Búginde QR Bilim berý salasy bir júıege toǵytylǵan, eshbir minsiz, aınalasy muntazdaı bolyp kóringenimen, áli kúnge deıin sheshimin tappaı kele jatqan kúrdeli máseleler joq emes.
Ýaqyt ótken saıyn derti asqynyp bara jatqan osyndaı túıtkildi máselelerdiń biri- áli kúnge deıin QR Bilim jáne Ǵylym mınıstrliginiń standartty mektep baǵdarlamasynan "Orys ádebıeti" pániniń túspeı kelýi. Qazaqstandyq oqýshylar arnaıy "Orys ádebıetin" oqýǵa mindetti me? jáne olar ne úshin orys ádebıetin arnaıy saǵattar alyp oqýy kerek? Etek-jeńimizdi túgendep, shekaramyzdy nyqtaǵaly QR Bilim jáne Ǵylym mınıstrligin 10 mınıstr basqarypty. Ár kelgen jańa Mınıstr reformashyl. Bul bizdiń BǴM-daǵy qalypty úrdis ispetti. Osy reformashyl basshylardyń bireýi de bastaǵan isterin aıaǵyna shyǵarmaǵanyna qarap qarnyń ashady. Sonymen qatar orta mektepterdegi oqýlyqtar da jyl saıyn jańartyp otyrady. Kezeginde bul da oqytýshylar men oqýshylar úshin dıskomfort týǵyzatyny taǵy bar. Bizdińshe, búgingi kúnniń basty talqysy - orta bilim berý mekemelerindegi standartty baǵdarlamadaǵy "orys ádebıeti" páninen bas tartý. Memlekettik ıdeologıaǵa qıyspaıtyn "orys ádebıetin" mektep qabyrǵasynda oqytý – jastardy orys ıdeologıasyna beıimdeý emes pe?
Madıar Saýdbaev, oqytýshy: Men JOO oqytýshysy retinde bul ıdeıany qoldaımyn. QR orta mektepterdegi oqytý baǵdarlamasynan «Orys ádebıetin» jeke saǵat bólip oqytý durys emes. Biraq, bul orys ádebıetinen tolyqtaı bas tartý degen sóz emes. Biz qansha jerden Reseımen eń jaqyn kórshi turǵanymyzben, 70 jyl bir odaqta, bir baıraqtyń astynda bolǵanymyzben, búginde Kedendik jáne Evrazıalyq ekonomıkalyq odaqqa múshe bolǵanymyzben, qazir ıdeologıamyz bólek, dinimiz ben dilimiz bólek, derbes memleketpiz. Sonydyqtan, burynǵy orystandyrý kezeńiniń sheńgelinen shyǵatyn ýaqyt álde qashan kelgen. Orta mektepterde orys ádebıetin bólek oqytý – bul astyrtyn júrgizilip otyrǵan saıasat sekildi. Orys mektepteri bolsyn, qazaq mektepteri bolsyn-álem klasıkterinen ekshelep, bir orysty bólek oqytatyndaı basymyzǵa ne qara kún týdy?! Men qazaqstandyq orta mektepke arnalǵan "Orys ádebıeti" oqýlyǵynan (6 synypqa arnalǵan) Isa paıǵambardyń (Isýs Hrıstos) ómiri týraly taqyrypty kórgende-aq, osynyń múldem durys emes ekenin aıtqam. Qarap tursańyz, qazir álemni elderi ıslam men terorrızmdi egiz uǵym dep qaraıtyn boldy. Nege terrorızımdi tek ıslammen baılanystyrady? Mysaly, Qazaqstandaǵy myńdaǵan orystyń shirkeýlerinde astyrtyn saıasattyń júrgizilip jatpaǵanyna kim kepil? Mysaly, Almatynyń qaq ortasynda ornalasqan 28-Panfılovshylar parkindegi eski shirkeýdiń aınalasynda únemi saqaldary jer súzgen adamdar toptasyp júredi. Ol qala berdi, sol shirkeýdiń ishinde de, syrtynda da áskerı formadaǵy orys azamattaryn jıi ushyratamyz. Buǵan mán berip jatqan eshkim joq. Kerisinshe musylman meshittiń aınalasynan saqaldy erkek, jaýlyqty qyzdy kórse óre túregelip, tabalaýǵa daıyn turamyz. Al orys avtorlary shirkeý týraly, Isa týraly sonaý mektep oqýlyqtarynda-aq dáriptep kele jatqanyna asa zer salmaımyz. Sondyqtan, munyń artynda bildeı memlekettiń ıdeologıasy jatyr. Orys ádebıetin, orys jazýshylary men dindárlaryn Qazaqstandyq jas óskinge arnaıy oqytý, oqýshylarǵa mektep qabyrǵasynan bastap dáripteý – ulttyq ıdeologıamyzǵa múldem qaıshy. Orystyń klasıkterin birińǵaı álem ádebıetine qosyp oqytý álde qaıda tıimdi dep oılaımyn.
[poll id="4"]
Gúlzat Toǵjanqyzy
