جاقىندا ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى بەردىبەك ماشبەك ۇلى ساپاربايەۆ ق ر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ 4 جىلدىق اتقارعان شارۋالارى مەن رەفورمالارىنا قاتىستى ءوزىنىڭ سىني پىكىرىن بىلدىرگەن. بۇل تۋرالى «قامشى» پورتالى Today.kz-كە سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.
بۇگىنگى كۇندەگى ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، قازاقستانداعى كوللەدجدەر مەن جوو تۇلەكتەرىنىڭ 37 پايىزى جۇمىسسىزدار ساناتىنا كىرەتىنى بەلگىلى بولعان. وسىعان وراي ۆيسە-پرەمەر بەردىبەك ساپاربايەۆ استانادا وتكەن پەدوگوگتاردىڭ ءداستۇرلى رەسپۋبليكالىق تامىز كەڭەسىندە ءسارىنجىپوۆ مىرزانىڭ مينيسترلىگىنە اشىق نارازىلىعىن ءبىلدىرىپ، بعم جۇمىسى كوڭىل تولتىرمايتىنىن ايتقان.
«ءبىزدىڭ بۇگىنگى جەتكەن ناتيجەمىز قانداي؟ ءبىزدىڭ كوللەدجدەر مەن جوعارعى وقۋ ورىندارىن ءتامامداعان جاس ماماندارىمىزدىڭ 37 پايىزدان استامى جۇمىسسىزدار ساناتىندا. سوندا ءبىز كىمدەردى دايارلاپ جاتىرمىز؟ وسى ماسەلەنى قاشانعى ايتا بەرۋىمىز كەرەك، اسلان باكەن ۇلى؟ اسىرەسە، ەكونوميستتەر، جاس زاڭگەرلەر وقۋلارىن ءبىتىرىپ الىپ، بوسقا ساندالىپ جۇرەدى. ءتىپتى، مۇنىڭ ارتىندا مەملەكەتتىك گرانتتار ماسەلەسى تاعى بار. مەملەكەت قازىناسىنان قارجى ءبولىپ، گرانت بەرگەن تۇلەكتەردىڭ ىشىندە تەحنيكالىق ليسەيلەردە وقىعانداردىڭ 57 پايىزى، جوعارعى وقۋ ورىندارى تۇلەكتەرىنىڭ 80 پايىزى وسى ماسەلەمەن باستارىن قاتىرادى. ءبىزدىڭ مەملەكەت قامقورلىعىنا الىپ، ارنايى تاعايىنداعان گرانت يەگەرلەرىنىڭ كەمىندە 99 پايىزى جۇمىسپەن قامتىلۋى كەرەك ەمەس پە؟! بۇل قالاي اسلان باكەن ۇلى؟»،-دەدى ۆيسە-مينيستر بەردىبەك ساپاربايەۆ.
ونىڭ پىكىرىنشە، نەگىزگى ماسەلەنىڭ تاعى ءبىر ۇشى سول كوللەدج، جوو جەتەكشىلەرىنە كەلىپ تىرەلەدى. اسىرەسە، مەملەكەتتىك ەمەس وقۋ ورىندارىندا شيكىلىك دەگەن جەتىپ ارتىلادى،-دەيدى ۆيسە-مينيستر.
«وكىنىشكە وراي سول ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ، جوو، كوللەدج باسشىلارى ءار نارسەدەن قورىتىندى جاساي المايدى. بولعاننان ساباق المايدى ەكەن. ولاردىڭ كوكسەگەنى تەك بىرەۋ عانا – كوبىرەك قابىلداساق ەكەن. بولدى. ءقازىر مينيسترلىك بۇل ماسەلەنى ءجىتى قاداعالاپ وتىر جانە ءبىز بۇكىل جۇيەنى اۋىستىراتىن بولامىز. ءقازىر جوبالار دايىندالۋدا. ماعان مىسالى، انا بالالاردىڭ بولاشاعى ايانىشتى كورىنەدى. ولاردىڭ اتا-انالارىنا وبال عوي. بالەنباي جىل بويى قىرۋار اقشانى تولەيدى كەلىپ. ال ناتيجەسىندە تۇك تە جوق»،-دەيدى بەردىبەك ماشبەك ۇلى.
سونىمەن قاتار بەردىبەك ماشبەك ۇلى ق ر بعم-ادىع رەفورمالارعا دا توقتالعان. ساپاربايەۆ مىرزانىڭ ايتۋىنشا، بعم-داعى قازىرگى جۇيە ءوز جەمىسىن بەرمەيتىنى انىق.
