كەز كەلگەن تىرشىلىك يەسى ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن وزىنە قورەك ىزدەيدى، ياعني تاماقتانادى. ادام بالاسى دا ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن تاماقتانادى، سوندىقتان قازاق حالقى «اس  -ادامنىڭ ارقاۋى» دەيدى. بارىمىزگە بەلگىلى، زامان وزگەرىپ، تەحنولوگيا دامىدى، وسىعان وراي ءبىزدىڭ تۇتىناتىن تاعام تۇرلەرىنىڭ سانىدا ارتتى. وسى ورايدا، تاعامدى قانشالىقتى ورىندى تۇتىنامىز دەگەن ساۋال تۋىندايدى.

قازىرگى كەزدە دۇكەندەردەن قالاعىنىمىزشا  الەمنىڭ تۇكپىر- تۇكپىرەنەن كەلەتىن ءتۇرلى جەمىستەر مەن دايىن تاعام ونىمدەرىن ساتىپ الا المىز. سول سياقتى، مەيرامحانالار مەن دۇڭگىرشىكتەرگە بارىپ ءدامى ءتىل ۇيىرەتىن جىلدام ازىرلەنەتىن تاعامدارعا تاپسىرىس بەرىپ نەمەسە ۇيگە الدىرتا الامىز. ءبىراق، دەنساۋلىعىمىز جاقسى جانە ۇزاق ءومىر سۇرگىمىز كەلسە، ولاردى ورىندى قولدانا ءبىلۋ كەرەك.

سونىمەن، دۇرىس تاعامدانۋ ءۇشىن الدىمەن قازىرگى كەزدەگى جىلدام ازىرلەنەتىن تاعامداردان، ياعني فاستفۋدتاردان باس تارۋىمىز قاجەت. ونىڭ زيانى مەن سالدارى تۋرالى كوپ ايتىلىپ جاتقانى بەلگىلى. ەكىنشىدەن، جەمىس-جيدەكتەردى كوپ قولدانۋ قاجەت. ارينە، ونىڭ دا مولشەرى مەن ساپاسىن ءبىلۋىمىز قاجەت. سەبەبى، ءقازىر شەتەلدەن تاسىمالداناتىن جەمىستەردىڭ قۇرامىندا ولاردى ساقتاۋ ءۇشىن قوسىلعان حيميالىق قوسپالار بولۋى مۇمكىن. ۇشىنشىدەن، كوكونىستەردى ءجيى قولدانۋ قاجەت. دارىگەرلەر بۋعا پىسىرىلگەن نەمەسە دۇرىس قايناتىلعان كوكونىستەردىڭ پايدالى ەكەندىگىن ايتادى. تورتىنشىدەن، كوپ تاماق جەمەۋ قاجەت. دارىگەرلەر ازقازاننىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگىنىڭ بوس بولۋى اس قورتۋعا جاقسى اسەر ەتەتىندىگىن ايتادى. سونداي-اق، تاعامدى اسىقپاي شايناپ جەگەن پايدالى. بەسىنشىدەن، تاعامداردى ۋاقىتىلى جەۋىمىز قاجەت. ماسەلەن، كەشكە قاراي كوپ تاماقتانۋ نەمەسە مايلى تاعامدار جەۋ دۇرىس ەمەس. 

قورىتىندىلاي كەلە، دۇرىس تاعامدانۋ ءۇشىن قازىرگى كەزدە ءجيى كەزدەسەتىن جىلدام ازىرلەنەتىن تاعامداردان باس تارۋ قاجەت. ەگەر مۇمكىندىك بولسا، ولاردىڭ ورنىن ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق تاعامدار قازى-قارتا، قۇرت، ىرىمشىك جانە قىمىز، قىمىران، ايرانمەن  الماستىرۋ قاجەت. بۇل تاعامداردىڭ پايدالى ەكەنىن ءبارىمىز بىلەمىز. سونىمەن قاتار، ازىق-تۇلىك ساتىپ الماي تۇرىپ، ونىڭ قۇرامىمەن تانىسىپ، قۇرارمىنداعى زاتتاردىڭ اعزامىزعا زيانى جوق ەكەنىنە كوز جەتىكىزىپ الۋىمىز قاجەت. سونداي-اق، «اۋرۋ – استان» دەگەن پىكىردى ەستەن شىعارماي، جوعارىدا ايتىلعان قاراپايىم ەرەجەلەردى ساقتاپ، ءوزىمىزدىڭ تاعامدانۋ مادەنيەتىمىزدى قالىپتاستىرا الۋىمىز كەرەك.

ءۋاليحان داۋرەن،

كيمەپ ۋنيۆەرسيتەتى