Aqparat aǵymy jyldamdyǵyn shekten tys asyrǵan ýaqytta adamnyń este saqtaý qabiletiniń de qaýqary tómendeıtini belgili. Qajetti-qajetsiz, mańyzdy-mańyzsyz aqparattar ortasynda júrip, este saqtaý qabiletin arttyrýdyń jolyn tabýǵa bolady eken.
Tómendegi alty túrli ádis-tásildi oqyńyz, múmkin keregińizge jarap qalar.
Mysaly, dene bitiminiń sulýlyǵyn arttyrý úshin túrli dene shynyqtyrý jattyǵýlary jasalynady. Al biz mıdyń jumysy men jad jaǵdaıyn jaqsartý úshin qansha ýaqyt bólip, ne jasap júrmiz?
Bastysy – jad jumysyn jaqsartý úshin, týǵan kúnder men aıtýly datalardy, tapsyrmalar men oıǵa alǵan isterdi umytpaý úshin birneshe saǵat ýaqytty qurban etpeısiz.
- Otyrý mánerin qalypqa keltirińiz
Ústel aldynda kúni boıy otyrý sizdiń moıynyńyz ben ıyǵyńyzǵa kúsh túsirip, keshegi jınalysta basshynyń qandaı tapsyrma bergenin umytyp qalýyńyz múmkin. San-Fransısko ýnıversıtetiniń ǵalymdarynyń dáleldeýinshe, ústel aldynda ıekti kóterińkirep, moıyndy, arqany túzý ustap otyrý – este saqtaý qabiletin arttyrýǵa kómektesetin úzdik tásilderdiń biri. Óıtkeni, mundaı qalypta mıǵa baratyn qan men otteginiń mólsheri 40 paıyzǵa deıin artady eken.
- Kúlkige ýaqyt bólińiz
Mine, endi sizde jumystan keıin súıikti komedıalyq kınońyzdy kórýge sebep bar. Loma Lında ýnıversıtetiniń profesorlary jas shamasy túrli toptardy eki qatarǵa bólip, bir bóligine 20 mınýttyq komedıa kórsetken. Al ekinshi topty tynysh jerde ustaǵan. Artynsha este saqtaý qabiletin tekseretin test ótkizip, komedıa kórgen toptyń aıtarlyqtaı ozyq shyqqanyn dáleldedi.
Kortızol (stress gormony) mólsheriniń komedıa kórgen topta az mólsherde bolyp, testte úzdik nátıje kórsetýge sebep bolypty-mys.
- Medıtasıamen aınalysyńyz
Adamdar ózderiniń mı talshyqtaryn, neırondardy qalypqa keltirip jáne demaldyryp otyrýy tıis. Sol kezde este saqtaý qabiletiniń deńgeıi arta túspek.
Birneshe saǵattardan turatyn jaı ǵana medıtasıaǵa qaraǵanda, pozıtıvti jáne emosıaǵa toly medıtasıanyń kómegine júgingen jón.
- Tańǵy jumystardyń sanyn arttyrý
Uıqydan turǵannan keıingi alǵashqy áreket – kúni boıy jasaıtyn jumystaryńyzdyń bastaýy. Tańǵy jattyǵýlar, mýzyka tyńdaý, kofe ishý, qysqa vıdeolar kórý degendeı...
Kúndelikti jasalynýy tıis, biraq umyt qala beretin dúnıelerdi asa qajet zattarmen, árekettermen baılanystyryp qoıyńyz. Al qaǵıdaǵa aınalyp ketken qareketter ońaılyqpen umytylmaıdy.
- Jemis-jıdektermen qorektenińiz
Adamdardyń kópshiligi jadynyń jumys jasaý deńgeıin arttyrý maqsatynda medısınalyq kómek alyp, dárýmenderge, hımıalyq dári-dármekterge súıenip jatady.
Al olardy tabıǵı jolmen, ıaǵnı, jemis-jıdekterdi kúndelikti qoldaný arqyly qabyldaýǵa bolady. Túrli jemister mıdyń kúsh-qýatyn arttyratyny - ýaqytpen dáleldengen dúnıe.
- Qajetti áreketterdiń sýretin salý
Vaterloo ýnıversıtetiniń qyzmetkerleri is-árekettiń sýretin salý arqyly este saqtaý qabiletin arttyrýǵa bolatynyn alǵa tartyńyz. Sizge sýretshi bolý maqsat emes, tek ózińizdiń týyndyńyz ózińizge túsinikti bolsa jetkilikti.
