Syrty shattyq bolǵanmen ishi muńdy, júregim -saǵan alǵash usynyldy

/uploads/thumbnail/20170708200058558_small.jpg

Aýylda qalǵan balalyq...

Taýlardy kezip shyń-quzben,

Tabandy tasqa tilgizgen.

Bozbala kúnim esimde,

Boz taıǵa ákem mingizgen.

 

Tań qýraı menen qulpynaı,

Qulpyrǵan kezeń shirkin-aı.

Órege tizgen anamnyń,

İrimshigi men qurtyn-aı.

 

Óriske erte maldy aıdap,

Uıqyń da shala qanbaı qap.

Tańǵy asqa kelip tańerteń,

Talasa jeýshi ek bal-qaımaq.

 

Keýdemdi kernep saz arman,

Shyrqaǵan kezde ajarly án.

Kóz tımesin dep ata-anam,

Salatyn aýlaq nazardan.

 Baq qonǵan sol bir dalamnan,

Áketti shalǵaı san arman.

Balalyq kúngi baqytty,

Tappaspyn endi ǵalamnan.

 

Týǵan jer senen nár alyp,

Samǵaǵan bıik san alyp.

Alystap búgin ańsatty,

Aýylda qalǵan balalyq...

                                                      

 

        Tunyq sezim

Kózderińnen kún kúlgen,

Bir qarap-aq syr bilgem.

Sen týraly áýenge,

Terbetilip turmyn men.

 

Aq mahabbat- aq mamyq,

Qalar máńgi saqtalyp.

Adal júrdim aldyńda,

Men qaıteıin aqtalyp.

 

Sertiń qaıda baılasqan,

(Oǵan kýá aıly aspan)

Sen aqtarǵan syrlaryń,

Júregime jaıǵasqan.

 

Kóńilimdi kúpti ǵyp,

Kirpigime shyqty ilip.

Janyma muń salsań da,

Mendik sezim tup-tunyq.

 Jaýynger hat

 (Aýǵan soǵysynan jazylǵan)

Týǵan elge júrmin-aý eleńdep men, 

(Taǵdyrymdy qaıteıin tereń ketken.) 

Qaldym taǵy kóz jazyp bir dosymnan, 

Ne beredi bilmeımin keler kóktem?

 

Túsin meni aıaýlym,asyl qurbym, 

Keıipkeri jarq etken jasyn jyrdyń. 

Alańdaýmen maıdannyń dalasynda, 

Qaýyp-qater sát saıyn basyp júrmin.

 

Biter emes sum soǵys jumbaqtalǵan,

Aǵyp jatyr juldyzdar muńly aspannan. 

Jeter me eken ózińe jazǵan hatym, 

Aq  paraqqa júrekten syrdy aqtarǵan.

 

Qara taýda qardaı oq boraǵan kún, 

Jat ólkede janymnan jaralandym.

Kútseń meni aıaýly asyl erkem,

Aman bolsam kóktemde oralarmyn...

 

 

 ÁSEM QOŃYR 

Eńsemdi kótereıin desem de bir, 
Kóp ýyqyt bolyp júrdim báseń kóńil. 
Jigerli shabyt bergen sondaǵy kúı, 
Dına shesheı shyǵarǵan «Ásem qońyr».

 

Ádemi áýezimen eliktirdi, 
Elesi kóz aldyma kelip turdy. 
Áýennen jaratylyp ásem-arý 
Sóıtti de ǵashyq etti bórikti uldy.

Tyńdasam shabyt bergen boldyń maǵan, 
Jyr-qus bop tuǵyryma qondyń ba aman?
Kózime emis-emis kórinetin, 
Mýza ma ediń alystan qol bulǵaǵan.

8 qańtar 2007 j. Kólbaı aýyly

***
Sen turatyn kóshege tuńǵysh attap,
Esińde me,barǵanym gúl qushaqtap.
MEN kelemin sol túngi syrdy saqtap,
SEN júrmisiń men bergen jyrdy saqtap?

Qyzǵanyshtan ketsin dep qyzyp qanym,
(Tentekterdiń qoıýshy eń tizip bárin.)
Sener bolsań men búgin sen túgili,
Sol kósheniń saǵyndym buzyqtaryn.

