Adamzattyń kosmosty zertteý erasy 1961 jyldyń 12-sáýirinen bastaldy. Dál osy datada ashyq ǵaryshqa Sovet Odaǵynyń ǵaryshkeri Iýrıı Alekseevıch Gagarın ushqan edi. Onyń esimi adamzat tarıhyna altyn árippen jazyldy.
Onyń atyn álem tanydy. Biraq Gagarınniń "adamzat tarıhyndaǵy ǵaryshqa alǵash ushqan" eńbegin Sovet Odaǵynyń bıigi qanshalyqty baǵalaǵanyn, qandaı kólede materıaldyq syıaqy jasaǵanyn eshkim bilmeıtin.
Búginde Iý.Gagarınniń sol erligin bireý qaıtalar bolsa, kelesi kúni uıqysynan shirigen baı bolyp oıanar edi. Bİraq sovettik bılik ondaı jomarttyqqa bara qoımady. Gagarınnyń erligi oryndalǵannan keıin aıǵa jýyq ýaqyt ótkende, 18-sáýir kúni SSRO Mınıstrler keńesiniń "Qupıa" belgisi bar "Iý.A.Gagarınge syılyq taǵaıyndaý týraly" qaýlysy jasaldy.
Qujatta Gagarınge beriletin múliktiń barlyǵy "syılyq" esebinde tirkelgen, eshqandaı marapattaý nemese syıaqy emes. Tizimdegi eń kózge kórinetin dúnıeler – "Volga" markaly avtokólik pen ishinde jumys kabıneti bar páter, onyń ata-anasyna jıhazdarymen birge beriletin úı.
Páterde jatyn oryn, asqana, jumys kabıneti syndy bólmelerdiń barlyǵy qarastyrylǵan. Erekshe tartymdylyq bolý úshin "Rýbın" teledıdary men "Lúks" radıosy da oryn taýypty Gagarın páterinen.
Barlyq shyǵyndar SSRO Mnıstrler keńesiniń rezervtik qorynan tólenýi tıisti ekeni qujatta aıtylǵan. Sonymen boldy!
Otbasyn qamtamasyz etý
Ǵalamshardyń alǵashqy ǵaryshkerine eńbegi úshin SSRO aýmaǵyndaǵy defısıttik zattar berilýi tısi bolǵan. Mysaly, bastapqy joramal boıynsha kúzdik palto, jeńil palto, plash, eki kostúm, eki jup aıaq kıim, alty kóılek, eki shlápa, alty jup shulyq, alty jup ish kıim, alty galstýk, bir qolǵap, bir elektrli ustara jáne eki tolyq áskerı forma berildi degendeı.
Al qaharmannyń áıeli Valentınaǵa kelesi tizimdegi zattar bólingen: maýsymdarǵa saı eki palto, úsh kóılek, plash, qara kostúm, eki shlápa, úsh jup týflı, eki áıelder sómkesi, eki qolǵap, úsh kofta.
Al Gagarınniń eki qyzyna kelesi dúnıe buıyrǵan: balalar kereýeti, balalar arbasy, tórt toqyma kóılek, qýyrshaqtar men oıynshyqtar jáne sábıge qajet dúnıeler.
Kishkentaı sábıdiń dúnıelerinen basqanyń bári ǵaryshkerdiń úlken qyzy Elenanyń enshisine buıyrdy. Óıtkeni, kishi qyzy Galına sol 1961 jyly dúnıege kelgen edi.
Ata-anasy da nazardan tys qalmady
Sovet úkimetiniń bıligi Iýrıı Alekseevıchtiń ata-anasy da syıdan quralaqan qalmady. Olarǵa úsh bólmeli páter, onyń jıhazdary, teledıdar, radıoqabyldaǵysh berildi.
Ǵaryshkerdiń anasyna eki palto, úsh kóılek, oramal, eki jup týflı jáne birneshe kofta buıyrǵan.
Al ákesine eki palto, fýrajka, eki kostúm, eki jup báteńke, tórt galastýk, alty kóılek jáne alty jup shulyq berilipti.
Sonymen qatar, Gagarınniń ápkesi men eki baýyryna 1000 rúbldan aqsha bólindi. Bul – 1960 jyldardaǵy naryqpen sanasqanda, aıarlyqtaı syıaqy edi.
Desek te, álemdi, adamzat tarıhyn ózgertken adam retinde Iý.Gagarınniń eńbeginiń quny shulyq pen báteńkeden joǵaryraq bolsa kerek.
Aýdarǵan: Ádilet Mádenıet
