Jańa oqý jyly bastalardyń aldynda elimizde jyl saıyn dástúrli túrde bilim salasynyń qyzmetkerleri bas qosyp, tamyz konferensıasyn ótkizedi. Onda óńirimizdegi bilim júıesiniń ótken oqý jylynyń qorytyndylary aıtylyp jáne keleshekteri belgilenedi, dep habarlaıdy SHQO aqparat ortalyǵy.

 

Shyǵys Qazaqstan oblysynda ótken plenarlyq otyrystyń jumysyna aımaq basshysy Danıal Ahmetov pen QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń ókilderi, joǵary oqý oryndarynyń rektorlary men muǵalimder qatysty.

 

Jınalys bastalmas buryn delegasıa ókilderi Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ákimimen birge start-up kórmesin tamashalap, «Digital East – bolashaqqa qadam 2019» atty halyqaralyq IT-forýmda oblys ákiminiń grantyna usynylǵan usynylǵan jobalarmen tanysty. Sondaı-aq kolej stýdentteriniń qolynnan shyqqan aǵash pen metaldan jasalǵan qural-jabdyqtardyń kórmesin kórip, «WorldSkills» saıysynyń halyqaralyq talaptaryna sáıkes keletin «Mehatronıka» laboratıasyn tamashalady. Oblystyq mamandandyrylǵan matematıka, ınformatıka fızıka salasyndaǵy daryndy balalarǵa arnalǵan mekteptiń oqýshylary jobalardyń birin tanystyrdy. Olar oqytý keshenine drondy baǵdarlamalaý men mekteptegi robotty tehnıka kýrsyna ushý apparattaryn pılotsyz rejımde basqarýdy engizýdi usyndy. Óz kezeginde balalardy muqıat tyńdaǵan Danıal Ahmetov, oblystaǵy árbir mektepke dron satyp alynatynyn jáne osy kýrstyń júrgiziletinin atap ótti. Budan bólek jıyn barysynda bilim basqarmasynyń basshylyǵyna algorıtımdik oılaýdy damytý maqsatynda baǵdarlamalaýdy ártúrli tilde júrgizýdi tapsyrdy. Sondaı-aq kompúterlik júıeni zamanaýı bilim berý júıesine qaraı ıkemdeýdi júktedi.  Al muǵalimder qosymsha kýrstarǵa baryp, IT–baǵyty boıynsha bilimderin jetildiretin bolady. Aıta keteıik, sońǵy eki jyldyń kóleminde 1125 muǵalim kýrstan ótip, barlyq 655 mektep jańa kompúterler men ınteraktıvti quraldarmen jabdyqtaldy. Sondaı-aq tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesine basa nazar aýdarylýda. Kelesi jyly World Skills standarty boıynsha kolejderdi jabdyqtaý jumystary jalǵasyn tabady. Oǵan «Jas maman» respýblıkalyq jobasynyń resýrstary tartylady. Bul maqsatta oblysta tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesin damytý úshin keshendi jospar ázirlengen. Soǵan sáıkes tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý salasynyń mańyzy artatyn bolady. Esterińizge sala keteıik, 23,8 myń túlektiń 6,7 myńy nemese 30 paıyzy kolejderde oqýǵa nıet bildirgen. Al bıylǵy oqý jylynda 7,9 myń bala kolejderde tegin bilim alýǵa múmkindik aldy. Onyń ishinde ótken jyly oqý bitirgen jastar da bar. Osy maqsatta oblystyq búdjetten qajetti mamandardy daıarlaý úshin memlekettik tapsyrysty oryndaýǵa 6,2 myń oryn bólindi. Budan bólek respýblıkalyq búdjetten Nátıjeli jumyspen qamtý jáne jappaı kásipkerlikti damytý baǵdarlamasy aıasynda 1730 oryn qarastyrylǵan. Alaıda jıyn barysynda aımaq basshysy memlekettik tapsyrys boıynsha oqytylatyn mamandyqtarǵa suranys joq ekenin aıta kele, óńir ekonomıkasyn damytý jolynda osy salanyń qyzmetkerleri qajet bolatynyn atap ótti.  Máselen bıyl elektr jabdyqtaryn jóndeıtin elektr-slesar, mashınıst, traktorıst, tehnık-tehnolog syndy jumysshy mamandyqtarǵa oqıtyn stýdentterdiń az bolypty. Sondaı-aq mundaı jaǵdaı joǵary oqý oryndarynda da oryn alǵan. Mysaly matematıka, fızıka pánderiniń muǵalimderi men veterınar, ósimdik sharýashylyǵy, mal sharýashylyǵy salasy boıynsha oqýǵa birde-bir túlek nıet bildirmepti. Sol sebepten jańa oqý jylynan bastap qala men aýdan ákimderi, bilim basqarmasy, jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalardy úılestirý basqarmasy óńirdegi JOO-men birlesip, kásibı baǵdarlaý jumystaryn qolǵa alýdy josparlap otyr. Osylaısha, memlekettik tapsyrys negizinde oqytylatyn suranysqa ıe mamandyqtarǵa degen oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn oıatpaq.

