Qazaqstandyq bloger Damır Baımoldın qyzyna hat jazyp, Qazaqstanda qyz bala bolyp dúnıege kelýdiń kemshilikterin tizip berdi,- dep habarlaıdy Qamshy.kz Stan.kz-ke silteme jasap.

“Qymbatty, qyzym! Seniń jolyń bolmady – óıtkeni sen Qazaqstanda dúnıege keldiń. Demek, boıjetip, eseıgennen keıin qandaı joldy tańdasań da, jurttyń synyna qalasyń. Árbir erkek saǵan eskertý jasaýdy óz paryzy sanaıtyn bolady. Onyń sebebi kez kelgen nársemen baılanysty bolýy múmkin. Kıimińnen bastap, sóılegen sóziń, taqqan nemese taqpaǵan oramalyń, qoldanǵan tiliń, syrt kelbetiń, qysqasy kez kelgen nárse úshin sóz estýiń múmkin. Basqasyn aıtpaǵanda, kólik júrgizýdi sheber meńgerseń de, “qolyna anar ustaǵan maımyl” dep aıtatyn adam tabylady. Oǵan lám-mım dep til qatýdyń ózi artyq. Sóılegen sóziń jaqpaı qalsa, soqqynyń astynda qalasyń. Bolmaǵyr “qatynnyń” sózin basynan asyrmaıtyn “azamattar” seni uryp-soǵýdan arlanbaıdy”, – dep bastaıdy bloger hatynda.
—
Sen Qazaqstanda áıel zaty bolyp dúnıege keldiń. Eger jumys istep, mansap qursań, eldiń bári seni “perzentsiz jalmaýyz” dep, al kúıeýge shyǵyp, úı sharýasymen aınalysatyn áıel bolsań, kúıeýiń “moınyma masyl boldyń, bir tıyn tapqan joqsyń” dep ǵumyryńnyń sońyna deıin aıtyp ótedi. Eger teńquqyqtyq jaıly sóz qozǵasań, el seni “femınıst” deıtin bolady (bul sózde bir jamanshylyq bardaı).
—
Sen Qazaqstanda áıel zaty bolyp týyldyń. Seni ózińe beıtanys jigit alyp qashýy múmkin. Ol azdaı, onyń eski dástúrdi ustanatyn týystary ony tolyqtaı qoldap, polısıa ondaı jaǵdaıǵa kóz juma qaraı salady. Kún batqanda ol seni zorlaıdy, al sen ómir boıy onyń týystarynyń qorlyǵyna shydap, jumyssyz kúıeýiń ishkilikke salynady, al sen óz balalaryńdy óziń asyraısyń, -dep jalǵady sózin.
—-
Sen Qazaqstanda áıel zaty bolyp dúnıege keldiń. Seni kúndiz de, túnde de, óz úıińde de, qonaqta da zorlap ketýi múmkin. Quqyq qorǵaý organdaryna shaǵymdansań, olar alqymyńnan alady. Ádildikke qol jetkizý úshin saǵan búkil eldiń aldyna shyǵýǵa týra keledi. Aqparattyq shý týdyrǵan soń ǵana polısıa áreketke kirisetin bolady. Odan bólek, qoǵamnyń basym bóligi kináni ózińe artady. Erkekter: «óziń kinálisiń», «ashyq-shashyq kıinbeýiń kerek edi”, “tana kózin súzbese, buqa jibin úzbeıdi” – dep aıtatyn bolady.
Al áıelder eldiń kózinshe saǵan janashyrlyq tanytqanymen, óz aralarynda synap-mineıdi. Sol sátten bastap qoǵam seni jezókshe dep qabyldaıtyn bolady. Úlgili otbasylarǵa jolyń jabylady, qurbylaryń seni buzylǵan qyz sanasa, jigitter senimen tek kóńildes bolýdy kózdeıdi, al áıeldikke sendeı qyzdardy almaıdy.
—
Alaıda japan daladaǵy aýyldardyń birinde dúnıege kelseń, jaǵdaıyń budan da nashar bolýy múmkin edi. Ondaı jaǵdaıda seniń “bıikke” kóteriler jalǵyz jolyń – jergilikti ákim orynbasaryna ne Agadyr stansasyndaǵy polıseıge, mektep dırektoryna nemese taǵy bir jemqorǵa turmysqa shyǵyp, aqsúıektiń rólin oınaý. Ol kezde bútin bir aýylda qaqpalary birdeı bolyp keletin uqsas úıler turǵyzylady. Baǵyń jansa, úıińde barqyttan jasalǵan jıHaz ben altyn tústes túsqaǵazdar bolady. Myna ómir saǵan óz artyqshylyqtaryn usynǵan eken – ony meılinshe óz paıdańa asyr.
—
Ózińdi tastap ketetin jigitke ǵashyq bolýdan Qudaı saqtasyn. Jeńiltektik abyroıyńa máńgilik mór bolyp basylady. Ajyrasýyńa Qudaı jol bermesin. Áıtpese seni kezdesýge shaqyrǵan kez kelgen jigit alǵashqy kúni-aq ózińmen jaqyndaspaǵanyna tań qalady.
—
Eger baıqaýsyzda bir jigitti unatyp qalar bolsań, onyń qazaq ultynan bolatynyna úmitteneıik. Bir ulttyń ókili bolyp týylý adamnyń qolynda bolmasa da, kezdeısoq qubylys bolsa da – tańdaǵan jigitiń qazaq bolmaı shyqsa, jurttyń bári senderdi synaıtyn bolady. Senderdi kez kelgen orynda, tipti, qoǵamdyq jerde bir ǵana sebeppen soqqyǵa jyǵýy múmkin. Sebebi sender “qannyń tazalyǵyn” buzyp, “namysymyzǵa” syzat túsiresińder.
Qyzym, eger de jigitterdi emes, qyzdardy unatatyn bolsań – ony ómir boıy jasyryp ótýińe týra keledi. Tipti, seniń dostaryń da mundaı jaǵdaıda seni túsine almaýy múmkin. Basqalardan esh ózgeshelenýińe bolmaıdy. Keri jaǵdaıda eldiń bári betińe túkirip, qýdalaıdy, qınaıdy. Tek súıgen adamyńnyń janynda jasandylyq tanytpaýyńa bolady.
—
Sen Qazaqstanda áıel zaty bolyp dúnıege keldiń. Demek myna ómirdiń ashysyn qabyldamaýdy úırenýińe týra keledi. Dáýletti otbasylardan shyqqan qurbylaryń saǵan joǵarydan qaraıtyn bolady. Al jaǵdaıy tómen biraq qatal erejelerdi ustanatyn otbasynyń perzentteri óz tánderin kúndizgi ýaqytta satýmen aınalysady. Sebebi keshki 8-den keıin olardy úıden shyǵarmaıdy. Synyptaryńda abaısyzda ishimdik ishken úzdik oqýshyny óz jigitteriń “buzady”. Al mektepte oqyp júrgen kezderińde, statısıka boıynsha eki bala ómirin sýısıdpen aıaqtaıdy.