Búgin Shymkent qalasynyń ákimi Murat Áıtenov Memleket basshysy mindettegen tapsyrmalardyń Qarataý aýdanynda júzege asyrylýyn baqylaý úshin aýdandaǵy ınjenerlik ınfraqurylym jumystarymen tanysty.

Búgin Shymkent qalasynyń ákimi Murat Áıtenov Memleket basshysy mindettegen tapsyrmalardyń Qarataý aýdanynda júzege asyrylýyn baqylaý úshin aýdandaǵy ınjenerlik ınfraqurylym jumystarymen tanysty.

Aýdan aýmaǵynda ornalasqan 24 eldi mekende 247 myńnan astam halyq turatynyn aıtqan aýdan ákimi A.Áliqulov búginde 18 eldi meken sapaly aýyz sýmen qamtylǵanyn, eki eldimeken kestemen, qalǵan tórteýi tasymaldy sý paıdalanatynyn jetkizdi.

Halyq tutynatyn sýdyń sapasyn arttyrý maqsatynda bıyl Qarataý aýdany boıynsha 3 magıstraldy sýaqqynyń qurylysy   jáne 3 shaǵyn aýdanda aýyz sý júıesi tartylyp jatyr.

Qarataý aýdanynda aýyz sý ınfraqurylymy boıynsha atqaralyp jatqan jumystar jaıyn Shymkent qalasynyń energetıka jáne ınfraqurylymdy damytý basqarmasynyń basshysy B.Bolatbekov baıandady.

Onyń aıtýynsha, 3 magıstraldy sýaqqynyń qurylysy   kestege saı júrgizilýde eken. Sonymen birge  jalpy uzyndyǵy 59,8 shaqyrymdy quraıtyn Turan shaǵyn aýdanyndaǵy  aýyz sý qubyrynyń qurylysy 100 paıyz aıaqtalyp, búginde qubyrlardy jýyp-shaıý jumystary atqarylýda. 

Al, Asar-2 shaǵyn aýdanyn aýyz sýmen qamtamasyz etý boıynsha 156,1 shaqyrymdy quraıtyn ishki oramdyq júıeleriniń qurylys jumystary júrgizilýde. Jyl sońyna deıin paıdalanýǵa beriletin bolady. Nurtas shaǵyn aýdanyndaǵy uzyndyǵy 40,8 shaqyrymdy quraıtyn aýyz sý qubyrynyń búginde 18,36 shaqyrymy ornatylǵan. Atalǵan jumystar aıaqtalýyna oraı, aýdanda 7 myńǵa jýyq turǵyn  sapaly aýyz sýmen qamtylyp,  kórsetkish 83,5 paıyzdy quraıtyn bolady. Aıta keteıik, aýdan aýmaǵynda aýyz sýmen qamtýdy qajet etetin 6 eldi meken bar. Olar  Asar-2 sh/a (2 kezek), Bozaryq s/j, Qaınarbulaq t/a,   Isfıdjab t/a, Saıram t/a, Qyzylsý turǵyn alaptarynyń jańa qurylys aýmaqtary. Atalǵan eldi mekender «Shymkent qalasyn damytýdyń 2020-2023 jyldarǵa arnalǵan is-shara josparyna» engizilgen.

Qaladaǵy avtomobıl joldarynyń uzyndyǵy 3247 shaqyrymdy quraıdy. Onyń 1151,5 shaqyrymy Qarataý aýdanyna qarasty. Qazirgi tańda aýdandaǵy joldardyń 582 shaqyrymy asfált, 486,1 shaqyrymy shaǵal tas bolsa,  83,3 shaqyrymy topyraq jol bolyp tabylady. Bıyl munda 89,1 shaqyrym asfált jolǵa jóndeý júrgizilip, 62 shaqyrym jolǵa shaǵal tas tóseý josparlanǵan. 

Qala ákiminiń Qarataý aýdanyna barǵan sapary kezinde jol boıynsha atqarylǵan jumystardy qalalyq jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary basqarmasynyń basshysy E.Joldasov baıandady.

Kúrdeli jóndeý jumystaryna sáıkes, «Alem Trans Jol» qurylys kompanıasynyń merdigerligimen 17 kóshege, ıaǵnı 19,3 shaqyrym jol jóndelip, búginde onyń 65% paıdalanýǵa berilgen. Aýdanda kúrdeli jóndeý boıynsha 34,7 shaqyrymǵa aıaqjol salý jumystary júrip jatyr. 

