Júrsin ERMAN:Keshegi aıtysta Balǵynbek­pen terezesi teń aıtysqan – Erkebulan Qaınazarov.

/uploads/thumbnail/20170708160642414_small.jpg
Elordada «Nur Otan» partıasynyń tikeleı qoldaýymen QR Mádenıet jáne sport mınıstrligi uıymdastyrǵan «Máńgilik el – muratym» atty «Altyn dombyra» respýblıkalyq alaman aıtysy ótti. Eki kúndik alaman dodada «Altyn dombyrany» Balǵynbek Imash enshilegen bolatyn. Dúbirli dodadan keıin belgili aqyn, otyz jyl boıy rýhanı ónerdiń kóshin súıregen Júrsin Ermanǵa birer saýal tastadyq. 

– Júrsin aǵa, «Nur Otan» partıa­synyń qoldaýymen Astanada Táýel­sizdik kúni qarsańynda eki kún boıy dúbirli aıtys ótti. Bul aıtystyń bı­yl­ǵy jańalyǵy nede?

– Aıtys – eldiń basyn biriktiretin qa­sıetti óner. Ózderińiz de baıqaǵan bolar­syzdar, keshegi aıtysqa qanshama kórer­men jıyldy. Kongres-hollda ıne shan­shar oryn bolǵan joq. Eki kún boıy elorda tórinde ulttyq mereke jasady de­sek te, artyq aıtqandyq emes. Aıtys – el­diń eńsesin kóteretin, tizesin búktirmeıtin kıeli óner. Aıtys óziniń osy fýnksıasyn jaqsy atqaryp shyqty dep oılaımyn. Sońǵy birer jyldyń kóleminde aıtysty «Nur Otan» partıasy óziniń qaramaǵyna aldy. «Nur Otan» partıasy – elimizdegi jetekshi partıa. Parlamenttiń toqsan paıy­zy «Nur Otan» partıasy fraksıa­synyń músheleri. Aıtystyń sózi ótimdi ekenin túsinip, partıa óziniń quralyna aı­­nal­dyryp otyr. Bul durys sheshim dep oılaımyn. Aqyn­dar belgili bir deńgeıde búgingi qoǵamdaǵy qordalanǵan másele­lerdi ortaǵa salýǵa tyrysady. Aıtys – máseleni sheship tas­taýǵa min­detti emes. Aıtystyń maqsaty – má­seleni kóterý arqyly qoǵamdyq pikir qalyptastyrý.

– Aıtysta sóz bolǵan máseleler, aqyn­dar kótergen usynystar qansha­lyq­ty she­shi­min tabýda?

– Aıtyspen ómir súrip júrgenime otyz jyldan asyp ketti. Osy jyldar ishinde aıtys arqyly sheshimin tapqan da másele­ler boldy. Máselen, Almatyda «Almaty aqshamy» degen gazet shyǵady. Kezinde Al­ma­tyda «Vechernıı Almaty» degen orys­sha gazet qana bolǵan. Aıtys ústinde aqyndar «Qazaqtyń astana­synda nege qazaqsha gazet shyqpaıdy?» dep másele kótergen. Sol kezdegi ortalyq komıtet má­seleni ońdy sheship berdi. Qazir «Alma­ty aqshamy» gazeti úlken ulttyq gazetke aınaldy. Bolmasa, úsh jyl buryn Shyǵys Qazaqstan oblysy, Abaı aýdanynda úlken aıtys ótkizdik. Qaraýyldan Semeıge qaty­naıtyn joldyń jaǵdaıy óte nashar eken. «Abaıdyń jolyn túzeý «Abaı jolyn» jazýdan da qıyn bop tur» dep aqyn­dar sahnada másele kóterdi. Aı­tys­qa qatysyp otyrǵan oblys ákimi Berdibek Saparbaev ornynan kóterilip, «osy máse­leni sheshemiz» dep ýádesin berdi. Bir jyl­dyń ishinde Abaı aýdany men Semeıdiń arasyndaǵy jol jón­deldi. Mine, naqty nátıjeler. Aıtys­tyń negizgi mindeti – sharýashylyq má­se­lelerin sheshý emes. Qoǵamdyq pikir týǵyzý, máseleni qoıý. Osy turǵydan kelgende, aıtys qyzmetin adal atqaryp keledi jáne atqara da beredi dep oılaımyn. Qaıtalap aıtaıyn, biz áli jas memleketpiz. Táýelsizdigimizdiń 23 jylyn endi ǵana atap ótip otyrmyz. Bul tarıh úshin azǵantaı ǵana kezeń. Bizdiń memleket­tik qundylyǵymyz jańa ǵana qalyptasyp, ekonomıkamyz endi ǵana sabasyna túsip, halyqtyń jaǵdaıy endi ǵana jaqsaryp kele jatyr.

