الايدا ءمينيستردىڭ كيىكتىڭ كوپتىگى مالدىڭ ازىعىنا زيان دەگەنىمەن كەلىسپەيتىندەر بار. ماسەلەن، جۋرناليست نۇربەك بەكباۋ اقتوبەنىڭ يەن دالاسىندا بوكەندەردىڭ ارى-بەرى شاۋىپ جۇرگەنىن دە كورمەگەنىن، «ءشوبىمىزدى جەپ قوياتىن بولدى» دەپ ۋايىمداپ جۇرگەنىن شارۋالاردى دا بايقاماعانىن ايتادى. قايتا كوپتى بىلەتىن ءبىر قاريا «كيىك كوپ بولسا، ءشوپ مولايادى» دەگەن ەكەن.

– كيىك كورىنگەن ءشوپتى جەمەيدى. ەشكى سياقتى تاڭداپ-تەرىپ قانا جەيدى، دەيدى اۋىلداعى احمەت اعامىز. ال دالانى شەگىرتكەدەي ورىپ كەتەدى دەگەن ءسوز قىپ-قىزىل داقپىرت. «باسى سىنىپ، جاپىرىلىپ جاتقان ءشوپ كورىپ تۇرسىڭ با»، دەپ وزىمە سۇراق قويدى. سودان 4 مىڭ جىلقى ۇستاپ وتىرعان الگى اعامىز: «كيىك قۇدايدىڭ مالى. لاقتايتىن ۋاعىندا، تولدەرىنىڭ اماندىعى ءۇشىن كۇندى سۋىتىپ، كۇيەك بولاتىن جەلتوقساندا قالىڭ تۇمان ءتۇسىرىپ، جىرتقىش بىتكەندى ءىن-اپانىنا تىعىپ تاستاپ وتىرعان ءتاڭىر ەمەس پە؟ سايعاق قۇرىپ كەتكەندە دالا جاپپاي ورتەنىپ جاتۋشى ەدى. بوكەن كوبەيگەلى، ءورت كورگەمىز جوق. سوسىن، كيىك مولايعان سايىن ءشوپ مول وسەتىنى بار، – دەيدى.

شىندىعىندا، ۆيكيپەديانى اشىپ قاراساڭىز دا، كونەكوز قاريالاردىڭ سوزىنە قۇلاق تۇرسەك "كيىك ءشوپتى تالعاپ، تالداپ جەيتىن جانۋارلاردىڭ قاتارىندا ەكەنى تۋرالى دەرەكتەر كوپ. سول سەبەپتەن دە، ەلىمىزدەگى ءبىرقاتار بەلسەدىلەر كيىككە اراشا ءتۇسىپ، شىر-پىر بولىپ جۇرگەندەرى سوندىقتان. ءتىپتى كيىكتى قولعا ۇيرەتىپ، اسىراپ جاتقان شارۋالار دا بارشىلىق. ماسەلەن، قاراعاندى وبلىسىنداعى «اسار» شارۋاشىلىق قوجالىعىنىڭ يەسى، زاڭگەر ماديار ايمىرزا ۇلى 60-قا جۋىق كيىكتى جەكە شارۋاشىلىعىندا باعىپ جاتىر. ول "كيىك بىزگە ەمەس، كيىككە ءبىز زيان كەلتىرىپ جاتىرمىز" دەيدى.

– بقو-داعى كيىك پوپۋلياسياسى جۇرەتىن ايماقتا، بەتپاق دالادان كيىك ۇستايتىن شارۋاشىلىقتاردى كوپتەپ اشۋ كەرەك. ءبىز كيىكتىڭ جولدارىن جاۋىپ تاستاپ، ولارعا جۇرەتىن جەر بەرمەي، كوبەيىپ كەتتى دەپ دابىل قاعىپ وتىرمىز. شىندىعىندا كيىك بىزگە ەمەس، ءبىز كيىككە زيان كەلتىرىپ جاتىرمىز، – دەيدى.

قازاقستاننىڭ اۋىل-قالالارىندا قاڭعىباس يتتەر ماسەلەسى وتە كوپ. ۇكىمەت كيىك اتقانشا ءيتتى اتسىن. ءبىراق بيلىكتەگىلەرگە يتتەن پايدا جوق، ودان دا كيىكتى اتىپ پايدا تاپپاق-اۋ. ەكولوگيا ءمينيسترى ەرلان نىسانبايەۆتىڭ سوزىنشە، «كيىكتى اتۋعا بيۋدجەتتەن اقشا بولىنەدى، شىعىندى جابۋ ءۇشىن كيىك ەتى كومبيناتتارعا 300 تەڭگەدەن ساتىلماق.

ءار جەردە ەركىن جۇرگەن قاڭعىباس يتتەر ءقازىر ادام تالاۋدان تايىنبايدى. سوندا ءبىزدىڭ بيلىككە «ادامدى يت تالادى» دەگەننەن «ءشوپتى كيىك تاپتادى» دەگەن ءقاۋىپ ماڭىزدىراق پا؟