Búgin Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ataýy Túrkistan oblysy bolyp, oblys ortalyǵynyń Túrkistan qalasyna aýysqanyna týra bir jyl toldy. Ońtústik ólkedegi tarıhı, rýhanı hám mádenı astananyń ósip-órkendeýi qarqyn alyp, iri shaharlardyń birine aınalý qajettiligi bar ekenin bilemiz. Óıtkeni, oblys ortalyǵy, oǵan qosa bul aımaq ońtústiktegi týrısik oryndardyń biri emes pe?!
Nazarbaev Túrkistanǵa oblys ortalyǵy statýsyn bergen kezde ne aıtqan edi?
- "Túrkistan qalasy jańa oblys ortalyǵy retinde ǵana emes, Túrki halyqtarynyń mádenı-rýhanı ortalyǵyna aınalýy tıis", - degen Elbasy.
Oblystyń bir jyldyǵyna oraı aımaq basshysy Ómirzaq Shókeev myrza jasalǵan jáne júzege asqan, jospardaǵy jobalarmen, mindettermen tanystyryp, el aldynda esep berdi.
- "Túrkistan oblysyn 2024 jylǵa deıin qoǵamdyq-ekonomıkalyq damytý keshendi josparyna sáıkes, halyqtyń ómir súrý jaǵdaıyn arttyrý maqsatynda jumys jasalyp jatyr", - dedi ákim.
Osy tusta aıta ketý kerek, jyl basynan beri oblysty túrli salalar boıynsha damytý maqsatynda 60 mlrd. teńge nemese 156 mln dollar ınvestısıa tartylǵan. Bul qarajattyń paıyzdyq kórsetkishi – 132,9 paıyz.
Túrkistan halqy úshin ne jaǵdaı jasalynyp jatyr?
Eldiń eńiregende etegi tolyp, kúrsingende kún kúrkiretetin máselesiniń biri – tabıǵı gazdyń qoljetimsizdigi. Aýylyna, aýdanyna, qalasyna gaz kelmegen qalyń el otyn jaǵyp, tútin býdaqtatyp otyratyn zamannyń kelmeske ketkenin aıtyp shaǵymdanatyn.
Al Túrkistan oblysynyń ákiminiń aıtýynsha, 2019 jyldyń sońyna deıin halyqtyń 56 paıyzy tabıǵı gazben qamtamasyz etilmek.
Halyqtyń áleýmettik jaǵdaıyna alańdaǵan ákimniń bul serti sońǵysy emes. Sondaı-aq, Shókeev oblys aýmaǵyndaǵy halyqtyń 83 paıyzyna jyl sońyna deıin aýyz sý máselesin sheship bermekshi.
Infraqurylym
Oblys ortalyǵy statýsy berilgen shahardyń kórki kóz tartarlyq bolýy shart. Shyǵys úlgisinde salynyp jatqan ǵımarattardyń arhıtektýralyq sulbasy, bıiktigi men halyqqa qajettiligi birinshi orynǵa qoıylý qajet.
Qazirgi ýaqytta oblys ortalyǵynda 29 nysannyń qurylysy júrip jatyr. Olardyń 17-si ákimshilik jumystar keńsesine aınalmaq.
Naqtylaı ketsek, atalǵan nysandardyń jeteýi bıyldan qalmaı qoldanysqa berilmek. Olar: oblys ákimshiliginiń ǵımaraty, "Astana" alańy, medıaortalyq, olımpıadalyq rezervi bar sport mektebi, mýzyka mektebi jáne halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵy.
Týrızm jaıy ne bolmaq?
Jalpy kólemi oblys aýmaǵynda 57 týrısik baǵyt júzege asyrylmaq. Mysaly: ekologıalyq, tarıhı hám mádenı baǵyttaǵy, tanymdyq ári saýyqtyrý baǵyttary bar.
Ásirese, osy baǵyttardyń negizgileriniń biri retinde týrısik-emdik "Qasqasý" kesheni aıtylýda. Sondaı-aq, Uly Jibek jolynyń silemderin damytyp, keler urpaqqa, shetelden kelgen qonaqtarǵa usyný máselesi týyndap otyr. Shyǵys úlgisindegi bazar qurylysyn da qolǵa alý negizgi jospardyń aldyńǵy qatarlarynan oryn alǵan.
Túrkistandy damytýdyń ıdeologıalyq mańyzy
Ejelden qazaqtyń ordasy bolyp, babadan mura bolǵan shahardy damytýdaǵy maqsat – onyń túrkitildes halyqtar arasynda eńsesin kóterip, bedelin arttyrý. Qansha han men sultannyń máńgilik meken tapqan oryny jahandyq jappaı damýdan qur qalmasa kerek.
Túrkistan shaharyn damytý Qazaqstannyń týrızm salasyna aıtarlyqtaı úles qospaq. Qazirgi ýaqytta álemdik ǵalymdar nazaryn tek tarıhı jádigerlermen jáne mol murany búldirmeı saqtaı alýmen tań qaldyrýǵa bolady.
Túrkistan oblysynyń aýmaǵynda handyq dáýirden, ejelgi dáýirlerden beri saqtalyp kele jatqan mol tarıhı muralar bar. Onyń barlyǵy óz deńgeıinde saqtalyp otyrmaǵandyǵy eńbektegen baladan eńkeıgen shalǵa deıin aıan.
Túrkistan shaharynyń birinshi nómirli brendi – Qoja Ahmet Iasaýı mavzoleıi men Arystan bab kesenesi. Osyndaı tarıhı keshenderdiń rýhanı-mádenı, tarıhı salmaǵyn arttyra túsip, dáripteý jumystarymen qajetti deńgeıinde aınalysýymyz qajet.
Oblysta ekonomıkalyq, qoǵamdyq, ınfraqurylymdyq máselelerden bólek, áli kúnge óz sheshimin tappaı kele jatqan rýhanı hám mádenı túıtkilder bar.
Mysaly, Qamshy.kz aqparat agenttigi betinde aımaq basshysy Ómirzaq Shókeevke ashyq hat jarıalandy. Jazbanyń mazmunyndaǵy máseleler kúlli túrki jurtynyń mádenı ortalyǵyna aınalýdy josparlap, osy maqsatqa jetýdi jedeldetýge umytylyp otyrǵan shahardyń bedeline syn.
Shókeev myrza! Túrkistanda Abylaıdyń súıegin taptap, evreıdiń zıratyn saqtaıtyn ne kún týdy?
"Ura berseń, Qudaı da óledi" deıdi qazaq danalyǵy. 1 jasqa endi tolǵan qart ári jas qalanyń minin tere berý maqsat emes. Oblys ortalyǵynyń gúldenýine, alǵa qoıǵan iri rýhanı maqsattaryna jetýine aq peıilmen tilektestik tanytamyz!
Pikir qaldyrý