Keshe 23.01.2017 jyly 12 jastaǵy Výnderkınd Abzal Myrzashtyń jasaǵan Qazaq-Latyn álipbıi týraly QR BǴM Ǵylym komıteti A. Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynan hat keldi, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

- Meniń ulym 12 jastaǵy Myrzash Abzal Dáýrenbekuly Qazaq-Brıtan Tehnıkalyq Ýnıversıtetiniń Aqparattyq tehnologıalar fakúltetiniń 1-kýrs stýdenti.

Alǵashqy Qazaq-Latyn álipbıi retinde jasaǵan óz nusqasyn 18.09.2017 jyly Elbasyna joldaǵan edi. Oǵan eshqandaı jaýap kelmegen soń, 20.12.2017 jyly ózgertýler engizip, Qazaq-Latyn álipbıin qaıta jasaǵan bolatyn.

Abzal óz jobasynda kırıllısadaǵy Qazaq álipbıiniń 42 áripterin saqtaýǵa tyrysty. Sebebi, Abzal 42 áripti saqtamaǵan jaǵdaıda qazaq jazýshylarynyń, aqyndarynyń, tarıhshylarynyń, ǵalymdarynyń, fılologtarynyń ótken ǵasyrdan bastap osy kezeńge deıingi orny tolmas eńbekteri men shyǵarmalaryn Qazaq-latyn álipbıine kóshirý múmkin bolmaıtynyn eskerdi.

Óıtkeni, ózge tilderden engen termın sózder óte kóp jáne qazaq tiline, qazaq tarıhyna, qazaq ǵylymyna, qazaq ádebı shyǵarmashylyǵyna jáne qazaqtyń kúndelikti ómirine sińgen jáne qazaq tilinde qalyptasqan sózderden turady.

Árıne, kırıllısadan engen áripter qazaq tilinde budan bylaı sırek qoldanylatyn bolady. Bizge orys tiliniń áripteri kerek emes deýge bolady. Degenmen, ana tilimizdiń sózdik qoryn arttyrý úshin birjolata bas tartýǵa da bolmaıdy. Oǵan sebep, ótken ǵasyrdaǵy tarıhty sol kúıinde beıneleý úshinde kerek ekenin umytpaǵanymyz jón bolar.

Qazaqtyń kırıllısadaǵy 42 árpin bir árip, bir dybys retinde jasaýǵa Latyn álipbıindegi 26 árip tańbalary jetpeıdi. Árıne, bir árip bir dybys bolǵany jaqsy bolar edi.
Biraq, Elbasynyń negizgi tapsyrmasy kompúterdiń, planshettiń jáne smartfonnyń pernetaqtasyna (klavıatýrasyna) yńǵaılap, qazirgi zaman talabyna saı bolatyndaı, latynnyń 26 árpinen Qazaq-Latyn álipbıin jasaý bolǵandyqtan, Abzal Dáýrenbekuly óz úlesin qosý úshin ózi jasaǵan Qazaq-Latyn álipbıin usynǵan edi.

Sondyqtan, Myrzash Abzal Dáýrenbekuly óz jobasynda ózge tilderde kezdespeıtin qazaqtyń 9 tól áripteriniń beseýin (Áá, Ǵǵ, Óó, Úú, ń) dıgrafpen (Ah ah, Gh gh, Oh oh, Uh uh, nh), al, tórteýin (İi, Qq, Uu, h) 1 árip - 1 dybys (Ii, Qq, Ww, Xx) retinde jáne qazaq álipbıindegi ózge ulttarmen ortaq 2 áripti de (J, Sh) dıgraf (Zh zh, Sh sh) retinde qoldanǵan edi.

Sonymen qatar, ulym Abzal orys tilinen jáne shet tilderinen engen sózderdegi dybystardyń beseýine (Óó, Chch, Ee, Iýú, Iaá) dıgraf (Yo yo, Ch ch, Ye ye, Yu yu, Ya ya), bireýine (Shsh) trıgraf (Sch sch), jýandyq jáne jińishkelik retindegi eki tańbaǵa (/) apostrofty qoldandy.

Apostrofty barlyq áripterge qoldanǵanǵa qaraǵanda, dıgraf retindegi qoldanys áldeqaıda tıimdi jáne qolaıly ekeni ras qoı?!