– Otyz jyldan astam aıtystyń ba­sy-qasynda júrsiz. Óńir-óńirlerdi ara­laǵanda jarq etken daryndy jas­tar bolsa, sony aıtystyń sahna­syna shyǵarýǵa tyrysatyn edińiz. Bul min­detti búgin qalaı oryndap júrsiz?

– Men osy mindetimnen áli de aıny­ǵan joqpyn. Qazir aıtys aqyndary men jyrshy-termeshilerdiń halyqaralyq odaǵynyń basqarma tóraǵasymyn. Osy mindetti atqarý barysynda oblystardy jıi aralaımyn. Daryndy jastardy kórip júremin. Byltyrǵy jyly «Qa­zaqtyń aıtys aqyndary» degen bir tom anyq­tamalyq kitap shyǵardyq. Bizdiń esebimiz­de 150-deı aqyn bar. Solardyń arasynda sahnaǵa daıyn otyrǵan, pisip qalǵan jastar da bar. Ásirese, Aqtóbe oblysynan tórt-bes aqyndy kezdestir­dim. Onyń bárin aıtysqa qatystyra almadyq. Marat Ahmetov, Ershat Qaı­mol­­dınov, Qaınar Alakózov, Aıan Seıi­tov sıaqty daryndy aqyndar bir ǵana Shalqar aýdanynan shyǵyp otyr. Odan bólek, Shymkent, Qy­zyl­orda, Pavlo­darda qanshama daryndy jastar bar. Ekinshi bir úlken másele, aı­tys aqynda­ryn tárbıeleýimiz kerek. Qudaı daryn bergenimen, sol talantty ush­taý degen dúnıe bar. Aqynǵa bilim kerek. Aıtys aqyndary men jyrshy-ter­me­shilerdiń halyqaralyq odaǵynyń uıym­dasty­rýy­men ótken jyly Tarazda ǵylymı-prak­tıkalyq konferensıa ótti. Kon­fe­rensıaǵa bilikti mamandar, ǵalym­dar qatysyp, pikirlerin ortaǵa saldy. On eki márte sheberlik synyptaryn ótkiz­dik. Aqynnyń kıim kıisinen bastap, sóz sap­taýy­na, maqamyna deıin talqyla­dyq. Ýájge ýáj qaıtarý degen ne? So­nyń bári sheberlik synyptarynda aıtyldy. Aıtys degenimiz – sýyryp­salmalyq óner. Qaıym­­dasyp aıtýǵa sheberligin jetildirý. Ol úshin aqyn saıasattan bastap, áleýmettik ómirge deıin barlyǵynan habardar bolýy kerek. 2013 jyly Mádenıet mınıstrligi Aıtyskerler odaǵyna bes mıllıon teńge­deı qarjy bóldi. Bıylǵy jyly mınıstr­liktiń múmkindigi kelmedi. Al­da­ǵy 2015 jyly da jumysymyzdy jalǵastyramyz dep otyrmyz. «Nur Otan» partıasynyń frak­sıasyndaǵy depýtattar qoldaý kór­setip jatyr. Depý­tat Aldan Smaıyl «Óner­diń bar­lyq túrlerine memleket qam­qor­lyq kór­setýde. Aıtystyń mártebesin kóte­rip, nege memlekettik qamqorlyq kór­set­peske? Aıtys ótkizý úshin jurtqa alaqan jaıǵyzbaı, memleketten aqsha bóldirtip otyrýǵa jaǵdaı jasaýymyz qajet» dedi. Keshegi aıtysqa qatysqan vıse-premer Berdibek Saparbaevtyń da bul máselelerdi qulaǵy shaldy. Úki­mettiń «kómektesemiz» degen nıetine rıza bolyp otyrmyz.

