Sybaılas jemqorlyqqa baılanysty «iship-jep qoıdy» degen kóp áńgimeniń bir múıizinde oralmandardyń ilýli júrgenin biraz jurt biledi. Bul tóńirekte qylmysy áshkerelenip, tıisti jazasyn alyp jatqan mekeme qyzmetkerleri de jeterlik. Ondaılar kóship kelgen aǵaıyndar arasynda da joq emes. Biz osylardyń aq-qarasyn anyqtaı qoıaıyq dep otyrǵan joqpyz.  Aıtpaǵymyz,  «aqsha alyp, ketip qaldy» degen jamanatqa qalyp júrgen keı qandastarymyzdyń dál osy sóılemniń kerisinshe «aqshasynan aıyrylyp, kele almaı otyrǵan» qazaqtar ekendigi jaıynda.

 Osy jaǵdaıdy ótken jazda Baıan-Ólgeıge barǵan saparymyzda estip jaǵamyzdy ustap edik. Aımaq meshitiniń qyzmetkeri Sáttijan Sársenbaı degen azamattyń aıtýynsha, ótken jyly Monǵolıa memleketi Qytaıǵa jer asty baılyǵyn satyp, odan túsken aqshany halyqqa taratypty. Bala-shaǵa demeı ár adam basyna 20 myń togrekten astam (bizdiń aqshamen 2 myń tendegen asady) aqsha úlestiripti. Sonymen úkimet bergen tegin aqshany alyp qaıtýǵa taıly-taıaǵymen kelmeı me, aqsha alýǵa árıne qujat kerek, jeke kýálikterin berip aqsha kútip turǵan turǵyndardyń kózderi alaqandaı bolady bir kezde. «Sizder Mońǵolıa memleketiniń azamattyǵynan shyǵyp ketkensizder, myna kýálik kúshin joıǵan» depti, aqsha taratyp otyrǵan qyzmetkerler. Já, bul qalaı bolǵany? Sóıtse, olardy Mońǵolıadan Qazaqstanǵa kelip alǵan alaıaqtar aldap soqqan eken. «Qazaqstanǵa kóshiremiz» dep qujattaryn alyp, kóshirme jasap, sol arqyly pasport ázirlep, ony Qazaqstanǵa alyp kelip kóshi-qon mekemesindegi sybaılastarymen birlese otyryp álgi qazaqtardyń kvotasyn alǵan ǵoı. Qazaqstan Respýblıkasynyń zańynda kvota alǵan adam árıne Qazaqstan azamattyǵyn alǵan bolýy tıis. Bul azamattyqty alǵan adam sózsiz kelgen eliniń azamattyǵynan shyǵady.

 Al, zańda ózi kelmegen adamǵa aqsha berilmeıdi. Berý úshin zań buzylýy kerek. Zań buzylý úshin onyń atqarylýyn qadaǵalap otyrǵan adam kózin juma turýǵa tıis. Ol kózin teginnen-tegin juma qoımaıtyny ámmege aıan. Qyrýar aqshamen kólegeıleý kerek. Shirkin, osy kisiler soqyrteke oınamaı, kózin ashyp otyrsa álgi beıbaqtar azamattyqtarynan aıyrylmaı, járdemaqylaryn alyp ómir súre berer edi-aý dep qoıasyń óz-ózińe. Kóshi-qonnyń seıfin shaǵyp eshkim de «aqsha alyp ketpes» edi ǵoı.

 Sóıtip úsh-tórt alaıaq, arsyzdardyń kesirinen ómiri Qazaqstanǵa aıaq baspaǵan qazaqtar «aqsha alyp ketken» atanyp otyr eken. İs júzinde aqsha almaq túgili ózderine beriletin aqshadan qaǵylypty. «Olar árıne baılar emes, shetinen háli orta, ortadan tómen kedeı turǵyndar. Ásirese ondaı adamdar Ólgeıdiń mańyndaǵy 9-baq dep atalatyn óńirde kóp. Olar «Qazaqstanǵa kóshpek oıymyz adyra qaldy, Mońǵoldaǵy azamattyǵymyzdy qalpyna keltirip berse de shúkir» dep otyr» -deıdi Sáttijan aǵamyz.

Bek ǴALYM

Derekkóz: Baq.kz

taqyryp ózgertilip alyndy