Ulymyz Abzaldyń jasaǵan Qazaq-Latyn álipbıi bizdiń búkil januıamyzǵa qatty unaǵan edi.

Sosyn, ony Til bilimi ınstıtýty mamandarynyń baǵa berýin surap, Elbasynyń atyna eki hatpen Aq Ordaǵa jáne Prezıdent Ákimshiligine 22.12.2017 jyly Qazpochta arqyly joldaǵan edi. Búgin 23.01.2018 jyly Bilim jáne Ǵylym mınıstrliginiń Ǵylym komıteti A. Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynan Abzalǵa jaýap keldi.

Biz, Myrzash Abzaldyń ata-anasy, Abzaldyń jasaǵan Qazaq-Latyn álipbıine «unady, qoldaımyz» nemese «unaǵan joq, qoldamaımyz» degen pikir berýlerińizdi ótinemiz!!!

Eń aldymen, tómende kórsetilgen, QBTÝ-dyń 1-kýrs stýdenti 12 jasar výnderkınd Myrzash Abzal Dáýrenbekulynyń Elbasyna joldaǵan hatymen, ózi jasaǵan qazaq-latyn álipbıiniń nusqasy retindegi jobasymen jáne osy jobamen jazylǵan Elimizdiń Ánuranymen (gımnimen) tanysýlaryńyzdy suraımyz!

Sosyn, QR BǴM Ǵylym komıteti A. Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynyń Abzalǵa jibergen jaýabymen tanysyńyzdar!, dep málimdedi Abzaldyń ákesi Dáýrenbek Myrzashuly jáne anasy Jazıra Jarmaǵambetqyzy. 

Sizderdiń nazarlaryńyzǵa: Abzaldyń nusqasy boıynsha jazylǵan, Qazaqstan respýblıkasynyń memlekettik ánuranyn oqyp kórýge usynamyn.

Qazaqstan respýblıkasynyń memlekettik ánurany
Qazaqstan respubljkasynynh memlekettik ahnwrany

Sohzin zhazghandar: Zhwmeken Nahzhimedenov, Nwrswltan Nazarbaev
Ahnin zhazghan: Shahmshi Qaldayaqov

Altyn kuhn aspany,
Altyn dahn dalasy,
Erliktinh dastany,
Elime qarashy!
Ezhelden er degen,
Danhqymyz shyqty ghoj.
Namysyn bermegen,
Qazaghym myqty ghoj!

Qajyrmasy:
Meninh elim, meninh elim,
Guhlinh bolyp egilemin,
Zhyrynh bolyp tohgilemin, elim!
Tughan zherim meninh - Qazaqstanym!

Wrpaqqa zhol ashqan,
Kenh baitaq zherim bar.
Birligi zharasqan,
Tahuelsiz elim bar.
Qarsy alghan uaqytty,
Mahnhgilik dosyndaj,
Bizdinh el baqytty,
Bizdinh el osyndaj!

Qajyrmasy:
Meninh elim, meninh elim,
Guhlinh bolyp egilemin,
Zhyrynh bolyp tohgilemin, elim!
Tughan zherim meninh - Qazaqstanym!

Qazaqstan respýblıkasynyń memlekettik ánurany
Qazaqstan respubljkasynynh memlekettik ahnwrany

Sózin jazǵandar: Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev
Ánin jazǵandar: Shámshi Qaldaıaqov

Altyn kún aspany,
Altyn dán dalasy,
Erliktiń dastany,
Elime qarashy!
Ejelden er degen,
Dańkymyz shyqty ǵoı.
Namysyn bermegen,
Qazaǵym myqty ǵoı!

Qaıyrmasy:
Meniń elim, meniń elim,
Gúliń bolyp egilemin,
Jyryń bolyp tógilemin, elim!
Týǵan jerim meniń - Qazaqstanym!

Urpaqqa jol ashqan,
Keń baıtaq jerim bar.
Birligi jarasqan,
Táýelsiz elim bar.
Qarsy alǵan ýaqytty,
Máńgilik dosyndaı.
Bizdiń el baqytty,
Bizdiń el osyndaı!

Qaıyrmasy:
Meniń elim, meniń elim,
Gúliń bolyp egilemin,
Jyryń bolyp tógilemin, elim!
Týǵan jerim meniń - Qazaqstanym!