دارىگەرمەن سۇحبات: مەديسينا سالاسىندا قانداي وزگەرىس بار؟

/image/2024/03/04/crop-5_20_555x986_wnrogqdzgwk.jpg

جاڭا جىلدىڭ العاشقى كۇندەرىندە قورداي ورتالىق اۋداندىق اۋرۋحاناسىنا شۇعىل تۇردە 9 ايلىق ءسابي ءتۇستى. انامنىڭ ايتۋىنشا، بالا قۇلاۋ سالدارىنان جاراقات العان. قابىلداۋ بولمەسىندە كىشكەنتاي ناۋقاس حيرۋرگيا ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى جانە كەزەكشى تراۆماتولوگپەن بىرگە قارالدى. مۇقيات تەكسەرۋدەن جانە تەكسەرۋدەن كەيىن دياگنوز قويىلدى — سول جاق پاريەتالدى سۇيەكتىڭ جابىق سىنۋى، سول جاق پاريەتالدى ايماقتا ەپيدۋرالدى قان كەتۋ.

تەلەمەديسينا جەلىسى بويىنشا وبلىستىق بالالار نەيروحيرۋرگى سايات جۇمابايەۆپەن كونسيليۋم وتكىزىلدى، ونىڭ بارىسىندا شۇعىل جەدەل ەمدەۋ جۇرگىزۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. وسىعان بايلانىستى س. جۇمابايەۆ قورداي اۋرۋحاناسىنا كەلدى. حيرۋرگيالىق بولىمشە مەڭگەرۋشىسى نۇرلان جاقسىمبايەۆپەن جانە تراۆماتولوگ الي گاسانوۆپەن بىرلەسىپ دارىگەرلەر ەپيدۋرالدى گەماتومانى جويۋ بويىنشا كۇردەلى وپەراسيا جاسادى.

جوعارى بىلىكتى جانە ۋاقتىلى كورسەتىلگەن مەديسينالىق كومەكتىڭ ارقاسىندا وپەراسيا ءساتتى ءوتتى. بۇگىنگى تاڭدا بالا ءوزىن جاقسى سەزىنەدى.

ءسابيدى كەرەمەت قۇتقارۋ تۋرالى حابارلاما الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراپ، وبلىس پەن رەسپۋبليكانىڭ باسپا باسىلىمدارىندا جاريالاندى. ءيا، مەديسينا دامىپ كەلەدى، ەمدەۋ پراكتيكاسىنا جاڭا جۇمىس ادىستەرى ەنگىزىلۋدە. قورداي واا-دا ءوز ءىسىنىڭ جوعارى بىلىكتى ماماندارى جۇمىس ىستەيدى. الايدا، وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، جەرگىلىكتى مەديسينا تاقىرىبى وتە وزەكتى، بىردە اۋىر، ال ءبىر جەردە قاراپايىم ازاماتتار ءۇشىن تۇسىنىكسىز. وسىعان قاتىستى قوردايداعى عانا ەمەس جالپى ەلىمىزدەگى مەديسينا سالاسىنداعى وزگەرىستەر تۋرالى سۇراققا قورداي اۋدانىنداعى اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ايدىن وسكاروۆيچ بايبەكوۆ جاۋاپ بەردى.

- ءبىز دارىگەرگە جازىلدىق دەلىك، ءبىراق وعان بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا بارۋ مۇلدەم مۇمكىن ەمەس. بۇل اسىرەسە جۇمىس ىستەيتىن ازاماتتار ءۇشىن ىڭعايسىز. ولار جۇمىستان سۇرالادى. جاعدايدى قالاي وزگەرتۋگە بولادى؟

- جپد قابىلداۋدى ۋاقتىلى باستاۋ ماسەلەسى بىزبەن پىسىقتالۋدا، ءبىراق الدىن الا جازىلماعان شۇعىل ناۋقاستاردى قابىلداۋمەن، سونداي-اق پاسيەنتتەردىڭ كەشىگۋىمەن جانە كەلمەۋىمەن بايلانىستى كىدىرىستەر ءجيى تۋىندايدى.

- ءقازىر ورتالىق اۋرۋحانادا قانشا تەراپيەۆت بار؟ ولاردىڭ جۇمىس كەستەسى قانداي؟

- قورداي واا قازىرگى ۋاقىتتا جالپى پراكتيكا دارىگەرلەرىنىڭ ناقتى قولدا بار 66.75 ستاۆكاسى بار، ونىڭ 62ء-سى (ۆا كاراسۋ، ۆا كاراكەمەر، ۆا كاكپاتاس 1 ەركىن جپد ستاۆكاسى بويىنشا) جاساقتالعان. اتاپ ايتقاندا، قورداي پشو بويىنشا جالپى پراكتيكا دارىگەرلەرىنىڭ 21،5 ناقتى ستاۆكاسى بار، جيناقتىلىعى 19 -. قۇرايدى. سونىمەن قاتار، ووكك كونسۋلتاتيۆتىك-دياگنوستيكالىق بولىمشەسىندە 5 دارىگەر-پەدياتر قابىلداۋ جۇرگىزەدى.

- بۇرىن دارىگەرلەر تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن جۇمىس ىستەپ، قابىلداۋدى جۇرگىزەتىن. ەندى ولار تۇسكى اسقا دەيىن، تۇستەن كەيىن جۇمىس ىستەيدى. بۇل كوپتەگەن ناۋقاستار ءۇشىن قولايسىزدىقتار تۋدىرادى.

