رەسەيدىڭ سيرياداعى سوعىسىنا قازاقستان قاتىسا ما؟

/uploads/thumbnail/20170708195931539_small.jpg

ءقازىر بۇكىلالەمدىك باق-تىڭ نازارى رەسەي مەن يم، نەمەسە رەسەي مەن سيريا وپپوزيسياسى اراسىنداعى سوعىستا ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. رف اۋە قارۋلى كۇشتەرى سيريانىڭ بىرنەشە اۋداندارىن (كاما، حومسا) اۋەدەن بومبالاعانى بەلگىلى. شابۋىل باستالعان العاشقى تاۋلىكتە-اق، سيريانىڭ 12 نىسانىنىڭ ك ۇلى كوككە ۇشقاندىعى تۋرالى وسىعان دەيىن جازعان بولاتىنبىز (http://qamshy.kz/home/show/1733).

رەسەي تەرروريزممەن ەمەس، وپپوزيسيامەن سوعىسۋدا

سيرياداعى رەسەي قارۋلى كۇشتەرىنىڭ شابۋىلىنان كەيىن 7 بىردەي  مەملەكەتتىڭ پرەزيدەنتتەرى رەسەيدى  اسكەري وپەراسيالاردى توقتاتۋعا شاقىرعان. جەتى بىردەي مەملەكەتتىڭ اتىنان ازىرلەنگەن رەسمي قۇجاتتا سيريا تەرريتورياسىنداعى رف قارۋلى كۇشتەرىنىڭ شابۋىلدارىنا قاتىستى قارسىلىق بىلدىرىلگەن. سونداي-اق، رەسەي فەدەراسياسى اسكەري وپەراسيا جۇرگىزىپ جاتقان كاما، حومسا جانە يدليبا اۋداندارىندا بەيبىت تۇرعىندار قازا تاپقان. ال، رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين مىرزانىڭ پارمەنىمەن باستالعان ءۇشىنشى سوعىسقا الەم مەملەكەتتەرى تەرىس باعا بەرىپ وتىرعانى جاسىرىن ەمەس.

باتىستىق جانە قازاقستاندىق ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، پۋتين اسكەرى يم-گە قارسى ەمەس، سيريا وپپوزيسياسىنا قارسى سوققى جاساۋدا. ماقساتى رەسەيدىڭ جاقتاسى، سەرىكتەسى سانالاتىن  قازىرگى بيلىك باسىنداعى باشار اساد ۇكىمەتىن قورعاۋ جانە وپپوزيسيالىق كۇشتەردى جويۋ.

سيرياداعى سوعىسقا قازاقستان قارۋلى كۇشتەرى دە قاتىسا ما؟

ال رەسەيلىك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا رەسەي مەن سيريا وپپوزيسياسى اراسىنداعى اسكەري وپەراسيالارعا قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ ارالاساتىنى ايتىلۋدا. سيرياداعى سوعىسقا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق پەن كەدەندىك وداق اياسىنداعى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى كەلىسىمشارتتار (ودكب) نەگىزىندە ەۋرازيالىق وداققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اسكەرى جۇمىلدىرىلۋىۋى بەك مۇمكىن.

دەمەك، رەسەي فەدەراسياسىنىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەسى ءھام وداقتىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋشى قازاقستاننىڭ دا قارۋلى كۇشتەرى سيريانى وپپوزيسيادان ازات ەتۋگە قاتىسادى دەپ توپشىلاۋىمىزعا نەگىز جوق ەمەس.

كەزىندەگى وداقتاسىمىزدىڭ قالاۋىمەن قازاقستان ساربازدارى اۋعانستان جەرىن اۋعانداردان ازات ەتۋ وپەراسياسىنا قاتىسقانى ەسىڭىزدە بولار.

ءدال وسى جاعداي قايتا قايتالانۋى مۇمكىن دەگەن سىبىس راسقا اينالا ما؟ ەگەر ەسكى ءھام جاڭا وداقتاسىمىز، بيىلعى ءتوراعا رەسەي قالايتىن بولسا قازاقستان ءوز اسكەرىن سيريانى سيريالىقتاردان قورعاماق پا؟

اساد رەجىمىنە قارسى تۇرۋعا قازاقتىڭ قاۋقارى جەتە مە؟

رەسەيلىك باق-تىڭ جازۋىنشا ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى كەلىسىمشارت (ودكب) پەن ەاەو اسكەرى بىرىگۋگە مىندەتتى مە؟ جوق. ەگەر مەملەكەتتىڭ ساياسي قۇرىلىمى مەن ۇستانىمىنا، مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگىنە قارسى كەلەتىن ءاربىر قادامنان باس تارتۋعا قۇقىلىمىز.