– «Elimizde 150-deı aıtys aqyny bar» deısiz. Keıbir derekterde 250 aqyn degen pikirler aıtylyp júr. Mu­nyń qaısysy shyndyqqa jana­sa­dy?

– Olaı bolýy da múmkin. Men tek odaqqa múshelerdi ǵana aıtyp otyrmyn. Jalpy, talapkerler kóp. El bolǵan soń talanttar shyqpaı turmaıdy. Jaqynda ǵana «Nur Otan» partıasy Óskemende aıtys ótkizdi. Sonda Serik Qýanǵanov degen aqyn qatysty. Stýdent bala eken. Tórt sózi túgel, jarqyldap tur. Olar qa­zir múshe bolmaǵanymen, erteń aı­tystyń betkeustar qaımaqtary bolady dep oılaı­myn.

– Belgili bir ýaqytta aıtys aqyny sahnadan ketýi kerek pe?

– Bul másele jıi qozǵalady. Bizdiń biraz saqaıyp qalǵan Serik Qusanbaev, Baıanǵalı Álimjanov, Amanjol Áltaev sıaqty aqyndarymyz aıtystan qol úzip qaldy. Belgili bir ýaqytta nemese belgili bir jasqa jetkende aqynnyń sahnadan ketýi qajet dep eseptemeımin. Jambyl, Súıin­baı aqyndar óle-ólgenshe qolynan dom­byrasyn tastaǵan joq. Aqyn nege aıtys­tan ketýi kerek? Máselen, aıtyspen qosh­ta­syp ketken Amanjol Áltaev osy jyldyń aıaǵynda Qaraǵandyda «Jekpe-jek» aıtys ótkizgeli otyr. Sahnaǵa qaı­typ oraldy. Menińshe, aqynnyń ketýine bir ǵana sebep bar. Aıtystyń jasarýyna baılanysty onyń ıntellektýaldyq deń­geıi de ósip ketti. Aıtys óneriniń deńgeıi jazba poezıamen jymdasyp ketti. Sonyń kóshine ilese almaǵan aqyndar ǵana eptep shektetilip jatyr. Shyǵarmashylyq po­ten­sıaly joǵary aqyndar aıtysqa qaıta oralýda. Shyn aqyn, talantty aqyn óziniń darynyn halyqqa qyzmet etýge nege jum­sa­masqa?! Sondyqtan eshkimdi shetqaq­paı­lap, shettetip jatqanymyz joq. Ózi shet qalyp jatsa, ol aqynǵa sharasyz­byz. Amalymyz joq. Áıtpese, aqyndyq degen qanmen kirip, súıekpen ketetin dúnıe.

– Keıde kópshiliktiń arasynda «Pá­len aıtyskerdi aıtysqa shyǵarmaı qoı­yp­ty» nemese «Túgensheni ádeıi qatystyrmaı qoı­yp­ty» degen pikirler de aıtylyp qalady. Buǵan qalaı qaraı­syz?

– Keshegi aıtys – Táýelsizdik kú­nine arnalǵan qabyrǵaly aıtys bolǵan­nan keıin, buǵan eldik sózdi aıtatyn aqyndar­dy kúttik. Bizdiń keıbir aqyn­darymyz «jul­dyz» aýrýymen aýyrady. Sodan keıin keıbir aqyndar kóbine-kóp eldi shýla­tatyn arzan daýlarǵa barady. Asúıde aı­tylatyn sózderdi sahnada aıtyp, abyroı jınaımyn dep oılaıdy. Olaı abyroı jınaı almaıdy. Ol aı­tys­tyń ajaryn da kirgizbeıdi. Keıbir aqyndardyń sahnaǵa shyǵa almaı qa­lýy­nyń sebebi sondyqtan. Onyń nesin jasyramyz? Sahnada esti sóz aıtýy qajet. Aıtys – eldi ajyratatyn emes, biriktiretin óner. Osy talapqa saı kel­megen aqyn shettetilip qalatyny ras.

