Aıdyn Baıys – 1994 jyly Qaraǵandy oblysy, Balqash qalasynda dúnıege kelgen. 2016 jyly L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa Ulttyq ýnıversıtetiniń Kólik-Energetıka fakúltetin támamdaǵan. Óleńderi «Balqash aımaqtyq aqyndar antologıasyna», «Arqadaǵy arda jyr» jınaqtaryna engen.

KİTAPHANADA QAÝYSHQAN QYZ

Kók qarshyǵa kóńil ushyp, 
O, qaıda?! 
Júregińniń qalaýyna joq aıla! 
Kóp kitaptyń ortasynda turdyń sen, 
Qoıbúldirgen izdegendeı toǵaıda.

-Ne izdediń?- dep surap em, 
(Tózim kem) 
-Sezim jaıly kitap,- dediń. 
Sezingem... 
Sezim jaıly shyǵarmany eń uly, 
Qalaı ǵana baıqamadyń kózimnen?

Jańbyrly kúngi aýyl

Mújip turǵan túk sezbeı taı aǵashty, 
Tas qorany úrkip kep saıalasty. 
«Jyndy Sársen» sekildi jyndy bult, 
Kók shatyrdy sabady-aı aıaq asty! 

Ańǵal kórshi júr edi qı keptirip, 
Dáý etigin qashty úıge súırep kirip. 
Alaqandaı aýlamyz kólge aınaldy,
Kólge aınaldy júzbeıtin úırek tilip. 

Tula boıym sál muzdap, sál ysynyp, 
Kúrkireıdi kók aspan jan ushyryp. 
Kók tóbetter irgede qyńsylaıdy, 
Túnde uıqy bermeıtin jarysa úrip. 

Ýa búıtpe, el shýlap, ýa súıtpe, 
Qarap turmaı qarǵydym ÝAZıkke. 
Egin jaqqa jaýsa ǵoı deımin ishteı, 
Aıanyshpen kóz salyp býaz ıtke. 

Tónip kelip saldy ǵoı oıran bultyń, 
Apam betin shymshıdy: 
- Jaıǵan qurtym! ...
Ápkem uzaq telmirdi terezeden, 
Kimdi esine saldy eken, aınam, bul kún?

***

AQPAN JYRY 

Fevral. Dostat chernıl ı plakat! 
B.Pasternak 

Yrǵaǵyna eltip jumbaq tátti ánniń, 
Eńkishtetpek záý eńsemdi batpan muń. 
Áınegine enteletken álemdi, 
Adamzatqa aıtary bar aqpannyń! 

Saýlasa kóp sonaý kókten suraqtar, 
Taýyp birden bere alady kim aqpar? 
Kózi bardyń kórinbesten birine 
Keńistikke nur sińedi turaqtar. 

Óleń bolyp túse bermes hatqa anyq, 
Kók aspannan qalqyp túser aq mamyq. 
Tıtteı ulpa arqalaıdy aýyr muń, 
Jadymyzǵa (jaryqtyq-aı!) jattalyp. 

Júregińdi qytyqtasa ıisi ańqyp, 
Án tógedi keýdeńdegi kúısandyq. 
(Janym, meni muńdarymnan oıat ta, 
Iyǵyma qos bilekti súıshi artyp!) 

Kelse kókten qudiretti kúsh – kóndik, 
Uıqysyz-aq talaı ǵajap tús kórdik. 
Keremet qoı aqpany bar sıqyrly 
«Qys» deıtuǵyn Qudaı jazǵan úsh tomdyq! 

***

QAMYSBAI
(Ballada)

Shilińgirde kún tanytyp qıqarlyq,
Kól jaǵalaı qonǵan aýyl jıǵan qut.
Úıge syımaı qara sıraq kileń ul,
Bir-bir qoǵa tutatamyz sıgar qyp.

Saryshunaqtaı shyqpaı jatsa el innen, 
Biz balyqqa attanýshy ek, kól – irgeń.
Eski ıneni ıemiz ǵoı qarmaq qyp,
Kók kıt aýlap qaıtatyndaı kóńilmen.

Áli esimde sonaý jyldyń tamyzy,
Ár aýyldyń bolady ǵoı abyzy,
Abyzymyz – seksendegi Qamysbaı,
Tań atqannan taýsylmaıtyn «ańyzy».

Kóp kóneniń kózin kórgen Qamysbaı,
Dókeılerdiń sózin bólgen Qamysbaı.
Jalań qolmen jeti metr jaıyndy
Aýladym dep kópiretin daýystaı.

Boqtap alar qyrsyq minez bar, bilem,
Umytaıyn qaıtip mundaı jandy men.
Shege túzep otyrǵanǵa tısetin,
Qatynyńdy túzep al dep aldymen.

Dúrliktirdi bir kúni shal jurt ishin,
Un jaǵyp ap tanymastaı túr-túsin,
Aq kıinip, «Aý, aǵaıyn, aqqýǵa
aınalam» dep, qos «qanatyn» silkisin.

Áı, yrǵaldy-aı, yrǵaldy-aı,
Aljasty ma, shataq edi bul qandaı!?
Úrkesoqtap Qamysbaıǵa qaraımyz,
Aıqaı salyp kórden atyp turǵandaı.

Bala kóńil sener me álde senbes pe,
Jurt jıyldy shańyraǵyna sol keshte.
Qatty aýyryp kepken shalym tań ata,
Aqqý bolyp ushyp ketti kelmeske...

Peri qyzben tildesetin Qamysbaı,
Alaı-dúleı kún keshetin Qamysbaı.
Sý jylqysy, taıyp kelip ǵaıyptan,
Sýynǵa da mingesetin Qamysbaı.

Ótti sodan talaı kóktem, bula kúz,
Senbeseńiz Kókshe kólden surańyz...
Myqty adamnyń qalady ǵoı artynda,
Tirisinde-aq aıta júrer bir ańyz.

 ***

BEIİT BASYNDA

 Qalyń qorym ishinde,

(Kim jatqanyn kim bilsin?)

Pák perishte pishinde,

Oınap júrdi búldirshin.

Kók jýsannyń túbine,

Kózdiń jasy tamady, á...

Aǵaıynnyń biri de,

Uryspady balaǵa.

Shoshytpady jýyq kór,

Byldyrlaıdy tátti til.

«Ajal degen sýyq qol»

Qulynshaqqa jat pikir.

Qýyrshaǵyn juptap ap,

Elemeıdi ol ózgeni.

Qasiretke tik qarap,

Kúlimdeıdi kózderi.

 ***

ELEGIA

 Janym Balqash, jaǵańa jetsem qazir,

(Jaman ulyń jatyrqap ketseń de ázir)

Ertegide aıtylǵan altyn balyq,

Ol da seniń sýyńda - tek sonda júr.

Estiledi eski áýen keshke muńly,

Tolqyn jutqan qaıyqpyn eskegimdi.

Jaǵańa jetsem boldy bar armanym,

Jetip alyp bilmeımin ne isterimdi.

Saǵynyshty shertem be sol baıaǵy,

Saǵynyshtan kelemin ońbaı áli.

Tolqyndarym túnimen tebirenip,

Qamys bitken kúbirlep qol jaıady.

Qar jaýmaı, qazan urmaı, kúz muńly óńi,

Kúntizbede qaıyq-kún júzdi ilgeri.

...Qoıynyńda, qaıran kól, tursam shirkin,

Moıynymdy qytyqtap qyzdyń demi.