«مەنىڭ ويىمشا، بۇگىنگى كۇندە وسىدان 4 جىل بۇرىن ءبىز جاساعان رەفورمالار مەن شەشىمدەر العاشقى ناتيجەلەرىن بەرۋ ءتيىس بولعان. وكىنىشتى. ناتيجەسىندە تۇككە دە قول جەتكىزە العانىمىز جوق. ءتىپتى، بۇكىل وقۋلىقتاردى جاڭارتۋ، كوللەدجدەر مەن جوو وقىتۋ پروگراممالارىن جاڭارتۋدىڭ دا ناتيجەسىن كورمەي تۇرمىز.ءسىزدىڭ باسشىلىق وسىنى ەسكەرۋى ءتيىس. ءبىلىپ ءجۇرىڭىز، كۇندەردىڭ كۇنى مەملەكەت قازىناسىنان ءبولىنىپ جاتقان ميللياردتتاردىڭ سۇراۋى بولادى. سونى ەسكەرىڭىز»،-دەدى ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بەردىبەك ماشبەك ۇلى.
ءيا، بىلىعى مەن شىلىعى ءبىر باسىنان ارتىلىپ جاتاتىن بعم توڭىرەگىندەگى داۋ اراعا ۋاقىت سالىپ، كوتەرىلىپ تۇرۋ ادەتكە اينالىپ كەتكەندەي. بىزدەگى رەفورماشىل جۇيەنىڭ رەفورماشىل مينيسترلىگى تۋرالى قازاقستاندىق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى از جازىپ جۇرگەن جوق-تى.
اسلان ءسارىنجىپوۆ مىرزانىڭ ءوزى ەكونوميكا عىلىمىنىڭ كانديداتى اتاعىمەن قاتار، جوعارى ءبىلىم بەرۋدى اكىمشىلەندىرۋ بويىنشا اقش-تىڭ پەنسيلۆانيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوكتورى دارەجەسىنە يە. بعم باسشىلىعىنا ءسارىنجىپوۆ كەلگەندە مينيستر ناق ءوز سالاسى بويىنشا كەلىپتى دەپ، جاڭا وزگەرىستەر كۇتكەنىمىز جاسىرىن ەمەس. ءتىپتى، مينيستر بولعانعا دەيىن ونىڭ نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە ەڭبەك ەتكەنىن ەسكەرسەك، وتاندىق ءبىلىم بەرۋ سالاسىن جاڭارتۋ جۇمىسى قيىنعا سوقپاۋى ءتيىس ەدى.
بعم تىزگىنىن ۇستاعان العاشقى ۋاقىتتاردا اسلان ءسارىنجىپوۆ مىرزانىڭ «بالاباقشالاردىڭ سانىن بارىنشا ارتتىرسام، مەكتەپتەردە ءبىلىم بەءرۋدىڭ جاڭا ستاندارتىن ەنگىزسەم» دەگەنى ەل ەسىنەن ۇمىتىلا قويعان جوق. سونىمەن قاتار، مينيستر مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتتەردى جاپپاي جەكەمەنشىككە كوشىرگىسى كەلەتىنىن ايتىپ، ءوز قازاقشاسى كەرەمەت بولماسا دا، قازاق ءتىلىندەگى ءبىلىم بەرۋ وشاقتارىنىڭ سانىن ارتتىرۋعا ءمۇددەلىك تانىتقاندا ءىشىمىز ءبىر جىلىپ قالعان ەدى. الايدا ارادا كوپ وتپەي-اق، مينيستر مىرزا سوزىنەن تايقىپ شىعا كەلگەنى جاسىرىن ەمەس. ۆيسە-مينيستر بەردىبەك ماشبەك ۇلى اتاپ وتكەندەي، ءسارىنجىپوۆ مىرزا قابىلداعان رەفورمالار ازىرگە جەمىسىن بەرمەي تۇرعانى راس-اق.
ەندى ۆيسە-مينيستردىڭ ەسكەرتپەلەرىن مۇقيات ءتۇسىنىپ، سول باستالعان جۇمىستاردى جالعاستىرۋ، قاتەسى بولسا تۇزەپ، ءباسپاسوزدىڭ ورىندى سىنى مەن ۇسىنىسىنا سەرگەك قاراپ، اتالعان سالانىڭ جامباستاپ جاتقان شارۋاسىن قولعا الۋ – مينيستر اسلان باكەن ۇلىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىنە جۇكتەلەتىنى تۇسىنىكتى. ايتپاقشى، بىزدەگى قالىپتاسقان ءۇردىس بويىنشا الدىڭعى باسشىنىڭ جۇمىسىن كوزگە ىلمەۋ، كوزگە ءىلۋ بىلاي تۇرسىن جوققا شىعارىپ، ونى جىلى جاۋىپ قويا سالۋ – ءداستۇرى سارىنجىپوۆتەن دە اينالىپ وتپەگەنى مە؟ سولاي سياقتى. ەلباسىنىڭ ەرەكشە سەنىمىنە يە بولعان، ءبىلىم ءمينيسترى اسلان باكەن ۇلىنىڭ باسىنا نەگە بۇلت ۇيىرىلە بەرەدى؟ الدە اسلەن ءسارىنجىپوۆ تە بيلىك دالىزىندەگى قالىپتاسقان داستۇرگە مويىنۇسىنىپ قالعانى ما؟ اۋەلدەگى بەرگەن ۋادە، الدىعا قويعان ماقساتتار قايدا، اسلان مىرزا؟
نۇرگەلدى ءابدىعاني ۇلى