– Ǵylymı-praktıkalyq konfe­rensıa­lar, sheberlik synyptary ótki­zil­geni durys ta shyǵar. Aıtysker ma­man­dardy tárbıeleı­tin mektep ashý, ınstıtýttarda arnaıy fa­kýl­tetter ashý qajet dep oılamaısyz ba?

– Kezinde Myrzataı Joldasbekov Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ýnıversıte­tinde rektor bolyp otyrǵan tusta ar­naıy bólim ashty. Tórt-bes aqyn sol bólimdi bitirip shyqty. Keıinirek ol bó­lim jaby­lyp qaldy. Bıyl Aıman Musahodjaeva basqaratyn ulttyq Óner akademıasynda «Aıtys» degen bólim ashyldy. Oǵan tórt bala grantqa túsip oqyp júr. Bul memle­kettiń jasap otyrǵan úlken qamqorlyǵy. Aldaǵy ýaqytta munyń aıasy keńeıedi dep oılaımyn. Bólek oqý oryndary ashyl­maǵa­nymen, jańaǵydaı bólimderdiń jumys istep otyrǵany qýantady. Aı­tys, qalaı desek te, qoǵamda bar quby­lys. Oǵan eshkim kóz jumyp qaraı al­maıdy. Sondyqtan memleket mán berip, aqyn­dardy oqytyp, tárbıelep jatsa, onyń nesi artyq? Tipti aıtys akademıa­syn uıymdastyrý degen de ıdeıalar oı­ymyzda júr. Bul – bolashaqtyń sharýa­sy.

– Kezinde teleaıtys uıym­das­ty­ry­lyp otyrdy. Odan bólek, jekpe-jek aıtystar da jıi ótkizildi. Qazir dás­túr­li aıtystyń túrleri azaıyp, aýqy­my tarylyp qalǵan sekildi. Ne sebepti?

– Biz alǵash aıtysty bastaǵan kezde aqyndar aıtysynyń izi sýyp qalǵan kez bolatyn. Sýyrypsalma ónerdiń bar ekenin dáleldeý úshin aıtystyń shaǵyn formalaryn qoldandyq. Qaıymdasyp aıtysý, ótirik óleń aıtysy, jumbaq aıtys boldy. Keıin iriktele kele, ýa­qyttyń talabyna jaýap beretin aıtys­tyń úsh-aq túri saqtalyp qaldy. Bul – qyz ben jigit­tiń aıtysy, túre aıtys jáne súre aıtys. Usaq-túıek janrlar ýaqyttyń júgin kó­te­re almaı qaldy. Aıtyskerler odaǵynda «Burynǵydaı oblysaralyq aıtystardy bastasaq» degen ıdeıa aıtylyp júr. Ár oblystan tórt-bes aqyn shyǵaryp, oblys pen ob­lysty aıtystyrý. Ol aıtysqa aqyn­dardan bólek, jyrshy-termeshiler qaty­syp jatsa, quba-qup! Ári ár oblys óziniń namysyn qorǵap, qamqorlyq jasar edi. Onyń bári qarjyǵa tireledi. Naýryz aıynda naýryz aıtysty sport taqyryby­na arnasaq degen oıymyz bar. Ár aqyndy bir Sport federasıasy qamqorlyǵyna alyp, solardyń kıimin kıgizip, árqaısysy sol aqynǵa demeý­shilik kórsetip, ortaǵa shyǵa­ryp, sport taqyrybyna aıtys jasa­sa, qandaı kúshti bolar edi! Ári sport­shyla­rymyz da nasıhattalar edi. Kúni keshe Almaty­da aýyr atletıkadan ótken álem chem­pıonatynda qazaqtyń qarsha­daı balasy Jasulan Qydyrbaev álem chempıo­ny atandy. Ulttyń rýhy qalaı kóterilip qal­dy?! Jazıra Japparqul kúmis júl­deger atanǵanda, qalaı qýandyq?! Bul aıtys jas urpaqqa ónege bolar edi ári sportshylarymyz da dáripteler edi. Mundaı aıtystyń nesi jaman?!

