Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenty N.Á.Nazarbaevtyń «Bolashaqqa baǵdar: Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamalyq maqalasyn júzege asyrý maqsatynda Almaty mýzeıinde «Qoljetimdi mýzeı» atty múmkindigi shekteýli jandarǵa arnalǵan turaqty ekspozısıa ashylady dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi.
Múmkindigi shekteýli jandardyń barlyq kategorıasy úshin qoljetimdiligi boıynsha qyzmetter usynylady: mýzeı qorynan taktıldi eksponattar, aýdıogıdter, tıflokommentarıı, Braıl shrıftimen jolserikter, arheologıalyq artefaktilerdiń relefti sýretteri, zaldardyń taktıldi mnemosyzbalary, sýrdoaýdarmamen ekskýrsıalar jáne t.b.
Búginde Almaty qalasynda múmkindigi shekteýli jandardyń sany 47 myńdy quraıdy. Olardyń barlyǵy mýzeıde bolmaǵan, tipti keıbireýi mádenı oryndarǵa barǵanda olarǵa kórsetiletin jeńildikter týraly bilmeıdi. 2015 jyly Qazaqstan Respýblıkasynda ratıfıkasıalanǵan múmkindigi shekteýli jandardyń quqyqtary týraly BUU Konvensıasyna sáıkes «memleket-qatysýshylar múmkindigi shekteýli jandardyń mádenı ómirge basqalarmen teń quqyǵyn moıyndaıdy jáne múmkindigi shekteýli jandardyń qoljetimdi formatta teatr, mýzeı, kınoteatr, kitaphana sekildi mádenı oryndarda mádenıet týyndysyna qoljetimdiligin, sondaı-aq ulttyq, mádenı qundylyǵy bar eskertkishter men nysandarǵa barynsha joǵary qoljetimdilikke ıe bolýyn qamtamasyz etý úshin barlyq sharalardy qabyldaıdy».
Aıta keteıik, «Qoljetimdi mýzeı» atty múmkindigi shekteýli jandarǵa arnalǵan turaqty ekspozısıanyń ashylý saltanaty 23 tamyzda saǵat 11.00-de ótedi.
Oǵan Almaty qalasynyń ákimi B. Baıbek, múmkindigi shekteýli jandar máselesi boıynsha ákim keńesshisi V. Alaev, «Shyraq» múmkindigi shekteýli áıelder Asosıasıasy» Qoǵamdyq Qorynyń tóraıymy, Almaty qalasy máslıhatynyń depýtaty L. Qaltaeva, Qazaqstan múmkindigi shekteýli jandar uıymy Odaǵynyń tóraǵasy A. Amanbaev, «Arjan» Qoǵamdyq Qorynyń dırektory K. Omarova jáne t.b. qatysady.
Qoljetimdi mýzeı – múmkindigi shekteýli jandar úshin qoljetimdi mýzeılik ortamen qamtamasyz etip, olardyń ómir súrý sapasyn arttyrý jáne qoǵamnyń psıhologıalyq mádenıetin qalyptastyrý maqsatyn kózdeıtin áleýmettik-mádenı joba.
Múmkindigi shekteýli jandardyń basqalarmen qatar ómir súrýge, jumys isteýge, ıaǵnı qoǵam ómirine aralasýǵa múmkindigi bolýy tıis. Múmkindigi shekteýli jandardyń erkinen tys kez-kelgen alastatý, oqshaýlaý sekildi jaǵdaılar olarǵa qatysty jasalǵan kemsitý bolyp esepteledi.
Álemdik mýzeıler tájirıbesinde múmkindigi shekteýli jandarǵa arnalǵan mundaı jobalar keńinen qoldanylady. Mysaly:
- Fransıadaǵy Lývr mýzeıinde arnaıy taktıldi galereıada mýzeı qorynan músinderdiń mınıatúralyq kóshirmeleri jınalǵan turaqty jumys isteıtin ekspozısıa bar;
- Nú-Iork qalasyndaǵy zamanýı óner mýzeıinde zaǵıp jáne kózi nashar kóretin jandarǵa arnaıy qolǵappen músinderdi «zertteýge» ruqsat etilgen;
- «Garaj» mýzeıi (Máskeý) zaǵıp jandar úshin taktıldi ekskýrsıalardy turaqty túrde ótkizip otyrady, sondaı-aq estý qabileti shekteýli jandar úshin orys tilinde sýrdoaýdarmamen ekskýrsıa ótkizedi.
Al, otandyq tarıhı mýzeıler arasynda Almaty mýzeıi ǵımaraty men ekspozısıasyn múmkindigi shekteýli jandardyń barlyq kategorıasy úshin beıimdegen alǵashqy mýzeı bolyp otyr.
