Astanada Mádenıet jáne sport mınıstrligine baǵynysty Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» AQ jáne Álıdar Ótemuratovtyń «Dar Play» kompanıasymen birlese túsirgen «Ámire» fılminiń tusaýkeseri ótti.

Kınotýyndy qazaqtyń tenor daýysty birtýar ánshici Ámire Qashaýbaevtyń qamshynyń sabyndaı  qysqa da, jarqyn ǵumyryn baıandaıdy. Sondaı-aq, fılmde Ámire Qashaýbaevtyń tanymal amerıkalyq jaz kompozıtory Jorj Gershvınmen dostyǵy da kórinis tabady. 

1925 jyly Parıjdegi Exposition Internationale des Arts Decoratifs et Industriels Modernes aıasyndaǵy dúnıejúzilik mýzyka konkýrsyna attanady. Ámire Qashaýbaev KSRO delegasıasy qataryndaǵy ónerpazdar arasynan top jaryp, ekinshi oryndy ıemdenip, kúmis medal taǵady. Eýropa jurshylyǵyna alǵash bolyp qazaqtyń dástúrli án oryndaý ónerin jáne ulttyq aspap dombyrany pash etken Ámire Qashaýbaev.

QR Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muhamedıuly tarıhı tulǵalar jaıynda túsirilgen «Ámire» sekildi fılmder sheteldik kórermenniń elimizge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrady dedi: «Prezıdent Nursultan Ábishuly «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» aty baǵdarlamalyq maqalasynda, rýhanı jańǵyrýdyń basty sharty – mádenıetimiz ben ulttyq kodymyzdy saqtap qalý. Onsyz rýhanı jańǵyrý qur jańǵyryq bolyp qalady dep basa aıtty. Elimiz júrgizip otyrǵan saıasatta mádenıetke asa kóńil bólingen. Óskeleń urpaqty tárbıeleý, ulttyq mádenı murany nasıhattaý maqsatynda kınoóndiriske ıdeologıalyq mán berilgen. Osy oraıda, biz búgin nazarlaryńyzǵa elimizdiń dara ánshisi Ámire Qashaýbaev týraly túsirilgen kórkem fılmdi usynbaqpyz. Fılmde Qashaýbaevtyń 1925 jyly Parıjdedegi qaıtalanbas jeńisi týraly sóz etiledi. Sondaı-aq, Ámire Qashaýbaev týraly elge belgisiz derekter de fılmde kórinis tapqan. Ámire birinshi bop Eýropada qazaq ánin áýeletken ánshi. Onyń tulǵasy qazaq óneri jáne jalpy qazaq úshin asa mańyzdy. Ósip kele jatqan jas órender ol týraly bilýleri qajet. Úkimet jáne mınıstrlik tarapynan osyndaı elimizdiń asyl ul-qyzdaryn búgingi urpaqqa tanytýda úlken eńbek atqarylyp jatqanyn aıtqym keledi».

Kartınanyń bas prodúseri, DAR kompanıasynyń negizin qalaýshy Álıdar Ótemuratov aldaǵy tusaýkeser týraly bylaı dedi: «Ámire Eýropa qoshemet kórsetip, qol shapalaqataǵan qazaqtan shyqqan alǵashqy ánshi bola tura, óz elinde ádiletsiz umyt bolǵan. Sondyqtan da men úshin osyndaı erekshe daryn ıesi týraly  kópshiliktiń bilgeni mańyzdy.  Biz zamandastarymyzǵa Ámire Qashaýbaevtyń qıyn ómir jolyn jáne fılmde shyrqalatyn onyń daýysyn estýge múmkindik bergimiz keledi. Ámireni jaqyn tanyp, ulttyq dástúrli ónermen etene tanysqan otandastarymyzdyń boıynda maqtanysh sezimi oıanady dep senemin. Óıtkeni, bizdiń mýzyka mádenıetin qalyptastyrǵan osyndaı adamdar, esimder bizdiń tarıhymyzda qalýǵa tıisti. Álem kınematografıasynda mýzyka dramasy janrynda túsirilgen fılmder kóp emes. Sondyqtan otandyq kórermenderge bul janrdaǵy kartınany kórip, ótken ǵasyrdyń 30-jyldaryna saıahat jasaý qyzyqty bolýǵa tıisti dep oılaımyn. Bul Qazaqstan kınematografıasyn jańa satyǵa kóterýge baǵyttalǵan biregeı kartına bolmaq. Otandyq kórermender joǵary deńgeıde baǵalaıdy dep úmittenem».

Kartına Latvıa, Los-Andjeles qalalarynda túsirildi. Sondaı-aq fılmniń sońǵy túsirý jumystary Almaty oblysy Úshqońyr aýylynyń mańynda júrgizildi.   Fılmde Ámire Qashaýbaevtyń repertýaryndaǵy «Balqadısha», «Úsh dos», «Dýdaraı», «Bes qarager» jáne t.b. ánderi oryndalady.

Halyqaralyq túsirilim tobynyń quramynda: amerıkalyq qoıýshy-rejısser Djef Vespa (Jeff Vespa), operator – Maksım Osadchıı («9 rota», «Stalıngrad») bar. Fılmniń senarıin jazǵan Benjamın A. van der Vın (Benjamin A. van der Veen). Basty rólderdi otandyq akterler Sanjar Mádıev (Ámire) jáne Erkebulan Daıyrov (Mustafa Shoqaı) somdaǵan. Sonymen qatar, brıtandyq akter Ben Aldrıdj (Ben Aldridge) jáne «Oblasttmy», «Trı bılborda na granıse Ebbınga, Mıssýrı» fılmderi arqyly tanylǵan avstralıalyq aktrısa Ebbı Kornısh (Abbie Cornish) jáne basqa da akterler túsken.

Fılniń rejıseri Djeff Vespa «Ámire» fılminiń qoıýshy rejıseri retinde jumys jasap, mol tájirıbe jınadym, sonymen qatar, qazaq halqynyń tól mádenıeti men tarıhymen jaqyn tanysqanyma qýanyshtymyn deıdi. «Bul joba men úshin óte mańyzdy.  Ózime Ámire Qashaýbaevtaı óner ıesin ashtym, onyń ánshilik ónerine tánti boldym. Sondaı-aq osy eldiń kınematografısteri arasynan jańa dostar taptym». 

Basty róldi somdaǵan Sanjar Mádıev óz jumysy týraly bylaı dedi: «Ańyzǵa aınalǵan tulǵany úlken ekranda somdap shyǵý –  mártebe. Men jáne túsirilim toby úshin túsirilimnyń árbir kúni naǵyz synaq boldy. Fılmdi jasaýǵa qatysqan barlyq adamdarǵa alǵys aıtamyn».

Ámire Qashaýbaevtyń 130 jyldyǵyna tuspa-tus kelgen fılm jalpyulttyq prokatqa 2018 jyldyń 5 sáýirinen bastap shyǵady.

«Ámire», uzaqtyǵy: 88 mınýt

Bas Prodúseri: Álıdar Ótemuratov.

Rejıseri: Djef Vespa (AQSH).

Operatory: Maksım Osadchıı (Reseı).

Senarı avtory: Benjamın A. Vann der Vın (AQSH).

Keńesshi: Jarqyn Shákárim, (QR Eńbek sińirgen qaıratkeri, Ámire Qashaýbaevtyń ómiri men shyǵarmashylyǵana arnalǵan eńbekterdiń avtory).

Akterler:

Ebbı Kornısh – Lı Ebbot

Sanjar Mádıev – Ámire

Erkebulan Daıyrov – Mustafa Shoqaı.

Ben Oldrıdj – Djordj Gershvın