– «Altyn dombyra» dástúrli aıtys merekesine aınala ma?

– «Altyn dombyra» bıyl úshinshi ret ótkizilip otyr. Bul bir jylda ótki­zil­gen aıtystardyń qorytyndysy. «Altyn dombyra» erejesi boıynsha, úsh ret jeńimpaz bolǵan aqynǵa «Altyn dombyra» máńgilikke beriledi.

– «Máńgilik el – muratym» atty ke­shegi aıtysty «Qazaıtys» saıty tike­leı taratyp otyrdy. Aıtysty kóre almaǵandar saıttan tyńdap, qulaq quryshyn qandyrdy. Aıtyskerler odaǵynyń jeke saıty bar ma?

– Aıtys aqyndary men jyrshy-termeshiler odaǵynyń júrgizip otyrǵan arnaıy saıty bar. «Aıtyskerkom» dep atalady. Biraq qarjy azdaý bolǵandyq­tan, munyń jumysyn durys jolǵa qoıa almaı otyrmyz. Bir jyldyń ishinde 1984 jyldan beri ótkizilgen tarıhı aıtystardyń bar­ly­ǵyn derlik osy saıtymyzǵa saldyq. Saıttyń aýqymyn keńeıtý, jumysyn jedeldetý máselesi qarjyǵa tireledi.

– «Altyn qorda» alǵashqy aıtys­tar­dyń tolyq nusqasy saqtalyp qal­ǵan ba?

– Negizgi aıtystardyń kóbi saqtal­ǵan. Arasynda biren-saran ártúrli sebepter­men joıylyp ketken aıtystar bolmasa, negizinen aıtystardyń deni «Altyn qory­myzda» bar.

– «Altyn qorda» saqtalyp qalǵan aı­tys­tardy taspaǵa jarıalaý, kórer­men­ge taratý isi nege qolǵa alynbaı otyr?

– Buǵan deıin múmkindigim kelgen ýaqytta aıtystardy 11 beıne taspaǵa túsi­rip shyǵardym. Onyń árqaısysynda birneshe saǵattyq aıtystar jınaqtal­ǵan. Áli taspaǵa túse qoımaǵan aıtystar je­terlik. Olardy taspaǵa túsirip, kóp­shi­likke taratqymyz keledi. Qytaı­da qanshama qazaq aıtysty tamashalaı al­maı otyr? Sol qandas baýyrlary­myzǵa arnap, sapaly beınetaspalar shyǵar­ǵymyz ke­ledi.

– Bir kezderi aıtysqa Amangeldi Erme­­gıaevtyń, Ómirzaq Sársenovtiń jıi demeý­shilik tanytqanyn jaqsy bilemiz. Sońǵy kezderi demeýshilik ja­saý máselesi qalaı qolǵa alynyp júr?

– Shyndyǵyn aıtqanda, qazir aı­tys­ty qoldap, demeýshilik tanytyp júrgen azamattar joqqa tán dep aıtýymyzǵa bolady. Keshegi aıtysta bir ǵana demeýshi boldy. Ol – Dáýlet Tur­lyhanov. Qazir ekonomıkamyz damyp ketti degenimizben, bizdiń ulttyq ónerge jany ashıtyn qazaq­tardyń qaltasynda aqsha azdaý ma dep oılaımyn. Aqshanyń kóbisi orystildi­lerdiń qolynda. Olar bizdiń ulttyq óneri­mizge, onyń ishinde aıtysqa pysqyryp ta qaramaıdy. Sondyqtan bizdi qazir demep jatqan bılik qana. «Nur Otan» partıasy jyl boıy aıtysqa qoldaý jasady. Shilde aıynda Almaty qalasynda «Óz elińde sultan bol!» degen aıtys ótkizdim. Sahnaǵa shyǵa almaı júrgen jastardyń basyn qostyq. Demeýshi tabylmady. Jalǵyz Husaıyn Omarov qana jekeleı qoldaý kórsetti. Qalǵan demeýshilerdiń kóbi qazir aıtystan syrttap ketti.