Syrty shattyq bolǵanmen ishi muńdy,
Júregim -saǵan alǵash usynyldy
.
Gıtar(a)men de eń alǵash án shyrqap em,
Sýrettep gıtaradaı músinińdi.

 

Qoshtastyq qımaı sol bir shaqtarmenen,
"Pák sezim" joq búgin baq tapqanmenen.
Uıat boldy-aý saǵan dep jazǵan jyrlar,
Bolǵan edi ol kezde jattandy óleń...

 

UQSATA ALMAI KELEMİN
(Abaı ataǵa) 

Alpys eki tamyrda qan aınala, 
Aqyndyqqa umtyldyq talaı bala. 
«Óleńge árkimniń-aq bar talasy» 
Dep aıtyp eń rasynda Abaı baba.

Keı kezderi tirlikten sharshaǵanda, 
Jyryńdy oqyp elitem án samalǵa. 
Qara sóziń - qazaqtyń qazynasy, 
Aqyl bergen dál mendeı qansha adamǵa.

Úles qosar ónerge, bataly elge, 
Aqyn bolsam dep edim ata men de. 
Qara óleńniń uǵa almaı qasıetin, 
Urpaǵyń júr eliktep jat áýenge.

Jastar da kóp adasqan sana bólek, 
Shyńǵyryǵy shyǵystyń - «jańa derek».
Ár zamannyń Abaıy bar deýshi edi, 
Bizderge de dál sizdeı dana kerek.

Qanat qaqqan ónerdiń bir qusymyn, 
Abaı ata, jyryńnyń úlgisi- myń. 
«Bolmasań da uqsap baq» dep edińiz,
Uqsata almaı kelemin jyr músinin...

***
Jasydym ras, jasydym ras
keı kúnder, 
Kóńilime adal qaıaý túsirip beı kimder. 
Sondyqtan ba eken aqyndar
názik júrekti, 
Shýaǵyn kúnniń senderdeı
ańsar eı, gúlder!
Jasydym nege, jasydym
nege tańdarda.
Jandarǵa keıip qýynysh
qusy samǵar ma? 
Otyram keıde uıqymen túngi
alysyp, 
Balkonnan qarap, sónbegen
úmit shamdarǵa.
Al, birde tasyp, kelgendeı
bolam «taraptan», 
Shýaǵyn shashyp turǵan bir
sátte qarap tań.
Ómirdiń mynaý san
alýan qubylystaryn, 
Jyr etý úshin aqyn
qyldyń ba Jaratqan?!

Sezim qaınap, qaımyqpaı jel ótinen, 
Daýyldy tún, san qyzben keńesip em. 
Bozbala shaq, álide qol bulǵaıdy, 
Ótken kúnniń oralmas elesinen.

Alasy kóp bolsa da beresinen, 
Qaıran kúnder keter me er esinen. 
Tolqyn ýaqyt barady tolqyndatyp, 
Jastyǵymdy uzatyp kemesimen.

Artta qaldy alshaqtap keıingi ómir, 
Saıran ótti, búginge deıin nebir. 
Aýyzdyqpen alysyp, asaý jastyq, 
Bas bermeı júr áli de oıyn kóńil...

POEZIA

Júrekke jyr, keýdeme toltyryp án, 
O, poezıa óziń dep tolqydy jan.

Ǵashyq edim men saǵan jan-tánimmen, 
Azabyńdy qanshama tarta bilgem.

Qarmaǵymdy úmitpen tereńge atyp, 
Tabamyn ba dep júrmin senen baqyt.

Jazǵan bolsa aqyn dep mańdaıǵa Allam,
Keshir meniń kezimdi ánge aınalǵan.

Áýenderge aýdarsam nazarymdy, 
Sen arqyly saz qyldym jazarymdy.

Kóńilge muń, túskende janǵa qaıaý, 
Sher tarqattym jyr jazyp tańǵa taıaý.

Birge boldyń úmitter aqtalǵanda, 
Kókke tóbem eki eli shaq qalǵanda.

O, poezıa- gúldengen jasyl baǵym, 
Sen arqyly jeter me ǵasyrǵa ánim...


***

Ákem barda jazylǵan óleń

Aı týǵan sát.

