Atyraý dárihanalarynda dárilerdi reseptisiz berý oıdan shyǵarylǵan dúrlikpe. Bul týraly Atyraý oblysynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetinde ótken baspasóz jıynynda jaýapty tulǵalar málimdedi.
Atyraý oblysynyń dárihanalyq bóliminiń meńgerýshisi Sara Orazovanyń aıtýynsha, eger farmasevt reseptsiz dári – dármekterdi satpaıtyn bolsa, bul farmasevtiń bilimsizdigi.
- Densaýlyq saqtaý mınıstriniń 2019 jylǵy 15 sáýirdegi buıryǵyna sáıkes 2015 jylǵy 22 mamyrdaǵy «Reseptilerdi jazý, esepke alý jáne saqtaý qaǵıdalary týraly» buıryqqa ózgerister engizildi. Endi dáriger jazǵan barlyq dári-dármekter dárihanada qalady jáne úsh jylǵa deıin saqtalady. Osyǵan oraı, dárihanalar resept talap ete bastady, óıtkeni erteńgi kúni olar jaýapty, - dedi Sara Orazova.
Buryn tek nusqaýlyqtar boıynsha keıbir reseptiler dárihanalarda qalatyn, al jańa buıryq boıynsha barlyq reseptiler dárihanalarda qalyp, 3 jyl kóleminde saqtalýy kerek. Osyǵan oraı, baspasóz jıynynda eger adam belgilengen reseptsiz kelmese de olar emhanalar men medısınalyq mekemelerge habarlaı otyryp dári-dármekterdi berý kerektigi atap ótildi.
Oblystyq densaýlyq saqtaý basqarmasynyń bólim basshysy Gúlnáfıs Tańbaevanyń aıtýynsha, elde 16 jyldan astam resepti joq resept boıynsha dári-dármekterdi qoldanýǵa tyıym salynady, bul halyqtyń densaýlyǵyna jáne ómirine qaýip tóndirýi múmkin dári-dármekterdi paıdalanýdy baqylaýǵa múmkindik beredi.
Al 2020 jyldan bastap resept boıynsha barlyq dári-dármekterdi shyǵarý tek qana elektrondyq júıege kóshiriledi. Bul resept boıynsha dıspanserlik júzdegen naýqastardy esepke alýdy qamtamasyz etedi. Búgingi tańda respýblıkada resept boıynsha tirkelgen segiz myńnan astam dári-dármekterdiń 6 myńnan astamy satylyp, 1,7 myń dári reseptsiz satylady.
-Ókinishke oraı, tájirıbede naýqastardyń kelip, aýrý belgilerin tizimdep jáne farmasevterdiń dári-dármekterdi berý jaǵdaıy kezdesedi. Olar muny jasamaýy kerek. Tek dárigerdiń taǵaıyndaýy boıynsha beriledi. Al sodan keıin resepti talap etpeıtin dáriler tizimin olardy bilýi kerek. Dárihanalarda medısınalyq bilim bar bilikti medısına qyzmetkerleri bolýy kerek. Resept boıynsha dárilerdi shyǵarý tájirıbesi bizde burynnan bar. Jáne bul týraly bári biledi. Bul dúrlikpe qoldan jasalǵanyna senimdimin», - dedi oblystyq qoǵamdyq densaýlyq saqtaý departamentiniń bastyǵy Temirbek Musaǵalıev.
Onyń pikirinshe, ózin-ózi emdeý asqynýmen baılanysty. Kez-kelgen órkenıetti elde naýqas medısınalyq mekemelerge baryp, dárigermen em taǵaıyndalady.
-Dáriger emdeýge joldama berip, biraq resept bermegen jaǵdaılar bolady. Bul jaǵdaıda naýqas qajetti dári-dármekti emhanalardan ala alady. Dárihana qyzmetkeri ony oǵan berýge mindetti. Sondaı-aq, naýqas pen dárilerdiń málimetterin jazyp, bizge, farmasevtıkalyq baqylaýǵa, densaýlyq saqtaý basqarmasyna jiberýi kerek. Biz shara qoldanamyz,- dedi Temirbek Musaǵalıev.
- Dáriger emdeýge joldama berse, biraq resept bermegen jaǵdaılar bolady. Bul jaǵdaıda naýqas farmasıada qajetti dári-dármek alady. Dárihana qyzmetkeri ony oǵan berýge mindetti. Sondaı-aq, naýqas pen dárigerdiń málimetterin jazyp, bizge derekterdi, farmasevtıkalyq baqylaýdy, densaýlyq saqtaý bólimin jiberińiz. Biz Temirbek Musaǵalıevke shara qoldanamyz.
Oblystyq densaýlyq saqtaý basqarmasy bóliminiń basshysy Gúlnafıs Tańbaeva naqtylaǵandaı, búginde barlyq emxanalarda shuǵyl kómek kórsetetin top bar. Olar aptasyna 6 kún tańǵy saǵat 8-den keshki 20.00- ge deıin kómek kórsetip, keńes berýge daıyn. Farmbaqylaýda 32-19-69 senim telefony jumys jasaıdy. Onda siz dári-dármek satýmen aınalysqan farmasevterdiń zańsyz áreketteri týraly shaǵymdar bolǵan jaǵdaıda, dárigerdiń reseptsiz bosatylǵan dárilerine nusqama talap etetin jaǵdaıda xabarlasa alasyz.
Medısınalyq uıymdar reseptter berýden bas tartqan jaǵdaıda siz densaýlyq saqtaýdyń Call ortalyǵynyń 98-02-92 nómirine nemese WhatsApp jelisinde 8778 007 20 21 telefonyna habarlaı alasyz. Mamandardyń pikiri boıynsha, búgingi kúni reseptter arqyly: mıkrobqa qarsy jáne gormondyq preparattar; esirtki jáne psıhotroptyq zattar bar preparattar; júrek-tamyr aýrýlary, asqazan-ishek joldary men antıbıotıkterdi emdeýge arnalǵan preparattar shyǵarylady. Reseptsiz vıtamınder, murynǵa tamyzatyn dáriler, sıroptar, shóp shaılar men jınaqtar, keıbir sýyqqa qarsy, qyzý túsiretin jáne aýrýdy basatyn dáriler beriledi.
Medısınalyq mekemelerdiń ókilderi osy másele boıynsha dárihana qurylymdary men emhanalarynyń qyzmetkerleri arasynda túsindirý jumystary júrgiziletinin atap ótti.