– Aıtys aqyndary men jyrshy-terme­shilerdiń halyqaralyq odaǵy­nyń jeke keńsesi, bas qosatyn orny bar ma?

– Bir jyl boıy Mádenıet mınıstr­liginiń qaramaǵyndaǵy «Qazaq áýenderi» aksıonerlik qoǵamynyń ishinde otyr­dyq. Qazir ol jerden kóship kettik. Odaq­tyń arnaıy keńsesi de joq. Aıtys­kerlerdiń or­taq bas qosatyn orny joq. Taıaý kúnder­de vıse-premer Berdibek Saparbaev respýblıkadaǵy shyǵarma­shylyq odaqta­ry­nyń basshy­larymen kezdesý ótkizbek. Sol kezdesý­ge bizdi de shaqyryp otyr. Son­da osy máselelerdi kóteretin bola­myz.

– Elimizdiń túkpir-túkpirinde júr­gen, aıtystan qol úzip ketken aqyndar áli de sizben baılanysyp tura ma?

– Elimizdegi barlyq aqyn menimen baılanysyp otyrady. Kez kelgen aqyn maǵan habarlasyp, máselelerin aıtyp, toı-tomalaqtaryna shaqyryp, muń­daryn jetkizip otyrady. Aıtysker­lerdiń halyq­aralyq odaǵynyń oblys­tarda ókildikterin ashamyz ba dep oı­la­ǵanbyz. Ońtústik Qazaqstan obly­synyń ákimi Asqar Myr­zah­metovtyń qoldaýymen Shymkentte ókildigimiz jumys istep otyr. Nurlan No­ǵaevtyń qoldaýymen Batys Qazaqstanda ókilimiz jumys isteýde. Shyǵysta da ókildikteri­miz bar. Bul aqyndardyń basyn qosyp, tárbıelep, sahnaǵa daıarlaıtyn uıym ǵoı. Ol uıym endi ǵana aıaǵynan tik turyp keledi. Odaqtyń jumysyn aqyn­dardyń ózi qoǵamdyq negizde atqaryp otyr. Saıttyń jumystarymen de aqyn­dar aınalysýda. İzbasarlarym, shá­kirtterim bar. Amanjol Áltaev, Serikzat Dúısen­ǵazın, Erkebulan Qaı­nazarov sıaqty jigitter osy odaqtyń jumysyn qoǵamdyq negizde atqaryp júr.

– Aıtystyń kóshin súıregenińizge otyz jyldan asypty. Sharshaǵan, shar­shatqan kezeńder boldy ma?

