"Qazaqfılm" kınostýdıasy áıgili ánshi, orys basqynshylarynyń ezgisine qarsy áreket etken ult qaıratkeri Balýan Sholaqtyń ómir joly týraly fılm túsirdi. Búgin "Chaplin" kınoteatrynda "Balýan Sholaq" kartınasynyń aldyn-ala kórsetilimi boldy.
Ult tarıhyndaǵy iri tulǵanyń ǵumyr jolynan syr shertetin fılmniń tusaýkeserine biz de bardyq. Shahardaǵy úlken kınoteatrlardyń biri tańdalsa da, kórermen qarasy qalyń. Kópshilik arasynan Dýlat Isabekov, Bolat Ábdilmanov, Jolaman Ámirov syndy azamattar boı kórsetti. Bir-birimen esendik surasqan qalyń kórermen kınonyń túsirilim tobymen, ártisterimen birge zaldarǵa tarap, ekran aldyna jaıǵasty.
Ári qaraı kózge túsken erekshelikterdi tizbektep jazalyq.
- Fılmge túsken akterlar sheberligi
Basty róldi (Balýan Sholaqtyń) somdaǵan M.Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademıalyq drama teatrynyń beldi akteri Erkebulan Daıyrov óziniń asqan sheberligin qalyń kórermen aldynda taǵy dáleldedi. Som tulǵasy jáne qazaqy bet-pishini, sóıleý máneri kórermen nazaryna ult tulǵasyn tiriltkendeı áser qaldyrdy.
Sondaı-aq, Jolaman Ámirov, Bolat Ábdilmanov, Medgat Ómiralıev, Aleksandr Bagránsev, Albına Shardarova, Safýan Shaımerdenov, Saǵadildá Úsibáli syndy ártisterdiń kásibı sheberligin aıtpasa bolmaıdy.
Ártister qosyny túsirilim barysynda ult tarıhyndaǵy irili-usaqty dúrbeleńderdi jan-tánimen uǵyp, barynsha kásibı somdaýǵa tyrysqany baıqalady.
- Qazaq kınoındýstrıasyndaǵy úzdik grafıka
Bas prototıp qazaq ultynyń alasapyran, aýmaly-tókpeli ýaqytynda ómir súrgenin eskersek, sol tulǵanyń turqyn taspalaý barysynda grafıka jóninen birtalaı qıyndyqtar týyndaıtyny anyq.
Ásirese, mundaı fılmderde qantógis kartınalary, atys-shabys syndy qıyndyq týǵyzatyn sátter kóp kezdesedi. Mine, túsirilim toby men ártister tize qosyp, grafıkalyq qatelikterge jol bermegen. Kartınanyń bul jetistigine ekran syrtynda jumys jasaǵan mamandarǵa alǵys bildirgen jón.
- Shynaıylyq
Ózderińiz de baıqaıtyn bolarsyzdar, kóptegen tarıhı-derektik fılmderde tóbeles, atys, kúsh synasý degen sátterde kamera rakýrsy myń qubylady. Al Nurgeldi Sadyǵulov osy jobasyn júzege asyrý barysynda ártisterge úlken talap qoıǵan ispetti.
Bas keıipkerlerdiń kúsh synasatyn tustary aıtarlyqtaı shynaıy jasalǵan. Bul ártisterdiń belgili sport túrlerinen de habarsyz emes ekendigin ańǵartady.
Balýan Sholaqtyń obrazyn somdaý úshin Erkebulan Daıyrov "Qazaqstan Barysy" Ulan Rysqulmen jattyǵý jasap, on kelige deıin salmaq qosypty. Mine, eńbek, mine tyrysý!
- Senzýradan alshaqtyq
Dýlat Isabekov "Jaýjúrek" pesasynda da, "Balýan Sholaq" kınokartınasynyń senarıin jazý barysynda da ulttyń adam aıtqysyz ezgige ushyraǵanyn, patsha úkimetiniń ozbyr saıasatynyń kórinisin jasaýǵa talpynady. Sol maqsat oryndalǵandaı.
Ashyq ozbyrlyqtar, kektengen qazaq...
Muryndaryna adamgershiliktiń ıisi barmaıtyn atqarýshy quıyrshyqtardyń adam sengisiz qıanattary, bári-bári osy kartınada keremet úılesim tapqan.
- Tárbıelik máni
Nurgeldi Sadyǵulovtyń fılminde dostyq, qurdastar qaljyńy, adamgershilik, sertke beriktik, ultshyldyq jáne jaýyna da qastandyq qylmaǵan qazaqtyń qasıeti tamasha kórinis tabady.
Áıel zatyna degen mahabbattyń, eskiliktiń qasań qaǵıdalaryna qarsy turý, qyzdyń kóz jasyn qurmetteý syndy zor adamı qasıetter jaǵymdy keıipkerlerdiń boıynan kórinis beredi.
Sondaı-aq, túrli saıysta jeńiske jetip, alǵan júldesin kedeı-kepshikke úlestirip júre beretin qazaq alyptarynyń atymtaı jomarttyǵy da umyt qalmaǵan.
Qazaq ekenińdi esińe myqtap bir salatyn, namysyńa qamshy júgirtetin, sanańdaǵy kómeski ulttyq rýhyńdy oıatýǵa qaýqary jetetin keremet dúnıelerdiń biri – bul kartına.
Alǵashqyda "Jaýjúrek" degen atpen pesa retinde jazylǵan dúnıesin belgili jazýshy-dramatýrg Dýlat Isabekov kınoǵa negizdegen. Jazýshy qalamynan týǵan senarıdi derekti fılmderi arqyly tanymal rejıser Nurgeldi Sadyǵulov taspalaǵan.
Nurmaǵambet Baımaǵambetuly (Balýan Sholaq) 1864-1919 jyldar aralyǵynda ómir súrgen. Óziniń sanaly ómirin aýyzdyǵymen sý iship, etigimen sý keship júrip ótkizgen el azamatynyń erjúrektigi, adamgershiligi, batyrlyǵy, alyp kúsh ıesi ekendigi kartınada tolyq ashylǵan.
Qazaq kınoındýstrıasynyń kóshi alǵa jyljyp keledi eken. Uzaq eńbektiń jemisi retinde ekranǵa jol tartqan fılmdi ár qazaq tamashalasa, shirkin!
Sáýir aıynyń 18-shi juldyzynan bastap, "Balýan Sholaq" kınotýyndysy Qazaqstannyń túkpir-túkipirindegi kınoteatrlardan jalpy kórermenge jol tartady.
