«Nur Otan» پارتياسى جانىنداعى ازاماتتىق قوعامدى دامىتۋ جانە مەملەكەتتىك باسقارۋ جونىندەگى رەسپۋبليكالىق قوعامدىق كەڭەستىڭ وتىرىسىندا جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى دامىتۋدىڭ جاڭا تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ، سونداي-اق اۋىلدار مەن اۋىلدىق وكرۋگتەر اكىمدەرىنىڭ تىكەلەي سايلاۋىن وتكىزۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى. وعان ساياسي پارتيالاردىڭ، ءىرى ۇەۇ وكىلدەرى، ساياساتتانۋشىلار، ساراپشىلار قاتىستى.

كەڭەس ازاماتتىق قوعام مەن مەملەكەتتىك باسقارۋدى دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا ۇسىنىستار ازىرلەنەتىن بىرەگەي الاڭ بولىپ تابىلادى. ونىڭ مىندەتتەرى پارتيانىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا، جول كارتاسى ينديكاتورلارىنىڭ ورىندالۋىنا مونيتورينگ جۇرگىزۋ جانە باقىلاۋ، سونداي-اق ساياسي ديالوگ مادەنيەتىن دامىتۋعا جانە ازاماتتىق باستامالاردى ىلگەرىلەتۋگە جاردەمدەسۋ.

اۋىل اكىمدەرىنىڭ تىكەلەي سايلاۋىن ەنگىزۋ قاجەتتىلىگىن مەملەكەت باسشىسى ق.ك.توقايەۆ ءوزىنىڭ 2020 جىلعى جولداۋىندا، ال اۋداندىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، اۋىلدىق وكرۋگتەردىڭ، كەنتتەر مەن اۋىلداردىڭ اكىمدەرىن سايلاۋدى وتكىزۋ باستاماسىن تۇڭعىش پرەزيدەنت - ەلباسى ن.ءا.نازاربايەۆ ءوزىنىڭ 2012 جىلعى جولداۋىندا العاش رەت ۇسىندى.

كەڭەس ءتوراعاسى، ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ايدوس سارىمنىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى تاڭدا اۋىلدا حالىقتىڭ 41%-ى تۇرادى، بۇل ەلدىڭ جالپى ىشكى ءونىمىنىڭ 4%-ىن عانا قامتاماسىز ەتەدى.

«اۋىلدىق جەرلەردە كولەڭكەلى ەكونوميكا باسىم. اۋىلدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايىن كوتەرمەي ەل ەكونوميكاسىن كوتەرۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنى بارشاعا ءمالىم. وسىنىڭ بارىمەن كۇرەسۋدىڭ ءبىر جولى – بيلىك تەتىكتەرىن حالىقتىڭ قولىنا بەرۋ. سوندا عانا تۇرعىندار ءوز اۋىلدارىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنە ارالاسىپ، ماسەلەلەردى شەشە الادى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.

«Nur Otan» پارتياسىنىڭ حاتشىسى الىبەك الدەنەي اتاپ وتكەندەي، 2025 جىلعا دەيىنگى سايلاۋالدى باعدارلامادا جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى دامىتۋدىڭ جاڭا تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ كوزدەلگەن.

«باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋ جونىندەگى جول كارتاسىندا ءاربىر تارماق ناقتىلاندى. ولاردىڭ ءبىرى – دەموكراتيالىق رەفورمالاردى تەرەڭدەتۋ، حالىقپەن كەرى بايلانىس قۇرالدارىن جەتىلدىرۋ، بيلىكتى ودان ءارى ورتالىقسىزداندىرۋ ءۇشىن ماڭىزدى تۇرتكى بولاتىن اۋىل اكىمدەرىنىڭ الداعى سايلاۋى. جىل سوڭىنا دەيىن 1 ملن 250 مىڭ سايلاۋشىنىڭ قاتىسۋىمەن اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردىڭ 800-گە جۋىق اكىمى سايلانادى دەپ كۇتىلۋدە»، - دەدى الىبەك الدەنەي.

سەنات دەپۋتاتى ءلاززات سۇلەيمەن زاڭ جوباسىنىڭ جاڭالىعىن اتاپ ءوتتى. ماسەلەن، كانديداتتار 3 تاسىلمەن: ساياسي پارتيالار مۇشەلەرىنىڭ قاتارىنان، ءوزىن-وزى ۇسىنۋ تارتىبىمەن، بۇدان باسقا، ەگەر ۇسىنۋ مەرزىمىنىڭ سوڭىنا دەيىن ەكىدەن كەم ۇمىتكەر ۇسىنىلسا، اۋدان (وبلىستىق ماڭىزى بار قالا) اكىمىنىڭ كانديداتتارى ۇسىنىلادى.

وتىرىستا تالقىلانعان ماسەلەلەردىڭ ماڭىزدىلىعى مەن وزەكتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، باسقا ساياسي پارتيالاردىڭ وكىلدەرى، ساياساتتانۋشىلار، قوعام قايراتكەرلەرى دە ءسوز سويلەدى. ماسەلەن، «اۋىل» حالىقتىق-دەموكراتيالىق پاتريوتتىق پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تولەۋتاي راحىمبەكوۆ اكىم جۇمىسىنىڭ تيىمدىلىگىنىڭ ساندىق ينديكاتورىن ەنگىزۋدى ۇسىندى.

