Aqtóbe turǵyny Mádı Raımov óziniń kezekti hatynda arnaıy qyzmettiń, munaıdy urlaýdy boldyrmaý úshin jasaǵan operasıasy týraly aıtyp berdi.
Aqtóbeden kelgen hat. Munaı men Salafıtter 1
Aqtóbe turǵyndary mundaı jańalyqtarǵa úırenip ketken. Áńgime tań atpastan shynaıy ómirde jáne sandyq aqparat keńistiginde órip júrdi. UQK dástúrli emes Islamnyń jaqtaýshylaryn ustap jatyr degen aqparatty, qarapaıym oqý ádistemelik jumystar júrgizip jatyr degen málimet joqqa shyǵarǵan. Buǵan qala turǵyndarynyń eti úırenip ketken. Tústen keıin ǵana munaı men munaı ónimderin urlaýdy aldyn-alý týraly arnaıy operasıa júrgizilip jatqany belgili bolǵan edi. Bul operasıanyń jalǵasy retinde salafıtterdiń keıbir ýákilderin ustady. Aqtóbe qalasy men Aqtóbe oblysynyń munaı urlyǵymen salafıtter men dástúrli emes din ókilderi aınalysatynyn barlyǵy biledi.
2011 jyly munaı urlyǵyna qatysty eń shýly oqıǵa Aqtóbe oblysynyń Shubarshı aýylynda bolǵan. 2016 jyldyń 7 jeltoqsanynda arnaıy jasaq munaı óndiretin «Aqtóbe munaı óńdeý» AQ zaýytyn qorshap aldy. Atalmysh kásiporynda jumys isteıtin tanysym, tań erteń 40 jýyq jasaq ishke kirip kelgenin aıtyp bergen. Barlyǵy kınodaǵydaı boldy. Betperde, avtomat, eshkim qozǵalmasyn degen sekildi. Ulttyq qaýipsizdik komıteti bul iske İİD men Ulttyq búronyń jemqorlyqqa qarsy baǵyttalǵan jasaǵy men quraldaryn tartty. Qylmystyq toptyń birneshe ókili quryqtaldy. Munaı men munaı ónimderi salynǵan avtosısterna alyndy. Basty kúdiktiler – salafıtter. Olardyń turǵan jerleri men urlanǵan munaıdy zańdastyrýmen aınalysyp júrgen kásiporyndarda tintý jumystary júrgizildi.
Nege munaı saýdasymen salafıtter aınalysady? Munyń eki sebebi bar. Birinshiden, olardyń kóbi jumyssyz. Sonymen qatar, salafıtterdiń oıynsha qazaqstandyq munaı Batysqa ketip jatyr. Iaǵnı, kápirlerge. Kápir degenimiz – qudaıǵa senbeıtin, basqa dindegi adam. Sondyqtan munaıdy urlaý kúná emes degen túsinikpen osyndaı kásippen aınalysyp keledi.
Aqtóbe oblysyndaǵy munaıdyń eń basty ortalyǵy - Keńqıaq. Al ol jerde kóbine dástúrli emes dindi ustanatyndar turady. Olar munaıdy urlap, kishigirim munaı óńdeıtin zaýyttarǵa arzan baǵaǵa satyp otyrǵan. Ondaı zaýyttar úshin munaı - naǵyz tabys kózi. Batys Qazaqstanda mundaı júıe 10 jyldan beri ómir súrip keledi.
Arnaıy operasıa júrgizilip jatqan kishigirim munaı óńdeıtin zaýyt Aqtóbe qalasynyń 41-shi jol aıyryǵynda ornalasqan. Onyń Bas dırektory Tasmaǵanbetov İlıas Qurmanǵalıuly. Vıse-premer Imanǵalı Tasmaǵanbetovtiń týysy
Aty shýly arnaıy operasıa, maýsymda bolǵan terorıstik áreket jasaǵan lańkesterge qatysty sot prosesimen qatar keldi. Aqtóbe qalasy 5 maýsymnan keıin de radıkaldardy ustaý operasıasynyń kýási boldy. Biz shytyrman oqıǵalarǵa úırenip kettik. Meniń tanystarym men týystarymnyń reaksıasyn qarap, aqtóbelikter eshteńege tań qalmaıtynyn baıqadym.
Quzyrly organdar ustalǵandardyń sany men aty-jóni týraly málimet taratpady. Sol sebepti salafıtterdiń vıse-premerge qanshalyqty qatysy bar ekenin dóp basyp aıtý qıyn. Bir belgilisi munaı óńdeý zaýytynyń basshysy Imanǵalı Tasmaǵanbetovke týystyq qatysy bar.
esquire.kz saıtynan aýdarǵan Ásem Álmuhanbet