Ortasha jóndeý jumystary boıynsha jalpy sany 38 shalǵaı jáne ishki oram kósheleri, ıaǵnı 54,4 shaqyrym jol jóndeýden ótýde. Onyń ishinde 26 kóshe (68,4%) tolyǵymen aıaqtalǵan, 2 sotpen toqtatylǵan, al 10 jumys barysynda. Sonymen qosa 17,3 shaqyrymdyq  aıaqjolǵa ortasha jóndeý jumystary júrgizilýde. Bul jumystar jyl sońyna deıin aıaqtalady. 
Al, qıyrshyq tas tóseý jumystaryn merdiger mekeme «Prımer-Stroı» JSHS júrgizdi. Aýdanǵa qarasty shaǵyn aýdandaryndaǵy 62 shaqyrymdy quraıtyn 102 kóshege shaǵal tas tóselý ústinde. Búginde jumystardyń 76 paıyzy aıaqtalǵan. Aıaldama jaǵdaıyna keler bolsaq, Syrym batyr kóshesine 30 jańa aıaldama jáne Tasken shaǵyn aýdanyna 10 eski aıaldama ornatyldy. 2022 jylǵy josparǵa sáıkes Qarataý aýdanyndaǵy uzyndyǵy 50,9 shaqyrym bolatyn 43 kóshege asfált salý josparlanyp otyr.

Shymkenttegi Qarataý aýdanynda osy jylǵa deıin 1272  kósheniń 36  kóshesi jaryqtandyrylǵan bolatyn. Bıyl aýdanda memlekettik-jekeshelik áriptestik aıasynda taǵy 40 kóshe jaryqtandyrylady. Qazir onyń 19 kóshesinde qurylys jumystary aıaqtalyp, jaryqshamdar qoıyldy. Bul týraly megapolıs ákimine energetıka jáne ınfraqurymdy damytý basqarmasynyń basshysy B.Býlatbekov baıandady. 

Atap aıtqanda, Jolaman, Sarbazdar, Ashırov, Gúldala, Altynsarın, Muztaý, Aqpeıil, Araıly tań, Zeńgi ata, Aqbota, Túlkıev, Bozaryq sh/a Ustamuhamat, Aqjaıyq sh/a Bókeıhanov, Nurtas sh/a Sherter, Qazaq radıosy, Aq altyn, Zere, Qusqońyr jáne Kentara kósheleri.  

Budan bólek, jyl sońyna deıin 21 kóshe - Nazarbaev, Asar sh/a Jeıhýn jáne balalar emhanasynyń aýmaǵy, Aqbastaý, Nursat sh/a ishki oramdarǵa, Amangeldi jáne Tólemetov kóshelerine, Qaınarbulaqtaǵy Stepnaıa kóshesine, Sirgeli, Asar sh/a №4 jáne Atekent kóshsheleri, Ormanshy sh/a Alataý, Saıram t/a Ibragım ata, Mergen tóbe, Kemeqalǵan, Babashuly, Ótebaev, Balqybekov, Ábdirov, Bekmahanov, Mártóbe t/a ortalyq kósheler jaryqtandyrylmaq.

Memleket basshysynyń buqaralyq sportty damytý týraly tapsyrmasyna sáıkes Shymkent qalasynda aýqymdy sharalar qolǵa alynǵan. Qarataý aýdanynyń ózinde bul jyly 32 aýlaǵa qosymsha balalar oıyn jáne sport alańshalaryn salý jumystary josparlanǵan. Qala ákimine bul baǵyttaǵy atqarylǵan jumystar jóninde aýdan ákimi A.Áliqulov baıandap ótti. 

Turan shaǵyn aýdanyndaǵy Adıa turǵyn úı kesheni men Asar shaǵyn aýdanynda ornalasqan 3 aýlany abattandyrý jáne Halyq qatysatyn búdjet jobasy aıasynda  4 aýla, 1 eldi mekenge (Turan sh/a Otaý Stroı t/k, Ótemis t/a) balalar oıyn alańshasyn salý jumystary júrgizilip jatqanyn aıtty. 

21 aýlaǵa (Turan sh/a, Aqjaıyq sh/a, Asar sh/a)  balalar oıyn alańshasy men jattyǵý trenajerlaryn ornatýǵa qarjy qaralǵan. Qazirgi tańda aýlalardyń memlekettik aktileri rásimdelgen.

Ashyq sport alańshalaryna keler bolsaq, aýdanda 25 ashyq sport alańshasy men 2 ámbebap sport alańshasy salynatyn boldy. 

Sonymen qatar, Bozaryq shaǵynaýdany men Qaınarbulaq turǵyn alabyna demeýshiler esebinen ashyq sport alańshasy salynyp, el ıgiligine paıdalanýǵa berilgenin jetkizdi.
Qarataý aýdany turǵyndarynyń 73,7 paıyzy búginde tabıǵı gazben qamtylǵan.  Sebebi munda jańa qurylys alańdary salynyp, halyq qonystanyp keledi. Aýdan turǵyndaryn kógildir otynmen qamtý maqsatynda bıyl bir magıstraldy gaz qubyry men tórt eldimekenge gaz qubyryn tartý jumystary júrgizilýde. 

