«جاسىل ەكونوميكانى» دامىتۋ – قاشان دا مەملەكەتتىڭ نازارىندا. ەشقاشان دا بۇل ماسەلە قالىس قالعان ەمەس. وسىعان وراي قازاقستان مەملەكەتى «جاسىل ەكونوميكا» سالاسىن وركەندەتۋدى قولعا الىپ كەلەدى. مۇنى ەلباسى ۇنەمى ءجيى ايتادى. بۇل دۇرىس تا. ويتكەنى تۇبىندە جەر قويناۋىنداعى مۇناي مەن كوگىلدىر وتىننىڭ جانە باسقا دا پايدالى قازبالار بىتەدى. سوندا ءبارى، بارلىق ەل «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشەدى. بۇل كۇننەن، جەلدەن، سۋدان قۋات كوزدەرىن ءوندىرۋ دەگەن ءسوز. بۇل ەكونوميكالىق جاعىنان – ۇنەمدى، ەكولوگيالىق تۇرعىدان – تازا. سوندىقتان الەم بەت بۇرا باستاعان «جاسىل ەكونوميكاعا» قازاقستان دا بەت بۇرا باستادى.
قازاقستان برازيليادا وتكەن بۇۇ-نىڭ ريو +20 كونفەرەنسياسىندا «جاسىل كوپىر» سەرىكتەستىك باعدارلاماسىن ۇسىندى. مۇنى ەل-جۇرت، عالام بولىپ تالقىلادى. قازاقستان ۇسىنعان باعدارلاما عالامنىڭ كوكەيكەستى ماسەلەسىنە اينالدى. ەلباسى نازاربايەۆ فينليانديداعى بارعان ساپارىندا جا بۇل ماسەلەنى تىلىنە تيەك ەتتى. رەسپۋبليكامىزدا ەاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋگە قاتىستى قارقىندى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىنان حاباردار ەتتى. فينليانديانى جاسىل ەكونوميكا جونىنەن كوشباسشى ەل رەتىندە تانيتىنىن ايتتى.
شەتەلدىك ءىسساپارلاردا عانا ەمەس، ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەلىمىزدەگى جيىندا، ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە دە بۇل ماسەلەنى نازاردان تىس قالدىرعان ەمەس. ءتىپتى پرەزيدەنت جانىنان قۇرىلعان شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ كەڭەسىندە دە بالامالى ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋ، وركەندەتۋ جانە وعان قولداۋ كورسەتۋ جونىندە تاپسىرما بەردى.
جالپى جوبا قولعا الىنسا، جۇمىس جاندانادى. شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ كەڭەسىندە ەلباسى نازاربايەۆ 2020 جىلعا دەيىن ەلىمىزدە بالامالى قۋات كوزدەرىمەن اينالىساتىن 50 -دەن اسا كومپانيا جۇمىس ىستەيتىنىن ءمالىم ەتتى. اللا قالاسا، الداعى ۋاقىتتا مۇنداي كاسىپورىنداردىڭ سانى ارتا تۇسەدى. جالپى مۇنداي بالامالى كوزدەرمەن اينالىساتىن كومپانيالار قازاقستانعا نە بەرەدى؟
• جاڭادان جۇمىس ورىندارى اشىلادى.
• ەكولوگيالىق جاعىنان تازا ءونىم الۋعا نەمەسە ارزان قۋات كوزدەرىن الۋعا قادام باسامىز.
• «جاسىل ەكونوميكا» قورشاعان ورتانى لاستامايدى.
• ءوندىرىستىڭ جاڭا سالاسى وركەندەيدى.
• جۇمىسسىزداردىڭ سانى ازايادى.
راسىندا الەم «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشىپ جاتقان تۇستا ءبىزدىڭ دە باسقا ەنەرگيا كوزدەرىن ىزدەگەنىمىز دۇرىس. وسىعان بايلانىستى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ 2050 جىلعا دەيىن ەلىمىزدەگى بالامالى ەنەرگيا كوزدەرىن 50 پايىزعا جەتكىزۋ تۋرالى مىندەت ەتىپ قويدى.
–ءبىز وراسان زور مۇناي، گاز بەن ۋران قورىنا يەمىز. بۇل بايلىق ششامامەن 32 ميلليارد تونناعا باعالانىپ وتىر. بۇل –الەمدىك قوردىڭ 4 پايىزى. سوندىقتان دا ءبىز تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىنان باستاپ، ينۆەستيسيانى وسى سالاعا سالدىق. ءقازىر ونىڭ يگىلىگىن كورىپ تە جاتىرمىز. ەندىگى جەردە «جاسىل ەكونوميكانى» وركەندەتۋگە كوشۋىمىز كەرەك، –دەدى ەلباسى ءوز سوزىندە.
راس، نازاربايەۆتىڭ «جاسىل كوپىر» باعدارلاماسى 2012 جىلى بۇۇ-نىڭ دۇنيەجۇزىلىك سامميتىندە ماقۇلدانىپ، بەكىتىلدى. 2013 جىلدان باستاپ قازاق مەملەكەتى «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋ جونىندە تۇجىرىمداما قابىلداندى. ونىڭ بەرەرى كوپ. ەگەر ايتىلعان ماسەلەلەر ناقتى ورىندالاتىن بولسا، «جاسىل ەكونوميكا» 2050 جىلعا قاراي قازاقستاننىڭ جالپى ىشكى ءونىمىن 3 پايىزعا ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى جاقسارادى. ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنە سەنسەك، جاڭادان 500 مىڭ جۇمىس ورىندارى قۇرىلادى. بۇل ءوز كەزەگىندە ەل تۇرعىندارىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتىپ، جۇمىسسىزدىقتى جويادى دەگەن ءۇمىت بار. سوندىقتان قازاقستاندا قازىرگى ۋاقىتتا جانە بولاشاقتا بالامالى ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋ باستى ماقساتقا اينالىپ وتىر. ويتكەنى وركەنيەت شىعىنى از، ەكولوگيالىق جاعىنان پايداسى كوپ ءوندىرىستى دامىتۋعا ۇمتىلىپ وتىر. بۇل دۇرىس ءارى قولدايتىن كەرەكتى جوبا.