QYZYLORDA. QazAqparat - Alash arysy, kórnekti qoǵam jáne memleket qaıratkeri Mustafa Shoqaıdyń 125 jyldyq mereıtoıy týǵan jeri Qyzylorda oblysynda keń kólemde toılanýda.
Qaıratkerdiń esimin ulyqtap, táýelsizdik jolyndaǵy eren eńbegin dáripteý maqsatynda «Mustafa Shoqaı - Alashtyń alyp tulǵasy» atty respýblıkalyq ǵylymı-tájirıbelik konferensıa ótti. Oǵan Tólen Ábdik, Qoıshyǵara Salǵarın, Kóshim Esmaǵambetov, Amantaı Shárip, Ánes Saraı, Sultanáli Balǵabaev syndy zıaly qaýym ókilderi, tarıhshylar men saıasatkerler qatysyp, tushshymdy oılaryn ortaǵa saldy.
Zıaly qaýymnyń basyn qosqan aıtýly sharany oblys ákimi Qyrymbek Kósherbaev ashty.
«Mustafa Shoqaı - kez kelgen iri tarıhı qubylys sekildi birjaqty sıpattaýǵa bolmaıtyn, úırenshikti qalypqa salýǵa kelmeıtin tulǵa. Ol sol zamandaǵy asa kúrdeli ǵalamdyq tarıhı prosestiń bel ortasynda, epısentrinde júrip, sol prosestiń perıfrıasyndaǵy óz ultynyń múddesin qorǵaýǵa tyrysty. Sondyqtan da, Mustafa Shoqaı aq pen qyzylǵa nemese qońyrǵa jaq, ıa qarsy boldy degen qarabaıyr túsinikke syımaıdy. Shoqaıdyń bolshıvızm men fashızmge ishi qatar sýyq bolǵandyǵyn biz jaqsy bilemiz. Sonymen qatar, óz ultynyń múddesi, túrki halyqtarynyń azattyǵy men birligi, óziniń qandastary men baýyrlarynyń taǵdyry úshin kimmen bolsa da tartysýǵa daıar, jeke kózqarasy, dara ustanymy bar tulǵa bolǵany da aıan», - degen Q.Kósherbaev ókinishke oraı, keshegi qoǵamda onyń atyn aıtýǵa tyıym salynǵan kezeń bolǵanyn eske salyp ótti.
Táýelsizdik ornaǵannan keıin Elbasy tarıhı tulǵalarymyz týraly derekterdi jınaýǵa tapsyrma berdi. Osy rette M.Shoqaıdyń da sheteldegi muraǵaty elge oraldy. Jarynyń, saıası serikteriniń estelikteri jaryq kórdi. Mustafa Shoqaı esimi tarıhı oqýlyqtarǵa engizildi, fılmder túsirildi. Astana, Almaty qalalarynda kóshelerge aty berildi. Oblys ákimi osy rette Shoqaıdyń týǵan jerinde osyndaı ıgi sharalar iske asyrylǵanyn atap ótti.
Jalpy konferensıaǵa qatysýshylar Shoqaı týraly kóptegen tyń derekterge qanyqty. Mysaly, Shoqaıdyń «Iash Túrkistan» jýrnalyn shyǵarǵany belgili bolǵanymen, «Túrkistan» atty jýrnaldyń alty nómirin shyǵarǵany buryn belgisiz bolyp kelgen edi. Sondaı-aq, nemis tutqynynan ortaazıalyq ulttar ókilderin bosatý jumystarymen qatar, ólimge kesilgen 80 grýzındi ajaldan arashalap qalǵan. Bul derekterdi estigen grýzın halqynyń zıaly qaýymy Shoqaı turǵan úıge estelik taqta ornatypty. Konferensıada sóz sóıleýshiler tarapynan birqatar usynystar da aıtyldy. Solardyń qatarynda Qyzylorda qalasynda eskertkish ornatý, Shoqaı ortalyǵyn qurý týraly oılar bar.
Sondaı-aq, osy shara aıasynda qoǵam qaıratkeri Mustafa Shoqaıdyń týyp ósken jeri Shıeli aýdany Sulýtóbe aýylynda jańadan 240 oryndyq mádenıet úıi ashylyp, aldyna qaıratkerdiń bústi qoıyldy.
Derekkóz: Qazaqparat
