Jaqynda QR Premer-mınıstriniń orynbasary Berdibek Mashbekuly Saparbaev QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń 4 jyldyq atqarǵan sharýalary men reformalaryna qatysty óziniń synı pikirin bildirgen. Bul týraly «Qamshy» portaly Today.kz-ke silteme jasaı otyryp habarlaıdy.
Búgingi kúndegi statısıkaǵa súıensek, Qazaqstandaǵy kolejder men JOO túlekteriniń 37 paıyzy jumyssyzdar sanatyna kiretini belgili bolǵan. Osyǵan oraı vıse-premer Berdibek Saparbaev Astanada ótken pedogogtardyń dástúrli respýblıkalyq tamyz keńesinde Sárinjipov myrzanyń mınıstrligine ashyq narazylyǵyn bildirip, BǴM jumysy kóńil toltyrmaıtynyn aıtqan.
«Bizdiń búgingi jetken nátıjemiz qandaı? Bizdiń kolejder men joǵarǵy oqý oryndaryn támamdaǵan jas mamandarymyzdyń 37 paıyzdan astamy jumyssyzdar sanatynda. Sonda biz kimderdi daıarlap jatyrmyz? Osy máseleni qashanǵy aıta berýimiz kerek, Aslan Bákenuly? Ásirese, ekonomıster, jas zańgerler oqýlaryn bitirip alyp, bosqa sandalyp júredi. Tipti, munyń artynda memlekettik granttar máselesi taǵy bar. Memleket qazynasynan qarjy bólip, grant bergen túlekterdiń ishinde tehnıkalyq lıseılerde oqyǵandardyń 57 paıyzy, joǵarǵy oqý oryndary túlekteriniń 80 paıyzy osy máselemen bastaryn qatyrady. Bizdiń memleket qamqorlyǵyna alyp, arnaıy taǵaıyndaǵan grant ıegerleriniń keminde 99 paıyzy jumyspen qamtylýy kerek emes pe?! Bul qalaı Aslan Bákenuly?»,-dedi vıse-mınıstr Berdibek Saparbaev.
Onyń pikirinshe, negizgi máseleniń taǵy bir ushy sol kolej, JOO jetekshilerine kelip tireledi. Ásirese, memlekettik emes oqý oryndarynda shıkilik degen jetip artylady,-deıdi vıse-mınıstr.
«Ókinishke oraı sol bilim berý mekemeleriniń, JOO, kolej basshylary ár nárseden qorytyndy jasaı almaıdy. Bolǵannan sabaq almaıdy eken. Olardyń kóksegeni tek bireý ǵana – kóbirek qabyldasaq eken. Boldy. Qazir mınıstrlik bul máseleni jiti qadaǵalap otyr jáne biz búkil júıeni aýystyratyn bolamyz. Qazir jobalar daıyndalýda. Maǵan mysaly, ana balalardyń bolashaǵy aıanyshty kórinedi. Olardyń ata-analaryna obal ǵoı. Bálenbaı jyl boıy qyrýar aqshany tóleıdi kelip. Al nátıjesinde túk te joq»,-deıdi Berdibek Mashbekuly.
Sonymen qatar Berdibek Mashbekuly QR BǴM-adyǵ reformalarǵa da toqtalǵan. Saparbaev myrzanyń aıtýynsha, BǴM-daǵy qazirgi júıe óz jemisin bermeıtini anyq.
«Meniń oıymsha, búgingi kúnde osydan 4 jyl buryn biz jasaǵan reformalar men sheshimder alǵashqy nátıjelerin berý tıis bolǵan. Ókinishti. Nátıjesinde túkke de qol jetkize alǵanymyz joq. Tipti, búkil oqýlyqtardy jańartý, kolejder men JOO oqytý programmalaryn jańartýdyń da nátıjesin kórmeı turmyz.Sizdiń basshylyq osyny eskerýi tıis. Bilip júrińiz, kúnderdiń kúni memleket qazynasynan bólinip jatqan mıllıardttardyń suraýy bolady. Sony eskerińiz»,-dedi Úkimet basshysynyń orynbasary Berdibek Mashbekuly.
Iá, bylyǵy men shylyǵy bir basynan artylyp jatatyn BǴM tóńiregindegi daý araǵa ýaqyt salyp, kóterilip turý ádetke aınalyp ketkendeı. Bizdegi reformashyl júıeniń reformashyl mınıstrligi týraly qazaqstandyq buqaralyq aqparat quraldary az jazyp júrgen joq-ty.
Aslan Sárinjipov myrzanyń ózi ekonomıka ǵylymynyń kandıdaty ataǵymen qatar, joǵary bilim berýdi ákimshilendirý boıynsha AQSH-tyń Pensılvanıa ýnıversıtetiniń doktory dárejesine ıe. BǴM basshylyǵyna Sárinjipov kelgende mınıstr naq óz salasy boıynsha kelipti dep, jańa ózgerister kútkenimiz jasyryn emes. Tipti, mınıstr bolǵanǵa deıin onyń Nazarbaev ýnıversıtetinde eńbek etkenin eskersek, otandyq bilim berý salasyn jańartý jumysy qıynǵa soqpaýy tıis edi.
BǴM tizginin ustaǵan alǵashqy ýaqyttarda Aslan Sárinjipov myrzanyń «Balabaqshalardyń sanyn barynsha arttyrsam, mektepterde bilim berýdiń jańa standartyn engizsem» degeni el esinen umytyla qoıǵan joq. Sonymen qatar, mınıstr memlekettik ýnıversıtetterdi jappaı jekemenshikke kóshirgisi keletinin aıtyp, óz qazaqshasy keremet bolmasa da, qazaq tilindegi bilim berý oshaqtarynyń sanyn arttyrýǵa múddelik tanytqanda ishimiz bir jylyp qalǵan edi. Alaıda arada kóp ótpeı-aq, mınıstr myrza sózinen taıqyp shyǵa kelgeni jasyryn emes. Vıse-mınıstr Berdibek Mashbekuly atap ótkendeı, Sárinjipov myrza qabyldaǵan reformalar ázirge jemisin bermeı turǵany ras-aq.
Endi vıse-mınıstrdiń eskertpelerin muqıat túsinip, sol bastalǵan jumystardy jalǵastyrý, qatesi bolsa túzep, baspasózdiń oryndy syny men usynysyna sergek qarap, atalǵan salanyń jambastap jatqan sharýasyn qolǵa alý – mınıstr Aslan Bákenulynyń jaýapkershiligine júkteletini túsinikti. Aıtpaqshy, bizdegi qalyptasqan úrdis boıynsha aldyńǵy basshynyń jumysyn kózge ilmeý, kózge ilý bylaı tursyn joqqa shyǵaryp, ony jyly jaýyp qoıa salý – dástúri Sárinjipovten de aınalyp ótpegeni me? Solaı sıaqty. Elbasynyń erekshe senimine ıe bolǵan, Bilim mınıstri Aslan Bákenulynyń basyna nege bult úıirile beredi? Álde Aslen Sárinjipov te bılik dálizindegi qalyptasqan dástúrge moıynusynyp qalǵany ma? Áýeldegi bergen ýáde, aldyǵa qoıǵan maqsattar qaıda, Aslan myrza?
Nurgeldi Ábdiǵanıuly
