Qamshy.kz aqparat agenttiginiń elektrondyq poshtasyna «Qazaq Eli» Halyqtyq Qozǵalysynyń tóraǵasy, jýrnalıs Qajymuqan Ǵabdollanyń haty keldi. Qajymuqan Ǵabdolla hatyn QR Premer-mınıstri Asqar Mamınge joldapty. Onda Memlekettik tilge qatysty elimizdiń sheneýnikterine renishin bildirip jazypty. Eskerte keteıik, avtordyń pikir redaksıanyń kózqarasyna sáıkes kelmeýi múmkin.
Hat mazmuny tómendegideı:
Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik tili – Qazaq tili. Bul – elimizdiń Ata Zańynda naqty belgilenip, bekitilgen. Buǵan qosymsha-qýattama retinde arnaıy Til týraly zań qabyldanǵan. Qazaqstan Respýblıkasynyń aımaǵynda resmı Memlekettik til – Qazaq tili tolyq qoldanylýǵa tıis ári mindetti.
Asqar UZAQBAIULY!
Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń basshysy men Úkimet músheleri jáne olardyń quzyrly qurylymdary, ásirese, elimizdiń bolashaq býyndaryna tálim-tárbıe beretin Qazaqstan Respýblıkasynyń Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń laýazymdy (ári qatardaǵy) basshylary men qyzmetkerleri NEGE memleketimizdiń eń qundy Ata Zańyndaǵy mindetterdi buzyp (tipti, belden basyp), Qazaqstan Respýblıkasynyń resmı Memlekettik tili – Qazaq tilinde qujattamalardy tolyq júrgizip, erkin sóılemeıdi?!
Álde, Qazaq tiline ishteı qarsylyqtaryńyz bar ma?
Bolmasa, «Qazaq tiliniń memlekettik mártebesin moıyndamańdar» degen qupıa tapsyrmalar tústi me?..
Mundaı ishki-syrtqy qysymdar kórsetilmese, sizderdi ińgálatyp dúnıege ákelgen analaryńyz – qazaqtyń keıýanasy bolsa, týǵan anańyzǵa hám tilińizge satqyndyq jasaıtyndaı, bastaryńyzǵa ne kún týdy?!.
Ar-uıat pen namys-ojdandy ysyryp bylaı qoıǵannyń ózinde, Ananyń aq sútine adaldyq qaıda?!.
...Kúni keshe Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Búdjetti josaparlaý departamenti dırektorynyń orynbasary Janar Rahmetova qazaq muǵaliminiń suraq-sózine: «Ia ne govorú po kazahskıı. Ý nas treházychıe, eslı chto...» – depti...
Bizdińshe, Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Búdjetti josaparlaý departamenti dırektorynyń orynbasary Janar Rahmetovaǵa qoldanylatyn jaza bireý-aq bolýy kerek:
- Qyzmetinen bosatý.
- Ómiriniń sońyna deıin memlekettik qyzmette jumys isteýine tyıym salý.
- Úlken kólem, joǵary somada aıyppul salý (Qoldanystaǵy zańdarǵa sáıkes) (Mysaly, 90 (toqsan) mln teńge shamasynda...)
- Qazaq halqynan arnaıy (ashyq túrde) keshirim suratý.
Eger dáp osyny jasasaq, erteń birde-bir adam qazaq tiline qarsy jarty aýyz sóz aıta almaıdy. Óıtkeni, nápaqadan aıyrylý, laýazymnan ajyraý, bolashaqqa úmitti joǵaltý, qyrýar qarjy aıyppul tóleý, aqyrynda, «eki eli aýyzyna – bes eli qaqpaq» qoıa almaı, jurt aldynda masqarashylyqpen keshirim suraý – kez kelgenniń «saıtanyn» qaǵyp alady!
Bilim jáne ǵylym mınıstriniń orynbasary Bıbigúl Asylova da – ana tárbıesin, áke tálimin kórmegen qylyq tanytyp, únemi basqynshy jurttyń tilinde saırap júr...
...Memleketten jalaqy alatyn memlekettik qyzmetkerdiń – ózin asyrap otyrǵan memlekettiń tilin bilmeýi jáne sóılemeýi – jáı ǵana salǵyrttyq emes, sol memlekettiń zańdaryn moıyndamaý bolyp tabylady. Demek, bul – buzaqylyq emes, qatardaǵy qylmys ta emes; bul – memlekettiń táýelsizdigine qaýip tóndirý, irgesin sógýge atsalysý.
Eshqandaı órt – birden laýlap janbaıdy, ol aldymen, shyrpymen tutanady. Taza qazaqtildi balǵyn býyn qaýlap ósip keledi, bir kúni jat eldiń tilinde sandýǵashqa saıraǵan sheneýnikterdiń «oıynynan – ot shyǵyp» júrmesin...
Taıaýda ǵana memleket basshysy Úkimet pen Parlamenttiń jumys tili – resmı memlekettik til – Qazaq tili bolýy qajettigin sala mınıstrine arnaıy, qadap aıtty. Biraq, memleket basshysynyń osy sózin erinderi kezergen birde-bir sheneýnik shymbaıyna batyp, shynaıy túsingen joq. Ádettegideı, ýaqytsha bir-eki ret, bir-eki kún qazaqsha erinderin jybyrlatty da, kúńkilderin doǵara qoıdy...
Asqar UZAQBAIULY!
«Álipti – taıaq dep bilmeıtin» shubartil áriptesterińizge Sizdiń talap qoıýǵa tolyq quqyńyz bar!
Qazaq myqty da kúshti bolýy úshin – birligi men bekemdigi bolýy kerek.
Qazaq rýhty da jigerli bolýy úshin – talǵamy bıik Ana tilinde sóıleýi kerek!
Sizden oıly qadam, perzenttik adaldyq kútemiz!
Qurmetpen, Qajymuqan Ǵabdolla,
«Qazaq Eli» Halyqtyq Qozǵalysynyń tóraǵasy
