QR musylmandar odaǵy ózderine bir top ateıser men femınısterdiń habarlasyp, elimizde súndetke otyrǵyzýǵa tyıym salýdy usynǵanyn aıtty, dep habarlaıdy Qamshy aqparattyq agenttigi zakon.kz-ke silteme jasap.
Ateıser men femınısterdiń pikirinshe, súndetteý – adam quqyǵyn buzyp, densaýlyǵyna zıan keltiredi . Ejelden kele jatqan dástúr densaýlyqqa qaýip tóndirip, balany psıhologıalyq kúızeliske túsiretinine senimdi.
Osy pikirdi jaqtaýshylardyń biri Batıma esimdi qyzdyń aıtýynsha, «Adamnyń barlyq músheleri teń quqyqqa ıe. Adam múshesiniń bir bóligin kese otyryp, adam aǵzasynyń úılesimdiligine zıan keltiredi» deıdi.
LGBT qaýymdastyǵynyń ókili, Arman esimdi stýdenttiń aıtýynsha elimizdegi kóptegen dástúrler burynǵy jabaıylyq dáýirdi eske túsiredi eken.
“Mahabbat pen súndet ekeýi sáıkespeıdi. Balany súndetke otyrǵyzyp, onyń jynys múshesiniń etin kesip alý adamnyń aqyl-oıynyń damýyna da keri áserin tıgizedi. Eski dástúrsymaqtan aıaq tartyp, alǵa qaraı jańasha qadam basýymyz kerek”, – deıdi ol.
Balalar ombýdsmenderiniń aıtýynsha, erte jastan súndetteý kámeletke tolmaǵan balaǵa jasalǵan zorlyq ispetti eken. Jas balany súndettegenderdi zań boıynsha qatań jazaǵa ushyratý kerek deıdi. Olar eshkim de bala úshin sheshim qabyldap, onyń densaýlyǵyn qıyn jaǵdaıǵa qaldyrýǵa tıisti emes dep esepteıdi.
Aıta ketsek, súndet Muhammed paıǵambardyń (ǵ.s) súnneti bolǵany úshin musylman halyqtarynda erekshe mańyzǵa ıe. Paıǵambarymyz súndetke otyrýdy adamılyq mindetter sanalatyn bes nárseniń biri retinde bildirgen. Mekkede er balalar 3-7 jastarynda súndetke otyrǵyzylady.
Dinı jaǵynan aıtar bolsaq, súndetke otyrý Islamnyń shıarynan (belgisinen) bolyp sanalady.
Hadıs shárıfterde bylaı delingen:
«Súndetke otyrý erkekter úshin súnnet» (Tabaranı).
Al kóptegen medısınalyq zertteý jumystary súndetteýdiń paıdaly tustaryn dáleldedi. Súndettelmegenderge qaraǵanda, súndettelgen erler jynystyq qaterli isikke anaǵurlym az shaldyǵady. Eri súndettelmegen áıelderde jatyr moıynshyǵynyń qaterli isikke shaldyǵý qaýpi 6 ese joǵary bolady.
Sholýshy: Aıgerim Taýbaı
