Búgin Almaty qalasynyń ákimdigi «Ekstremızm men terorızmge qarsy turýdaǵy buqaralyq aqparat quraldarynyń róli» taqyrybynda ótkizgen dóńgelek ústelde saıasattanýshy Aıdos Sarym osyndaı oı tastady, - dep habarlaıdy Qamshy.kz.
Saıasattanýshy birneshe teraktilik áreketten keıin qaýiptiń saldarymen kúresip jatqan memlekettik organdardyń jumysyna syn kózben qaraıtynyn jasyrmady.
«Birneshe terakti boldy, resmı organdar taǵy birneshe teraktiniń aldy alynǵanyn habarlady. Qanshama lańkestikke qarsy operasıalar boldy. Biraq, sol habarlardyń ishinde bir lańkestik uıymdastyrǵan, soǵan daıyndalǵan nemese teris aǵymdardy taratýshy, qoldaýshy birde-bir adamnyń famılıasy atalmaıdy. Terrorısterdiń qoldaýshylarynyń, esep shottary men aqshasynyń bolmaýy múmkin emes qoı. Resmı organdar osy máselede teris aǵymdardy jaqtaýshylardyń, qamqorlyqqa alǵandardyń, el ishine iritki salýdy kózdeıtinderdiń depýtatynan bastap, qatardaǵy belsendisine deıin attaryn ataý kerek. Qoǵam barlyǵyn kórip, bilip otyr. Aqtóbedegi teraktige qalaı jol berildi? Salafızmniń eshqandaı da din emes, bılikti kúshpen basyp alýdy ǵana maqsat etken saıası ıdeologıa ekenin bile tura kóz jumǵandyqtan boldy. Qazir sol óńirdegi adasqandardy raıynan qaıtarý, radıkaldy aǵymdarǵa erýshilerdi tárbıeleýdi sol salafılerdiń ózderine tapsyrǵan degendi de estip jatyrmyz. Salafızmniń «qalyptysy» bolmaıdy. Osyny túsiný kerek», - deıdi Almaty ákimdigi janyndaǵy qoǵamdyq keńes múshesi, saıasattanýshy Aıdos Sarym.
Dóńgelek ústelde sóz alǵan UQK Almaty qalalyq departamenti dinı ekstremızm, terorızmmen kúres jónindegi bólinisi bastyǵynyń orynbasary Raýan Muhamedjanov aqparat quraldary ókilderinen lańkestik áreketter týraly jazǵanda lańkesterdiń el ishinde úreı týǵyzýdy kózdeıtin negizgi maqsatyn iske asyryp almaý jaǵyn oılaýdy surady.
«Teraktiniń túpki maqsaty – eldiń úreıin týǵyzý. Qoǵamdy qorqytý. Eger BAQ-tar bolǵan teraktiler týraly jazǵanda osy máseleni eskermese, kez-kelgen jańalyq, vıdeosújet, habar terrorshylardyń maqsatyn júzege asyrýǵa jasalǵan kómek bolyp shyǵa keledi. Sondyqtan, BAQ ókilderi mundaı jaǵdaıda resmı organdardyń tıisti málimdemelerine, resmı aqparatqa basymdyq berýi kerek. Lańkestikke qarsy operasıalardyń sátti aıaqtalǵandary, lańkesterdiń kózi joıylyp, terakt qaýpiniń aldy alynǵany týraly habarlar mindetti túrde jarıalanýy kerek. Bul aram pıǵyldylarǵa psıhologıalyq turǵydan da áser etedi», - deıdi UQK ókili.
Sharaǵa jınalǵan jýrnalıser qaýymy osy jerde lańkestik oqıǵalar kezinde resmı aqparat alýdyń naǵyz qıamet-qaıym ekenin aıtyp saldy. «Kapıtal» basylymynyń basshysy Mıra Halına 18 shildedegi Almaty oqıǵasy kezinde BAQ-tardyń resmı aqparatty der kezinde ala almaǵanyn, sonyń saldarynan el ishin áleýmettik jeli arqyly taraǵan úreıli aqparattar jaılap alǵanyn aıtty.
M. Halınanyń bul sózin «Altyn orda» portalynyń basshysy Serik Maleev te quptaıtynyn, terorızmge qarsy qoǵamdyq pikir týǵyzýda, teris aǵymdar týraly aǵartýshylyq jumys júrgizýde aqparat quraldarynyń zor mindet atqaryp otyrǵanyn aıtty. Aqparat quraldaryna bılik terorızmmen kúres baǵytynda arnaıy memlekettik tapsyryspen qarajat bólý kerek degen de usynys tastady.
«Osyǵan deıin túrli kózqaras, túrli ustanymdaǵy basylymdardyń barlyǵy derlik qazir biraýyzdan terorızmge qarsy turdy. Salafızmge túgel qoǵam qarsy, jýrnalıser qaýymdastyǵy qarsy. Óıtkeni, salafızm – bizdiń halyqtyń tanym-túsinigine, tarıhy men mádenıetine qaıshy. Qazaqtyń rýhanı mádenıetiniń basym bóligin halyqtyq mýzyka, án men kúı quraıdy. Al, mýzykany haram deıtinder bizge jaý emeı nemene?», - deıdi S. Maleev.
Dóńgelek ústelde sondaı-aq, qalalyq ishki saıasat basqarmasynyń bastyǵy N. Sydyqov, din isteri jónindegi basqarma bastyǵy A. Esenbekov arnaıy baıandama jasady. BAQ ókilderi, basqa da ǵalymdar men sarapshylar oılaryn ortaǵa saldy.
Darhan Muqantegi