 

 

Óńirdegi mektepterde jańartylǵan mazmundaǵy bilim berý júıesine kóshý isine basa nazar aýdarylýda. Bul baǵytta da aýqymdy jumystar atqaryldy. Máselen 5 379 muǵalim kýrstan ótip, jańartylǵan mazmundaǵy 1,5 mıllıon oqýlyq satyp alyndy. Qoryta aıtqanda, sońǵy tórt jyldyń kóleminde 25 myńnan astam muǵalim jańartylǵan baǵdarlama boıynsha kýrstan ótti. Sonymen qatar úsh tildi bilim berý baǵdarlamasy boıynsha da jumystar atqarylýda. Aımaq basshysy, 2019-2021 jyldary kóptildilikti damytý maqsatynda keshendi jospar jasalǵanyn atap ótip, atalmysh baǵdarlama aıasynda fransýz, nemis tilderi de oqytylatynyn jetkizdi. Aldaǵy ýaqytta mektepke deıingi, jalpy orta,  tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesinde sabaq beretin 3700 muǵalim qaıta daıarlaýdan ótedi.

 

Sondaı-aq bilim berý keshenderiniń ınfraqurylymyn damytý da aktýaldy bolyp tur. 2022 jylǵa deıin respýblıkalyq búdjettiń esebinen  3,6 myń orynǵa arnalǵan bes mektep salynady. Bul nysandar Semeı, Rıdder qalalary men Abaı aýdany Qaraýyl aýylynda boı kóteredi. Aǵymdaǵy jyly 2900 oryndyq eki mektep qoldanysqa beriledi. Sonyń biir Óskemende salynsa, ekinshisi Tarbaǵataı aýdany, Aqjar aýylynda salynady. Budan bólek josparǵa sáıkes Semeıdegi mekteptiń ınovasıalyq jobasy qolǵa alynady. Onda oqýshylar álemdegi úzdik tehnologıalardy meńgeredi. Al oblys ortalyǵynda 700 oryndyq mamandandyrylǵan daryndy balalarǵa arnalǵan matematıka mektebi boı kóteredi. Onyń ishinde 320 bala aýdandar men qalalardan keledi. 

 

Tamyz konferensıasynyń sońynda Danıal Ahmetov Shyǵys Qazaqstan oblysyndaǵy bilim berý salasynyń úzdik qyzmetkerlerin marapattady. Kókpekti aýdany, Samar aýylyndaǵy J.Bolǵanbaev orta mektep-lıseıiniń ujymy 2019 jyldyń eń úzdik bilim berý mekemesi atandy. Mektep dırektory Baıan Baǵısovaǵa atalmysh mekemeni damytý maqsatynda 34 mıllıon teńgeniń sertıfıkaty usynyldy. «Tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesindegi eń úzdik uıymy» atalymyn Semeıdegi elektrotehnıkalyq kolejdiń ujymy jeńip aldy. Kolej dırektoryna 34 mıllıon teńgeniń sertıfıkaty tabystaldy. Al Aıagóz aýdanyndaǵy S.Ǵabbasov orta mektebiniń aǵylshyn tili pániniń muǵalimi Bahtıgúl Asylhanovaa «Úzdik trener 2019» atalymyn ıelenip, 500 myń teńge kóleminde syıaqy aldy. Budan bólek 10 muǵalimge Óskemende salynǵan úılerdiń kiltteri tabystaldy.