-مساك جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋدىڭ جاڭارتىلعان ستاندارتىنا سايكەس، ەڭبەك شارتىنا سايكەس جالپى پراكتيكا دارىگەرلەرى 40 ساعاتتىق جۇمىس اپتاسى بويىنشا جۇمىس ىستەيدى: امبۋلاتوريالىق قابىلداۋدا 5 ساعاتتىق جۇمىس كەستەسى بويىنشا 6 جۇمىس كۇنى، جالپى پراكتيكا دارىگەرلەرى جۇمىس ساعاتتارىنىڭ قالعان ۋاقىتىن كۇن سايىن ۋچاسكە بويىنشا ارالاۋدا وتكىزەدى.

سونىمەن قاتار، قورداي واا اكىمشىلىگى سوڭعى ءۇش ايدا 11 دارىگەر وقىتىلعان جپد ۇزدىكسىز وقىتۋدى جۇرگىزەدى.

دەنساۋلىققا نەمەسە سالاۋاتتى ءومىر سالتىنا قاتىستى كەز كەلگەن سۇراقتاردى وتباسىلىق دارىگەرگە قويۋعا بولادى. بۇل پروفيلاكتيكالىق تەكسەرۋلەر مەن سكرينينگتەرمەن اينالىساتىن دارىگەر. ەگەر دارىگەرگە كەلۋ مۇمكىن بولماسا، ونى ۇيگە شاقىرۋعا بولادى. زاڭ بويىنشا ول ۇيدە ستاسيونار ۇيىمداستىرا الادى. سونداي-اق ەمحانادا تاۋلىك بويى باقىلاۋدى قاجەت ەتپەيتىن پاسيەنتتەر ءۇشىن كۇندىزگى ستاسيونار جۇمىس ىستەيدى. جالپى تاجىريبە مامانى ۆاكسيناسيا ماسەلەلەرىمەن اينالىسادى: ول بالالار مەن ەرەسەكتەرگە ارنالعان ۆاكسيناسيا كۇنتىزبەسىن جاسايدى.

- ءمامس بويىنشا جارنالاردى بىرنەشە جۇمىستا جۇمىس ىستەيتىندەرگە قالاي تولەۋگە بولادى، ءار جۇمىس ورنىنان جارنالاردى اۋدارۋ مىندەتتى مە؟

- كەيبىر ازاماتتار ەكى جەردە جۇمىس ىستەيدى. بۇل رەتتە تولەمدەردى ەسەپتەۋ ءۇشىن شەكتى تابىستى ەسكەرۋ قاجەت-بۇل 10 ەتج (2024 جىلى 850 000 تەڭگە). مامس-كە اۋدارىمدار ءاربىر جۇمىس ورنىنان اۋدارىلادى، ءبىراق 25 000 تەڭگەدەن اسپاۋى ءتيىس. (850 000 تەڭگەنىڭ 3%). ال جارنالاردى ەسەپتەۋ كەزىندە بارلىق جۇمىس ورىندارىنان تۇسەتىن جالپى تابىس ەسكەرىلەدى، ياعني ءاربىر اي ءۇشىن جارنا 17 000 تەڭگەدەن (850 000 تەڭگەدەن 2%) اسپاۋعا ءتيىس. قىزمەتكەر تولەمدەردى دۇرىس ەسەپتەۋ ءۇشىن ءبىرىنشى جۇمىس ورنىنان ەكىنشى ورىنعا انىقتاما بەرۋى كەرەك. رەسمي قىزمەتتەن باسقا، جەكە بيزنەسى بار جەكە كاسىپكەرلەر دە بار. بۇل جاعدايدا قىزمەتكەردىڭ جالاقىسىنان قاجەتتى جارنالار مەن اۋدارىمدار تولەنەدى جانە ولار سالىق كودەكسى تالاپ ەتكەندەي ءوز بيزنەسى ءۇشىن تولەۋى كەرەك.

- مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ اياسىندا ءبىز دارىگەردىڭ قابىلداۋىنا كەلىپ، تالداۋلار تاعايىندايمىز، كەيدە جەكە زەرتحانالارعا جىبەرەمىز. ءمامس شەڭبەرىندە قانداي تالداۋلار قاراستىرىلعان؟ ال "ساقتاندىرىلعان" ازاماتتارعا قانداي تەگىن ءدارى الۋعا بولادى؟

- مىندەتتى مەديسينالىق ساقتاندىرۋ بويىنشا جارنالار مەن تولەمدەر ەنگىزەتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى تەگىن جانە (نەمەسە) تەگىن مەديسينالىق كومەككە ارنالعان دارىلىك زاتتار مەن مەديسينالىق بۇيىمداردىڭ تىزبەسى بەكىتىلگەن ق ر دسم 2021 جىلعى 5 تامىزداعى №75 بۇيرىعىنا سايكەس ءمامس بويىنشا دا، تەگىن مەديسينالىق كومەكتىڭ كەپىلدىك بەرىلگەن كولەمى بويىنشا دا دارىلىك زاتتاردى الۋعا قۇقىلى) ازاماتتاردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىن جەڭىلدىكپەن امبۋلاتوريالىق قامتاماسىز ەتۋ.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار