Jańa jyldyń alǵashqy jumys kúni «prezıdent qysqa merzimdi demalysqa shyqty» degen aqpar tarady. Sol kúni Qazaqstannyń Horvatıa, Bosnıa men Gersegovına jáne Chernogorıadaǵy tótenshe jáne ókiletti elshisi Aslan Mýsın qyzmetinen bosady. Muny Aqordanyń baspasóz qyzmeti habarlady. «Memleket basshysynyń jarlyǵymen Aslan Esbolaıuly Mýsın zeınet jasyna tolýyna baılanysty qyzmetinen bosady» deıdi resmı derek kózi. Bul eki aqparattyń qatar jarıalanýyn sáıkestik deımiz be?

Mundaı sebeppen bosatý bir kezderi «aýzymen qus tistegen» A.Mýsınge asa aýyr tıetini sózsiz. Ony qyzmetten qýǵandardyń kózdegeni de osy bolsa kerek, sirá. Bulaı demeske laj joq. Qyzmetten bosatýdyń syltaýy kóp qoı. Ádette, «basqa qyzmetke aýysýyna baılanysty» dep emeksitip, nemese úndemeı-aq bosatyp, uıqysyn qashyryp qoıatyn. Al endi Mýsındi «qartaıdyń» dep, qaıyń soıylmen qulaq shekeden urǵandaı etti. Áıtpese, Mýsınnen basqa «qartaıǵandar» az ba bılikte?..

Aslan Mýsın 2008-2012 jyldary prezıdent ákimshiligin basqardy. «Aýzymen qus tistedi» degende osy kezeńdi meńzedik. Atyraý oblysyn basqarǵan Bergeı Rysqalıev isti bolyp elden qashqanda-aq Mýsınniń jandy jeri syrqyrap qoıa bergen. İle-shala Mýsın Esep komıtetiniń tóraǵalyǵyna taǵaıyndalyp, odan ári Horvatıa asty. Ony elshi etip qyr asyrǵanda prezıdent N.Nazarbaevtyń «senimin joǵaltqany» týraly áńgime gýlep ketkeni de bekerden-beker emes.

Sóıte tura, elshilikten bosatqanda «senimdi joǵaltýyna baılanysty» degen «úkim» qoldanylǵan joq. Mundaı sebeppen bosatsa, ony birden tutqyndaýǵa týra keletin edi. Dál qazir «Mýsındi tutqyndaı ma joq pa?» degen suraqtan góri «Mýsın elge kele me, kelmeı me?» degen suraq ótimdileý. Óıtkeni onyń endigi taǵdyry elge qaıtý-qaıtpaýyna tikeleı baılanysty bolmaq. «Ómir kórgen túlkiniń úsh-úshten ini bolady» degendi atam qazaq beker aıtty deısiz be.

Esterińizde bolsa, birer jyl buryn Iýtýb vıdeohostınginde «Vıktor Hrapýnov pen Aslan Mýsınniń arasyndaǵy áńgime» jarıalanǵan bolatyn. Onda Vıktor Hrapýnov Áblázov pen Qulybaevtyń arasyna deldaldyq jasaǵysy keletinin aıtady. Al «Aslan Esbolaevıch» degen adam Hrapýnovqa: «Vıktor Vácheslavovıch, kóp sózdi qoı da, elge kel. Áýejaıdan ózim kútip alamyn da, kerek jerge aparamyn. Tutqyndaıdy dep qoryqpa. Tutqyndaýǵa eshkimge jol bermeımin! Qashan bir sheshimge kelesiń, sol kezde habarlas» dep bir-aq kesedi.

Sóılesken adamdardyń Hrapýnov pen Mýsın ekenin dáleldep áýre bolmaımyz. Tyńdaǵan adam ózi qorytyndy jasaı jatar. Aıtpaǵymyz, bul kúnde Mýsınniń ózimen áldekimderdiń dál osylaı kelissóz júrgizip jatpaǵanyna kim kepil bola alady?..

Tóńkerilgen qumsaǵat túgesilgen jyly UQK-niń burynǵy tóraǵasy Nartaı Dútbaev tutqyndaldy. Oǵan «memlekettik qupıany jarıalady» degen aıyp taqty. Bul ne qupıa bolýy múmkin. «Saıası jaýyrynshylardyń» alǵash aýzynan shyqqan boljamyna sensek, bul is Muhtar Áblázovpen baılanysty bolýy múmkin. Jaýyrynshylardyń taǵy bir toby muny Altynbek Sársenbaıuly men onyń kómekshilerine jasalǵan qastandyqpen baılanystyrady. Muny «UQK tóraǵasy Másimovtiń belsendiligi» dep baǵalaıtyndar da joq emes. Qalaı bolǵanda da, anyǵy mynaý: Dútbaev «bireýdiń» qupıasyn «áldekimge» aıtyp qoıǵan, «áldekim» ony «bireýge» jetkizgen. Jekelegen adamdardyń qylmysy memlekettik qupıa bolyp sanalatyn elde mundaı nársege tańǵalýǵa bola ma?

Aıtpaqshy, «Nartaı Dútbaev pen Ádilbek Jaqsybekovtiń áńgimesi» degen jazba da Iýtýbta tur. Munda prezıdent ákimshiliginiń jetekshisi Á.Jaqsybekov «Ózińe tapsyrylǵan adamdy nege qadaǵalamaısyń?!» dep N.Dútbaevty ábden silkileıdi. Áńgime opozısıanyń búgingi jetekshisine qatysty órbıdi...

Bul jazbany da «shyn bolǵan» dep ant-sý ishpeımiz. Sóıte tura, budan da bir qorytyndy jasaýǵa ábden bolatynyn eskertemiz.

«Azapty dılem» (A.Sársenbaıuly), ıaǵnı eki joldyń birin tańdaýǵa týra keletin qıyn sát jaqyndaǵan saıyn túrli qarjylyq toptar men klandardyń qaqtyǵysy kúsheıe túsetini zańdylyq. Kez kelgen qoǵamda solaı. Biraq bul proses qazaq qoǵamynda asa aýyr ári zardabyn tóge oısyratyp ótetin sıaqty. Yqpaldy toptardyń memleket basshysyn eski jyldy jazalaýmen aıaqtaýǵa, jańa jyldy jazalaýmen bastaýǵa májbúr etkeninen osyny ańǵaramyz.

Erik Rahym.

(Oinet.kz. Áýelgi taqyryp: Jyl jazalaýdan bastaldy...)