Saıasattanýshy Grıgorıı Trofımchýk Qazaqstan prezıdentiniń bılik ókilettilikteri týraly úndeýine qatysty óz pikirin bildirdi dep jazady aif.ru.
Nursultan Nazarbaev halyqqa arnaıy úndeýin jarıalady. Onda Qazaqstandaǵy bılik ókiletterin bólý týraly aıtyldy. Memleket basshysy - strategıalyq fýnksıany, joǵary tóreshi rolin atqarady jáne syrtqy saıasatqa, ulttyq qaýipsizdikke, eldiń qorǵanys qabiletine jaýap beredi. Úkimet, mınıstrlik, parlament áleýmettik-ekonomıkalyq prosesterge jaýapty. Munyń Qazaqstan úshin qandaı máni bar? Bul týraly syrtqy jáne ishki saıasat, qorǵanys jáne qaýipsizdik mamany Grıgorıı Trofımchýk jaýap berdi.
Grıgorıı Pavlovıch, Nursultan Nazarbaevtyń sózin qalaı túsindire alasyz? Bul parlamenttik respýblıkaǵa kóshý emes pe?
Qazaqstan prezıdentiniń sózinshe, bılik ókiletterin bólý máselesi prınsıpıaldy bolyp esepteledi. Bul shynymen solaı. Biraq Nazarbaevtyń sózin parlamenttik respýblıkaǵa ekpin qoıý dep aıta almaımyn. Bul jerde ózgeshe mán jatyr. Biz bul úndeýdi durys túsinip, maksımaldy túrde durys baǵa berýimiz kerek.
Bizdiń eýrazıalyq mentalıtetimiz qandaı konstıtýsıa bolmasyn, ishki kelisim jáne bılik ókiletterin aýystyrýǵa el basy jaýap berý kerek degen túsinik qalyptasqan. Málimdemede aıtylǵandaı, endi prezıdent tek zańgerlik, zań turǵysynan strategıalyq jáne uıymdasqan fýnksıany ǵana atqarady. Biraq mıllıondaǵan azamattyń mentalıteti kózqarasymen qaraıtyn bolsaq , bálkim bul onsha duras emes te shyǵar. Bul tusta mentalıtetpen qosa halyqtyń psıhologıalyq ahýalyn, oryn alǵan jaǵdaıdy da eskerý qajet. Usynylǵandardyń barlyǵy zańdy túrde bekitiledi. Biraq adamdarda jaǵdaıǵa qatysty óz kózqarasy bar. Eger ekonomıkalyq ahýal tómendeı berse, oǵan kez-kelgen ýaqytta kim de bolsa áser ete alady.
Nazarbaev ekonomıkalyq sebepterge nemese basqa faktorlarǵa baılanysty málimdeme jasaýy múmkin be?
Tájirıbıeli basshy retinde ol eń aldymen ekonomıkalyq ahýaldy eskerdi. Nazarbaev qıyn kezeńde jaǵdaıdy ózgertý múlde múmkin emes bolatynyn túsinedi. Árıne bul jerde naqty qaýipter bar. Biri bul reformalardy parlamenttik respýblıkaǵa ketý dep oılaýy múmkin. Shán mánisinde olaı emes. Eger ekonomıkalyq ahýal quldyramaı turaqty bolsa, esh alańdamastan osy jaqqa qaraı betteýge bolatyn edi. Al qazir qaýip bar.
Qabyldanǵan sheshim Reseı men Qazaqstannyń qarym-qatynasyna áser etýi múmkin be?
Biz kóp máselede odaqtas eldermiz. Reseı Qazaqstandaǵy jaǵdaıǵa beı-jaı qaramaıdy. Alaıda, meniń oıymsha talqylanyp jatqan másele bizdiń qarym-qatynasymyzben, ortaq strategıalyq damýymyzǵa áser etpeıdi dep oılaımyn. Eger barlyǵy memleket basshysy josparlaǵandaı bolsa jáne reformalar Qazaqstannyń ishki jaǵdaıyna josparlanbaǵan áserleri bolmaǵan jaǵdaıda solaı bolady.