Aı týypty jumada áke búgin, 
(Oǵan sálem bermesem qateligim). 
Aı kórdim, aman kórdim dep aıtatyn, 
Bar emes pe qazaqta mátel-uǵym.

Aq bulttary aspannyń shýdaly eken, 
Arasynan shalqaqtaý týǵan eken. 
Tysqa shyǵyp aıǵa áke bata qylshy, 
Alańdamaı syrttaǵy shýǵa bóten.

Aq qylyshtaı sýyrǵan qynnan lezde, 
Ótkir eken sáýlesi urǵan kózge.
Saýlyq surap Táńirden bet syıpaıyq, 
Qara aspandy bult baspaıturǵyn kezde.

«Aıdan aman et Alla, jyldan esen, 
El erteńin jarqyn ǵyp nur ber ásem.
Jaýyn bolyp osy aıda egin jaıǵa, 
Tolsyn balam osy jyl jyrǵa kósheń».

Áýmın!

 

Qarǵaldaq gúldeı arýym

Janarym tolǵan sezimniń ushqyndy óleńi,
Elittiń sáýlem kózime tústiń de meni.
Ózińmen bir sát syrlasyp ótkengi kúndeı,
Kóktemgi gúldeı qushaqqa qysqym keledi.

Seıiltip muńdy shertip eń júrektiń qylyn,
Kóleńke basqan kóńildi nur ettiń kúnim.
Jıyrma besimnen selt etpeı kelgen edim ǵoı,
Jolyǵyp saǵan nelikten dir ettim búgin.

Kezdesken saıyn rýhanı qalamyn baıyp,
Syrymdy búkpeı tek saǵan salamyn jaıyp.
Árińdi bermeı saqtapsyń sánińdi kórkem,
Júrseń de búgin taǵdyrdan tabanyń taıyp.

Elikteı erkem qyrlarǵa júz barǵan oınap,
(Jazbappyn óleń dál sendeı qyzǵa arnap áıbát)
Qara kóz qalqam taýda ósken qarǵaldaq syndy,
Aq qarda solmaı, qulpyrǵan yzǵarda jaınap.

Janarym tolǵan sezimniń ushqyndy óleńi,
Men qyran bolsam sen ediń qustyń bólegi.
Ózińmen bir sát syrlasyp ótkengi kúndeı,
Kóktemgi túnde taǵy bir qushqym keledi...

Boıjetken

Men seni kórgenimde úılengen em, 
Sondyqtan jaqyndaýǵa ımengen em. 
Qol ustasý keregin bilgenmenen, 
Shalys basý ádetten jırengen em.

Senimen tanysqanda boıdaq emen,
(Júrmeımin baıaǵydaı toılap eren) 
Qulpyńdy asham kel maǵan demesem de, 
Syr tyńdasam degen bir oıǵa kelem.

Taǵy bir jolyqqanda jarym bolǵan, 
Men úshin aıanbaıdy ol baryn qoldan. 
Keshir meni keshińe soǵalmaımyn, 
Kóshim keri burylmas jarym joldan.

Túsin meni boıjetken úılengen em, 
Ot sezimge bolsa da kúıgen deneń. 
Shalqyp basyp ómirde júrgenmenen, 
Qoltyqtasyp ketalman súıgenmenen...

***
Men seni shynymen-aq súıip edim, 
Bilmeımin budan ári jalǵasa mA?
Bilerim dostyq úshin bıik ediń, 
Alaıda mahabbatqa almasa ma?

Bolsa da bul ǵashyqtyq tilge derek, 
Ne paıda mahabbatta mán bolmasa?
Bir júrektiń súıgeni kimge kerek, 
Sezimińe dáneker jan bolmasa.

Syr ashpadyń demeımin nege múlde, 
Men qaıta kóp syryńdy jınaǵamyn. 
(Meni máńgi súıip ót) degeniń be? 
«Súı jan sáýlem»kitabyn syılaǵanyń.

Sodan beri kirshiksiz súıip kelem, 
Nanbasań jyrlarymnan tózimdi kór.
Men qazir senen beter bıiktegem, 
Kún sekildi aspannan kózim kúler...

 

Jangeldi Nemerebaı

Qatysty Maqalalar