جالپىۇلتتىق سوسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى اسحات راحىمجانوۆتىڭ پىكىرىنشە، اكىم اتقارۋشى بيلىكتىڭ بەل ورتاسىنان شىعىپ، مەنەدجەر بولۋى ءتيىس. سونداي-اق، سايلاۋ پروسەسىنىڭ اشىقتىعىن، ايقىندىعىن جانە زاڭدىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ول سايلاۋ كۇنى داۋىس بەرۋ كەزىندە ونلاين ترانسلياسيا وتكىزۋدى ۇسىندى.

سونىمەن قاتار، ق ر پارلامەنتىندەگى «اق جول» قدپ دەپۋتاتتىق فراكسياسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى، دەپۋتات بەرىك دۇيسەمبينوۆ حالقىنىڭ سانى تۇتاس اۋداندارداعى اۋىل تۇرعىندارىنىڭ سانىنان اساتىن ءىرى اۋىلداردىڭ ماسەلەسىن كوتەردى. «ءىرى اۋىلداردىڭ اكىمدەرى ءۇشىن قوسىمشا مەحانيزم، تەتىك قاجەت. ويتكەنى اباتتاندىرۋ، ينفراقۇرىلىم جانە الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى ەسكەرسەك، ولاردىڭ جۇكتەمەلەرى كوبىرەك»، - دەدى ول.

كەڭەس مۇشەسى مايرا ايسينا وسى قىزمەتتەردە ءتيىستى تاجىريبەسى جوق جاس ۇمىتكەرلەردى وقىتۋ ءۇشىن تالىمگەرلىك ينستيتۋتىن ەنگىزۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى. كەڭەس مۇشەسى راسۋل جۇمالى جوسپارلانىپ وتىرعان جاڭاشىلدىقتارعا قاتىستى ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ جۇمىستارىن كۇشەيتۋگە شاقىردى.

ءوزىن-وزى باسقارۋ سالاسىنداعى رەفورمالاردى تالقىلاۋ اياسىندا ۇلتتىق ەكونوميكا ۆيسە-مينيسترى الىشەر ءابدىقادىروۆ وڭىرلەردىڭ دەربەستىگىن ارتتىرۋ قازاقستاننىڭ ساپالى اۋماقتىق دامۋىنا ىقپال ەتەتىنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى ءتيىمدى دامىتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك باسقارۋ مەن جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋ دەڭگەيلەرى اراسىنداعى وكىلەتتىكتەردىڭ اراجىگىن اجىراتۋدى قامتيتىن جەكە زاڭ شىعارۋ قاجەت.

قازىرگى ۋاقىتتا جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدىڭ نەگىزگى ورگاندارىنىڭ ءبىرى جەرگىلىكتى قوعامداستىق جينالىسى بولىپ تابىلادى. الداعى 10 جىلعا ارنالعان جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىنىڭ جوباسىندا جەرگىلىكتى قوعامداستىق جينالىسىن قايتا قۇرۋ جولىمەن اۋىلدىق دەڭگەيدە وكىلدى ورگان – «كەڭەس» قۇرۋ كوزدەلگەن.

ءوز كەزەگىندە ساياساتتانۋشى، كەڭەس مۇشەسى اندرەي چەبوتاريەۆ تۇجىرىمدامانىڭ ءالسىز جاقتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە اۋداندىق ماڭىزى بار قالالار مەن اۋىلدىق ەلدى مەكەندەر اكىمدەرىنىڭ سايلاۋىن وتكىزۋ پروسەسىنىڭ ۇندەسپەيتىندىگىن اتادى. ماسەلەن، بيىل وسى دەڭگەيدەگى اكىمدەردىڭ جالپى سانىنىڭ ۇشتەن ءبىرى عانا سايلانادى. بۇل الشاقتىق جالپى سايلاۋ پروسەسىنىڭ ۇيىمداستىرۋشىلىق، تەحنيكالىق جانە قارجىلىق اسپەكتىلەرىنە تەرىس اسەر ەتۋى مۇمكىن. سونىمەن قاتار، ا.چەبوتاريەۆ جوعارى بىلىمگە قاتىستى شەكتەۋدى الىپ تاستاۋدى ۇسىندى.

«كانديداتتارعا قويىلاتىن تالاپتاردى ءبىراز تومەندەتۋ قاجەت. سەبەبى قاراپايىم اۋىل تۇرعىندارىنىڭ عىلىمي دارەجەسى، قانداي دا ءبىر باسقارۋشى قۇرىلىمداردا، جەكە نەمەسە مەملەكەتتىك قىزمەتتە جۇمىس تاجىريبەسى بولماعانىمەن، ءبىراق ولار اۋىلدىڭ دەڭگەيىن قالاي كوتەرۋ كەرەكتىگىن بىلەتىن ساۋاتتى ادامدار بولۋى مۇمكىن»،-دەپ اتاپ ءوتتى ول.

كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىن جەتىلدىرۋ بويىنشا ءبىرقاتار ۇسىنىمدار مەن ۇسىنىستار ازىرلەندى. ولاردىڭ اراسىندا ءتيىستى جۇمىس تاجىريبەسى جوق تىكەلەي سايلانعان اۋىل اكىمدەرىن وقىتۋ ءۇشىن تالىمگەرلىك ينستيتۋتىن ەنگىزۋ دە بار. سونىمەن قاتار، كەڭەس ءتوراعاسى ايدوس سارىم بيىل كۇزدە اۋىل، كەنت، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋدىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى اياقتالعاننان كەيىن وسى ماسەلە بويىنشا كەڭەستىڭ تاعى ءبىر وتىرىسىن وتكىزۋدى ۇسىندى.