Osy baǵytta atqarylyp jatqan jumystardy qala ákimi M.Áıtenovke qalalyq energetıka jáne ınfraqurylymdy damytý basqarmasynyń basshysy B.Býlatbekov baıandady.
Qazirgi ýaqytta Qarataý aýdanyna qarasty Dostyq shaǵyn aýdanynda 46,06 shaqyrymdy, Asar-2 shaǵyn aýdanynda 50,4 shaqyrymdy quraıtyn ishki oramdyq júıleriniń qurylysy men Azat shaǵyn aýdanynda gaz qubyrlaryn tartý jumystary júrgizilýde. Qazan aıynda paıdalanýǵa berý josparlanýda. Sonymen qatar, Tassaı shaǵyn aýdanynda keler jylǵa ótpeli gaz qubyryn tartý jumystary osy jyly bastalady.

Al Qaınarbulaq turǵyn alabyn tabıǵı gazben qamtamasyz etý maqsatynda jobalaý-smetalyq qujattama ázirlenýde. Memlekettik satyp alý konkýrsy arqyly «MPK proekt» JSHS-i anyqtalǵan. 2022 jyly jobaǵa saraptama qorytyndysyn alyp, qurylys jumystaryn júrgizýge búdjetten qarjy bólýge usynys beriledi. Qurylys jumystary 2022-2023 jyldary júrgiziletin bolady.

Atalǵan jumystar aıaqtalýyna oraı, tabıǵı gazben qamtylý kórsetkishi -  85 paıyzdy quraıtyn bolady.Búgingi tańda Qarataý aýdanynda 47 myńnan astam turǵyn úı bar. Onyń 80 paıyzǵa jýyǵy memlekettik qýat kózine qosylǵan. Al, qalǵany jekemenshik transformatordan qýat alady. Qazirde Qarataýdaǵy birneshe shaǵyn aýdanda elektr jelilerin tartý jumystary júrgizilip jatyr. 

Bul boıynsha atqarylyp jatqan jumystardyń jaıyn qala ákimi Murat Áıtenovke qalalyq energetıka jáne ınfraqurylymdy damytý basqarmasynyń basshysy B.Bolatbekov tanystyryp ótti.

Onyń aıtýynsha, aýdanda qýattylyǵy 220 kV «Bozaryq» qosalqy stansıasy iske qosylyp, osy keshennen qýat alatyn «Nursát», «Astana-1», «Astana-2» qosalqy stansıalarynyń qurylystary aıaqtalǵanyn jáne «1-M-1» qosalqy stansıasy osy aıdyń sońynda paıdalanýǵa beriletinin jetkizdi.

«Bozaryq» qosalqy stansıasy qalanyń qurylysy qarqyn alǵan soltústik bóligin elektr qýatymen qamtamasyz etedi. Iaǵnı, Asar-2, Turan, Yntymaq-2, Soltústik saıajaı, Batys, Bozaryq, Qaınarbulaq, Shymkentsıtı, Dostyq, Nursát shaǵyn aýdandarynyń elektr qýatynyń sapasy artady.

Qazirgi ýaqytta Dostyq turǵyn alabynda 224 elektr baǵanasy ornatylyp, 14 shaqyrym elektr jelisi tartylǵan. Qurylys jumystarynyń 70 paıyzy atqarylǵan. Jyl sońyna deıin qurylys jumystary tolyǵymen aıaqtalady. Sodan keıin, «OńtústikJaryqTranzıt» JSHS-men ár úıge jeke esep shot ashyp, elektr qýatyna qosý jumystary júrgiziletin bolady. Nátıjesinde Dostyq turǵyn alabyndaǵy 234 otbasy sapaly elektr qýatymen qamtamasyz etiledi. Budan bólek, Turan men Nurtas shaǵyn aýdandarynda jáne Qaınarbulaq turǵyn alabynda sapaly elektr jaryǵymen qamtý maqsatynda qurylys jumystary júrgizilýde.

Sondaı aq, Asar-2 shaǵyn aýdanynda elektr baǵanalary ornatylyp, elektr jelisi tartylyp qoıǵan. Osy aıdyń sońynda «1-M-1» qosalqy stansıasy iske qosylǵanda Asar-2 shaǵynaýdany sapaly elektrmen qamtylatyn bolady. 
Osy atalǵan  jumystardyń barlyǵy tolyq aıaqtalǵan aýdandaǵy 12 myń turǵyn memlekettik qýat kózine qosylady.