەتنوكۋلتۋرنىە وبەدينەنيا مانگيستاۋسكوي وبلاستي منوگودەتنىم سەميام وكازىۆايۋت پوموشش چەرەز كۋراتورستۆو، تو ەست وبەسپەچيۆايا دەتەي نەوبحوديمىم دليا شكولى، وني سلەديات زا پوسەششەنيەم شكولى ي ۋسپيەۆاەموستيۋ. دالەە، ۆمەستە س رەبەنكوم وپرەدەليايۋت بۋدۋششۋيۋ پروفەسسيۋ ي كۋريرۋيۋت پوستۋپلەنيە ۆ كوللەدج، پوموگايۋت ۋسترويتسيا نا پودرابوتكۋ يلي رابوتۋ. تو ەست دايۋت پۋتيەۆكۋ ۆ جيزن. الگوريتم يمەننو تاكيح دەيستۆيي پريۆوديت ك پولوجيتەلنومۋ رەزۋلتاتۋ – ۆوسپيتىۆاەت وتۆەتستۆەننوست روديتەلەي ي دەتەي.
ۆ سەلوم پو سترانە ماتەريامي اسسامبلەي بلاگوتۆوريتەلنوستيۋ وحۆاچەنى سۆىشە 34 تىسياچ دەتەي.
قۇرمەتتى كەڭەس مۇشەلەرى!
پرەزيدەنتتىڭ جولداۋى – بۇل مەملەكەت پەن قوعام دامۋىنىڭ ستراتەگيالىق جوسپارى. بۇل جوسپاردان قوعامنىڭ ءار مۇشەسى ءوزىنىڭ بولاشاعىنا باعدار جانە مىندەتتەمە الادى.
«جولداۋ ورىندالۋ ءۇشىن ءبىز نە ىستەۋىمىز كەرەك؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ رەتىندە انالار كەڭەسى كەلەسى مىندەتتەردى الدىنا قويىپ وتىر:
بىرىنشىدەن، قازاق ءتىلىن بىلەتىن ازاماتتاردى تاربيەلەۋ.
بۇل وزەكتى ماسەلەنى شەشۋ ماقساتىندا انالار كەڭەسى قازاق وتباسىلارىنىڭ اراسىندا تۇسىندىرمە جۇمىسىن جۇرگىزۋ جانە ولارعا انا ءتىلىن ۇيرەنۋگە كومەك كورسەتۋدى ۇيىمداستىرادى.
ءار وتباسىنىڭ اناسى، اجەسى سول ءۇيدىڭ قازاق ءتىلىن ۇيرەتەتىن ۇستازى بولۋى كەرەك! ۇرپاق سوندا عانا سويلەيدى!
قازاقتار تىلدىك ورتا قۇرماي – ەشكىم قازاق تىلىندە سويلەپ كەتپەيدى. بۇل – ۇلت الدىنداعى قازاق انالارىنىڭ ەڭ ۇلكەن پارىزى.
ەكىنشى، بالالارىمىزدى ماماندىق تاڭداۋدا عىلىمعا، پەداگوگيكاعا، مەديسيناعا، ەنەرگەتيكاعا، اۋىلشارۋاشىلىعىنا، IT-تەحنولوگيا سالالارىنا باعىتتاۋ كەرەك. بۇل ەلىمىزگە قاجەتتى ماماندىقتار.
ءۇشىنشى، ءبىلىم مەن بىلىكتىلىك ارقاسىندا ءوز ەڭبەگىمەن تابىس تابۋدى - ماسىل بولماۋدى ۇيرەتۋ.
قۇرمەتتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى، ءسىزدىڭ بالالارعا ەرتە كاسىبي باعىت بەرۋ تۋرالى تاپسىرماڭىزدى انالار كەڭەسى قولعا الادى. ءبىز، ۇكىمەت پەن «اتامەكەن» ۇلتتىق پالاتاسىنىڭ وسى باعىتتاعى جۇمىسىنا بەلسەنە قاتىسۋعا دايىنبىز.
سونىمەن قاتار، كوپتەگەن انالارعا جول اشقان «قاراپايىم زاتتار ەكونوميكاسى» مەن «بيزنەستىڭ جول كارتاسى» باعدارلامالارىنىڭ جالعاسىن تاپقانى ءۇشىن قۋانىشتىمىز. بالامەن ۇيدە وتىرعان انا ءۇشىن بۇل جوبالار وتە ءتيىمدى بولىپ وتىر.
قورىتا ايتقاندا، انالار ءوزىنىڭ تاريحي ميسسياسىن – بىرىكتىرۋشى، جىلۋ بەرۋشى، تاربيەلەۋشى، كومەكتەسۋشى رەتىندە كەڭەس جۇمىسى اياسىندا ءارى قاراي جالعاستىرادى.
ن.شاناي،
قحا انالار كەڭەسىنىڭ ءتوورايىمى
پىكىر قالدىرۋ