«Áziret Sultan» memlekettik tarıhı-mádenı qoryq mýzeıi «Túrkistan arheologıalyq ekspedısıasy» jobasy aıasynda Túrkistan qalasyndaǵy Babaıqorǵan aýyldyq okrýginiń Mergen tóbe jerinde arheologıalyq qazba jumystaryn bastady.

Atalǵan qazba orny Túrkistan qalasynan soltústik-batysqa qaraı 33 km-deı jerde, Jańaqorǵan ózeniniń jaǵalaýynda ornalasqan. Búgin atalǵan orynǵa «Áziret Sultan» qoryq-mýzeıiniń dırektory Nurbolat Ahmetjanov arnaıy baryp, jasalǵan jumystarmen tanysty.

Elbasy «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasynda kıeli jerlerdiń Qazaqstan halqy úshin mańyzdylyǵyn, onymen tanysý óskeleń urpaqtyń babalar júrgen joldy bilýine múmkindik beretinin aıtqany belgili. Qazirgi arheologıalyq qazba nátıjesinde ejelgi obalar orny anyqtaldy. Demek, tarıhı izdiń anyqtalyp, tanylýy, jańa qundy dúnıeniń syry aıqyndalýy urpaq úshin de mańyzdy ekendigi anyq. Osy oraıda, arheolog Talǵat Óserov atalǵan obalar erte Temir jáne erte Túrik dáýirlerine qatysty degen boljam jasady. Obalardyń dıametri 23-26 m. bıiktikteri jerdiń deńgeıinen eseptegende 2 – 2,2 m. Qazirgi kezde obalardyń syrtqy qurylystary anyqtala bastady.

Qazba jumystaryn 15-ten asa mamandar júrgizýde, onyń ishinde «Áziret Sultan» qoryq-mýzeıiniń arheology Baqytjan Nurhanov pen Nurjan Tadjıbaev ta bar. Arheolog mamandardyń aıtýynsha obalar qurylysynyń syrtqy turpatyna qaraǵanda bul eskertkishter óte qundy aqparattar beredi dep úmittenýde. Aıta ketsek, bıyl «Ázirt Sultan» qoryq-mýzeıi arheologıalyq qazba zertteý jumystaryn júrgizýge lısenzıaǵa ıe bolǵan. Mýzeı tarıhynda osyndaı arheologıalyq qazba jumystary mýzeı tarapynan alǵash ret júzege asýda.