– Aıtysqa qol siltegen kezderim kóp. Biraq bul aıtys ta meniń taǵdyryma aı­nalyp ketipti. Jaraqatym jazylǵan­nan keıin, qanymdy jalap alamyn da, qaı­tadan kirisip ketemin. Óıtkeni men atqar­masam, eshkim eshteńe istemeıdi. Nege deı­siz ǵoı, 1992 jyldan 1997 jylǵa deıin, bes jyl boıy aıtyspen aınalysqan joqpyn. Ózim jumyssyz júrdim. Sol jyldary esh­kim aıtysqa qolyn sozǵan joq. Umytylyp qalyp qoıdy. Qaıtadan aıtysqa keldim. Aıtys kemeline kelgen kezinde tizginin us­taýǵa, osynyń rahatyn kórýge tyrash­ta­ný­shylar boldy. Biraq eshkim beı­ne­tine tózbeıdi. Aıtystyń qara jumysy kóp. Uıym­dastyrý jumystary júıke­den júıke qoımaıdy. Aıtys – halyqqa qajet óner. Dosym Nesipbek Aıtuly: «Men seni osy aıtystan qyzǵana­myn» deıdi. «Nege?» desem, «sen jazba aqynsyń. Shyǵar­ma­shy­lyq qýatyńdy bile­miz. Qanshama ýaqy­tyńdy osyǵan tek­ke ótkizip jatyrsyń» deıdi. Taıaý kúnderi ulttyq Óner akade­mıa­synyń janynan «Qazaq óneriniń antologıasy» degen serıamen 25 tomdyq kitap shy­ǵaıyn dep otyr. Sonyń jeti tomy ja­ryqqa shyqty. Sol jeti tomdyq qazaq­tyń aıtys ónerine arnaldy. Qytaı­daǵy, Ózbekstandaǵy baýyrlarymyzdyń aıtystary kitapqa jarıalandy. 22 ta­myz­da Elbasymyzdyń Ulytaýda suhbat berge­nin bilesiz. «Egemen Qazaqstan» gazetiniń betinde suhbatqa baılanysty nasıhat ma­terıaldary ja­rıa­landy. Sol maqalalar «Ult uıasyndaǵy ulaǵat» atty kitap bolyp jaryqqa shyqty. Bul kitapqa Ulytaý aýdanynyń ákimi demeý­shilik tanytty. Onyń arasynda me­niń de maqalalarym bar. Keshegi aıtysta osy kitap aqyndardyń kóbine aqparat­tyq baǵdar boldy. Aqyn­dardyń kóbi kitap oqymaıdy. Gazet-jýr­naldar qaraı ber­meı­di. Bilimin kótermegen aqyn kóshke ilese almaıdy. Balǵynbek Imashevti shoý­men dep kiná artyp júr ǵoı. Ol kóp izdenedi. Bilimdi jigit. Aı­tystyń kórkin ashý úshin túrli ádis-aılaǵa barady. Bal­ǵynbektiń keı qatar­lastary aıtystan shyǵyp qaldy. Keshegi aıtysta Balǵynbek­pen terezesi teń aıtysqan – Erkebulan Qaınazarov. Aqyn únemi izdeniste bolýy shart. Bili­min jetildirip otyrmasa, qaraı­yp qalady.

– Nesipbek aǵa aıtqandaı, óz shy­ǵar­ma­shyly­ǵyńyz tasada qalyp qoı­ǵan joq pa?

– Búgingi kúnge deıin 17 kitap shyǵa­ryp­pyn. Másele kóp jazýda emes. Soń­ǵy kezderi jaqsy dúnıelerim shyǵyp jatyr dep oılaımyn. Óleńderim týraly, shyǵar­mashylyǵym týraly pikir jazbaǵan árip­te­sim joq. Baqyt Sarbala, Temirhan Me­det­bek, Járken Bódesh, Ulyqbek Esdáýlet meniń shyǵar­mashylyǵym týraly jaqsy pikirlerin bildirdi. Jaqsy pikirlerge ishteı qýanyp qalasyń. Aldaǵy turǵan maqsat – 2015 jyly Máskeýden orys tilinde kitabymdy shyǵarsam degen oıym bar. Túrik tilinde de shyǵarǵym keledi. Óleń degen ǵaıyptan týatyn nárse ǵoı. Onyń ústine, prozamen de aınalysamyn. Ási­rese, kórkem pýblısısıka, ocherkter jazamyn. Byltyrǵy jyly ocherkterim «Góı-góı» degen atpen kitap bolyp shyq­­ty.

– Memleket tarapynan eńbegińiz baǵalandy ma?

– «Qurmet» ordeni berildi. «Qazaq­stannyń eńbek sińirgen qaıratkeri» degen ataǵym bar. Eńbegimniń baǵalan­ǵany týraly maqtana aıtatyn bir dúnıem bar. Respýblıkalyq deńgeıde músháıralar ótkiziledi. Úsh músháıranyń bas júldesin jeńip alǵan menen basqa aqyn joq. 1994 jyly Sáken Seı­fýl­lın­niń 100 jyldy­ǵynda maǵan kólik mingizdi. 2011 jyly Muqaǵalı Maqa­taev­tyń 80 jyldyǵynda bas júldeni jeńip, kólik mindim. Er Jáni­bektiń 300 jyldyǵynda bas júldeni jeńip aldym. Óleńimdi baǵalap, júldeni maǵan berip jatqan bolar. Áıtpese bireýdi jaǵalap, óleńimdi ótkizgen kezim joq.

Áńgimelesken Gúlzına Bektasova

"Aıqyn" gazeti

Áýelgi taqyryp: Aıtys - eldi ajyratatyn emes, biriktiretin óner

Qatysty Maqalalar