Koronavırýs indetinen qaıtys bolǵan adamdardan basqalarǵa vırýstyń juǵý qaýpi bar. Bul týraly sarapshylar KTK telearnasy daıyndaǵan sújette aıtty.

Bir aı buryn Densaýlyq saqtaý mınıstrligi COVID-19-dan qaıtys bolǵandardy sanıtarlyq talaptardy saqtaı otyryp, kez kelgen zıratta jerleýge bolady degen sheshim shyǵarǵan. Alaıda bulaı jasalsa, qaýipti kesel odan saıyn keýlep ketýi múmkin deıdi epıdemıologtar. Olardyń aıtýynsha, indetten kóz jumǵan adamnyń denesinde vırýs 15 saǵatqa deıin saqtalyp, ózge adamdarǵa juǵýy yqtımal.

– Koronavırýstan ajal qushqan adamnan alǵashqy eki-úsh kún vırýs juǵý qaýpi joǵary bolady. Ol marqumnyń aǵzasynda kemi jarty táýlikke deıin saqtalady. Máıithana qyzmetkerleri indetten qaıtys bolǵan adamdy soıǵan kezde nemese jýyndyrǵan ýaqytta qorǵanysh quraldaryn kıgeni jón. Sondaı-aq jaqyndaryn jer qoınyna tapsyratyn jandar sanıtarlyq erejeni saqtaýy tıis, – deıdi S. Asfendıarov atyndaǵy QazUMÝ mıkrobıologıa jáne vırýsologıa kafedrasynyń meńgerýshisi Baqyt Ramazanova

Sanıtar dárigerler máıitten kesel jabysatynyn rastap otyr. Alaıda olar máıithana qyzmetkerleri qaýipsizdik erejesin qatań saqtaıtynyn alǵa tartty.

– Sondyqtan jerleý rásimi arnaıy tártippen júzege assa, úreıge boı aldyrýdyń esh qajettiligi joq, – deıdi jaýapty department ókilderi.

– Bul másele áli tolyq zerttelgen joq. Ǵalymdar túrli pikir aıtady. Biraq qaýiptiń bar ekenin teriske shyǵarmaımyz. Sol úshin de jerleýdiń arnaıy algorıtmi ázirlengen. Eger osy tártipti medısına qyzmetkerleri men marqumnyń jaqyndary oryndasa, bári durys bolady. Koronavırýstyń aýa arqyly taraıtynyn umytpaýymyz kerek, – deıdi  Nur-Sultan qalasy taýarlar men kórsetiletin qyzmet sapasy men qaýipsizdigin baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Aıgúl Shaǵaltaeva. 

Máıithanada marqumdy aldymen dezınfeksıalyq suıyqtyqpen jýyndyryp, kebinge salady. Keıin múrdeni polıetılen paketpen oraıdy. Bul joralǵyny tek arnaıy mamandar isteıdi. Sebebi, aýrýdan ajal qushqan adamdy qorǵanysh quraldarynsyz qolmen ustap, oǵan jaqyndaýǵa múldem bolmaıdy. Jaqyndaryn jer qoınyna tapsyrýǵa kelgen jandar betperde kıip, araqashyqtyq saqtaýy tıis.

Bas sanıtar dárigerdiń erejesin elemeıtin jurttyń qarasy kóp. Jerleý rásiminde júrgen qaraqurym halyqtyń túrli vıdeolary áleýmettik jelide órip júr. Qorymdaǵy qarbalasta ara qashyqtyq saqtalý bylaı tursyn, betperde kımeıtinder de jetip artylady. Al elimizde marqummen qoshtasýǵa baryp, koronavırýs juqtyrǵan naýqastar bar. Biraq olardyń sany naqty belgisiz. Sondyqtan epıdemıologtar halyq zıratta qarapaıym sanıtarlyq erejeni oryndaýǵa mindetti dep otyr. Óıtkeni bir adamnyń salǵyrttyǵy talaı jannyń densaýlyǵyna qaýip tóndirýi múmkin.