اساد كىم؟ نەلىكتەن بۇۇ اساد رەجىمىنە قارسى؟ پۋتين نە ءۇشىن سيريا وپپوزيسياسىن قۇلاتىپ، باشار اسادتى جاقتاۋدا؟

اساد -تاياۋ شىعىستاعى ديكتاتورلىق جۇيەنىڭ تۇراقتى ويىنشىسى. ول 300 مىڭنان استام بەيبىت سيريالىقتى قىرعان، ميلليونداعان بوسقىننىڭ وبالىنا قالعان باسشى. رەسەي فەدەراسياسىنىڭ سەنىمدى وداقتاستارىنىڭ ءبىرى. ونى جاقتاۋشى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ ءوزى دە اۆتوريتارلى جۇيەنىڭ وكىلى. اسادپەن مۇددەلەس، سيرياداعى مۇناي نارىعىنىڭ ويىنشىسى. ال، ءپۋتيننىڭ پارمەنىنە قارسى تۇرار قازاق بيلىگىنىڭ قاۋقارى بەلگىلى. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى بۇۇ باس اسسامبلەياسىندا سويلەگەن سوزىندە تەرروريزمگە قارسى ەكەندىگىن ايتقانىمەن، اقش پەن رەسەي، رەسەي مەن سيريا اراسىنداعى جانجالدارعا قاتىستى پىكىر بىلدىرمەگەن بولاتىن.

ال، اقش پرەزيدەنتى باراك وبامانىڭ سوزىنشە، رەسەيدىڭ سيريادا جۇرگىزىپ جاتقان وپەراسياسىنىڭ ماقساتى – باشار اسادتىڭ رەجيمىنە اسكەري قولداۋ كورسەتۋدى كوزدەيدى.

وبامانىڭ ايتۋىنشا، ءقازىر ۆاشينگتون تۇركيامەن بىرلەسىپ، رەسەيگە قارسى سيريانىڭ شىعىسىنداعى كۇرد جاساقتارىنا كومەك كورسەتپەك. دەمەك، ساياسي تۇرعىدان تۇركيا، اقش جانە سيرياداعى كۇردىلەر جاساعى كۇش بىرىكتىرگەن.

ال، رەسەيدىڭ جاقتاسى كىم؟ ارينە، قازاقستان!

ءيا، پۋتين مىرزا سيرياعا ءوز كۇشىنە سەنگەندىكتەن ەمەس، شاراسىزدىقتان بارىپ وتىرۋى مۇمكىن. سەبەبى، ونىڭ «كليەنتى» اساد ۇكىمەتى بىرتىندەپ كۇيرەۋدە. سوندىقتان، ول ءوز مۇددەسى ءۇشىن سوعىسقا ارالاسقان.

سوندا الگىندەگى رەسەيلىك ب ا ق تاراتقان سىبىستارداعى ودكب ۇجىمدىق قاۋپسىزدىك تۋرالى كەلىسىمشارتتار بويىنشا قازاقستان اسكەرى سوعىسقا ارالاسۋى تۋرالى اقپاراتتاردا قانشالىقتى نەگىز بار؟ رەسەي سوعىسقا ءوز مددەسى ءۇشىن ارالاستى؟ ال قازاقستان نە ءۇشىن اسكەري وپەراسيالارعا ارالاسۋى ءتيىس؟ ءتىپتى، قارسى تاراپتا تۇركيا ارمياسى بار ەكەنىن ەسكەرسەك، نازاربايەۆ ءوز باۋىرىنا قارسى سوعىسقا بارا ما؟

مۇنداي قادامنىڭ قۇداي بەتىن ارى قىلسىن. ويتكەنى وندا ءبىزدىڭ باۋىرلاستارىمىز تۇرىكتەر بار. ولاردىڭ نيەتى دە رەسەيدەن ىرگەسىن اۋلاققا سالۋ.

بولاشاققا باعىتتالعان، مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگىنە تىكەلەي قاتىستى كەز كەلگەن كەلىسىمگە حالقىمەن اقىلداسپاي باراتىن ءبىر بيلىك بولسا،  ول – ءبىزدىڭ قازاق بيلىگى. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق – سونىڭ ءبىر عانا دالەلى. قازاق بيلىگى وسى ادەتىمەن بۇكىل الەم نازارىن وزىنە اۋدارىپ وتىرعان رەسەي-سيريا قاقتىعىسىنا دا قازاق جۇرتىمەن اقىلداسپاي، اسكەرلەرىمىزدى رەسەيدىڭ ىقپالىنا جىعىپ بەرمەسە بولعانى.

 

نۇرگەلدى ءابدىعاني ۇلى

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار