Ombýdsmen Zaǵıpa Balıeva osy arqyly ul-qyzdar arasyndaǵy sýısıdti azaıtpaq oıda, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi KTK arnasyna silteme jasaı otyryp.
Elimizde 12 jasqa deıingi balany qaraýsyz qaldyrýǵa zańmen tyıym salynýy múmkin. Óıtkeni jasóspirimder arasynda ólim-jitim órship tur. Byltyrdyń ózinde júzdegen ul-qyz ózine qol salyp ómirimen qosh aıtysqan. Beıbit kúnde balalar nege ajal qushyp jatyr?
Balalardy qorǵaý merekesi qarsańynda ombýdsmen Zaǵıpa Balıeva tym belsendi. Májiliske tek, baıandamasyn ǵana emes, ózine qol salmaq bolǵan 15 jastaǵy qyzdy da erte kelipti. Bet júzin maskamen jasyrǵan jasóspirimniń kórgen qorlyǵy jınalǵandardyń júregin shymyrlatty.
Áke-sheshem 5 jyl buryn qaıtys boldy. Osy ýaqytqa deıin ápkemniń qolynda turdym. Biraq ómir súrgim kelmedi. Bir kúni mektepte qıyndyqtar bolyp, sýısıd jasaımyn dep sheshtim. Biraq, qolym barmady. Keıin 111-ge ıaǵnı senim telefonyna qońyraý shaldym. Ondaǵy psıhologtar ómirimdi saqtap qaldy”, – deıdi ol.
Depýtat ári ombýdsmen ólimnen aman qalǵan qyzdyń ómirin mysal etip, sýısıdtiń órship turǵanyn jasyrǵan joq. Statısıka rasymen adam shoshytady. El aman, jurt tynyshta Qazaqstan boıynsha 5 myńnan astam bala túrli oqys oqıǵalardan kóz jumǵan. Máselen, byltyr elimizde 26 jasóspirim qandyqol qaskóılerdiń qolynan mert bolsa, taǵy 136-sy jalǵyzdyq, ishki kúızelis pen ómirindegi túrli qıyndyqtardyń kesirinen óz-ózine qol salǵan. Sýısıdtiń sebebin osylaı túsindirgen Balıeva ata-analarǵa balalarynyń kimdermen dos ekenin, ýaqytyn qalaı ótkizetinin únemi baqylaýda ustaý kerektigin aıtty.
“Kóbi sýǵa ketip nemese kólik apatyna túsip kóz jumdy. Al 100-den astamy terezeden qulap ólgen. Osyndaı qaıǵyly jaǵdaıdy boldyrmaý úshin tereze shyǵaratyn kompanıalarmen kelissóz júrýde. Iaǵnı, olar shybyn-shirkeı, masa ótkizbeıtin tormen qosa, ul-qyzdardy qulatpaıtyn qorǵan qoıýy tıis”, – deıdi Balıeva.
Ári depýtat balalar kodeksin qabyldap, 12 jasqa deıingi jetkinshekterdi úıde jalǵyz qaldyrýǵa zańmen tyıym salýdy usyndy. Eger qabyldanyp jatsa, jaýapsyz ata-analar jappaı jazalanbaq. Biraq, budan másele sheshile qoıýy ekitalaı. Óıtkeni, ul-qyzdardan kóz almaı kúni boıy baqylaý múmkin emes. Bir qyzyǵy, búgingi otyrysta Ońtústik Qazaqstanda zorlandy delingen 7 jasar balanyń taǵdyry múldem sóz bolmady.
Tek Májiliske ombýdsmendi qoldaıtyn qoǵamdyq uıymdar jınalǵandaı áser qaldyrdy. Tipti solardyń biri Zaǵıpa Balıeva «Asyl ana» dep ataýdy usynyp, jınalǵandardy tańqaldyrdy.
Al Balıeva ózine qarata aıtylǵan usynysqa qatysty jaýap qatqan joq. Soǵan qaraǵanda «Asyl ana» degen ataýdy unatqan sıaqty. Jıyndy yń-shyńsyz ótkizgen ombýdsmen barlyq ata-anaǵa ul-qyzyn qorǵaý úshin kóbirek kóńil bólip, olarmen syrlasyp, únemi sóılesip turýǵa keńes berdi.