Termınologıa komısıasy bekitken termınderdiń jalpy sany búginde 18 myńǵa jetken. Mundaı naqty sıfrlardy Úkimet otyrysynyń qorytyndysy boıynsha ótken baspasóz konferensıasynda Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń Tilderdi damytý jáne qoǵamdyq-saıası jumys komıteti tóraǵasynyń orynbasary Ǵalymjan Meldeshev málim etti.

Ótken jyldyń qyrkúıek aıynda termincom.kz biryńǵaı elektrondyq termınologıalyq bazasy iske qosylǵanyn esterińizge sala keteıik. Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes, termınologıa komısıasy kóptegen termınderdi qarastyrdy. Tipti keıbir sózderdiń qoldanysy qoǵamda kelispeýshilikter týdyrady.

– 2014 jylǵy jeltoqsan aıynda aýyzeki til qoldanysyndaǵy shaptyrma, sýburqaq - xalyqaralyq qoldanystaǵy fontan bolyp, qaıta ózgertilgen edi. Kúısandyq - fortepıano, pıanıno, otashy - xırýrg sózine, murajaı - mýzeı, qısyn - logıka, sazger - kompozıtor, ǵalamtor – ınternet bolyp bekitildi. Sonymen qatar termınkomda bekitilip, jaryspaly túrde qoldanylyp júrgen birqatar termın qaıta qaralyp retteldi. Mysaly, muraǵat - arxıv, másele - problema, úderis - proses bolyp qaıta bekitildi», - dedi QR Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muxamedıuly

Respýblıkalyq termınologıalyq komısıa men Metrologıa jáne standarttaý jónindegi ulttyq komıtetke birlesip, barlyq termınderdi bir standartqa keltirý jumystaryn atqarýy kerektigi aıtyldy.

«Máselen olardyń asımılásıaǵa ushyraǵan sózder bar, mysalǵa, samovar – samaýyr, poezd – poıyz. Eger barlyq tilderden, ásirese Batystan enip jatqan sózderdi aýdarmaı qaldyra beretin bolsaq, birneshe jyldan keıin úlken máselege urynarymyz sózsiz. Biz qazaqtyń minezine, diline, qabyldaý túsinigine qaramastan, sózderdi shama kelgenshe aýdarýymyz kerek. Máselen, avarıa sózin biz «apat» dep aýdaryp júrmiz. Avarıa – zaqym keltirý degendi bildiretin arab sózi. Sol sebepti biz ár kez saıyn sózdiń túp-tórkinine mán berip, maǵynasyna saı aýdarma jasaýymyz kerek», – dedi Ǵ. Meldeshev.

Onyń oıyn Tilderdi damytýdyń respýblıkalyq úılestirý-ádistemelik ortalyǵynyń dırektory Erbol Tileshev tolyqtyryp ótti.

Mamandardyń aıtýynsha 2017 jyly termincom.kz saıtyn jetildirý josparlanyp otyr. Sózderdiń etımologıasy engizilip, endigi termınderdi bekitý kezinde halyqaralyq tájirıbege súıenetin bolady.

Jalpy qazaq tilinde termın jasaý isi Ahmet Baıtursynovtyń 1912 jyly jaryq kórgen «Oqý quralynan» bastalady. A.Baıtursynov bastaýysh, baıandaýyshtan bastap, esimshe, kósemshege deıingi til biliminiń búgingi qoldanysyndaǵy termınderdiń túgelge jýyǵyn jalǵyz ózi qalyptastyrǵan renesanstyq tulǵa. Tipti ádebıettaný ǵylymyndaǵy ásireleý, meńzeý, keıipteý, shendestirý sıaqty termınderdiń de atasy A. Baıtursynov ekendigin búgingi urpaq ol aqtalǵannan keıin ǵana bildi. Jalǵyz A. Baıtursynov ǵana emes, Maǵjan – pedagogıka, Júsipbek – psıhologıa, Halel Dosmuhamedov – zoologıa, fızıologıa, J.Kúderın botanıka termınderin qalyptastyrýǵa úles qosty. Álimhan Ermekov matematıkalyq termınderden bastap, uly matematıka kýrsyna (kýrs vyssheı matematıkı) deıingi tutas termınder júıesin jasady. Termın jasaý isine ádebıetimizdiń keıingi alyptary Muhtar Áýezov pen Ǵabıt Músirepov te óz úlesterin qosty.