الماتى ورتالىق مەشىتىندە ايت نامازى وقىلىپ، ارتى مەرەكەلىك ىس-شارالارمەن جالعاستى، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.

 نامازعا 20 000-عا جۋىق ادام قاتىستى. ناماز سوڭىندا قالا يمامى نۇربەك اۋەزحان ۇلى ەلىمىز، جۇرتىمىز ءۇشىن دۇعا جاساپ، ايتتان ايتقا امان-ەسەن جەتۋدى تىلەدى.

نامازدان كەيىن مەشىت اۋلاسىندا قوشقار پالۋان، اسىق اتۋ، ارقان تارتىس، قول كۇرەس سىندى سپورتتىق شارالارمەن قاتار  ۇلتتىق ونەر دە كورسەتىلدى. سونداي-اق، مەشىت جانىندا ارنايى تىگىلگەن شاتىردا كەزەگىمەن 1000 ادامعا ارنالىپ اس تارقاتىلدى. سپورتتىق شارالاردىڭ جەڭىمپازدارىنا باعالى سىيلىقتار تاراتىلدى. بۇل ءىس-شارالارعا كوزايىم بولعان جاماعات پەن قالا قوناقتارى مەرەكەلىك كوڭىل-كۇيمەن تارقاستى.

مەيرامداردىڭ سۇلتانى قۇربان ايت — بارشا مۇسىلمان قاۋىمىنا ورتاق ۇلىق مەيرام. ول ورازا ايتتان 70 كۇننەن كەيىن باستالىپ، 3 كۇنگە سوزىلادى. بۇل كۇندەر ۇلى مەككەگە قاجىلىقپەن اياقتالادى. ايت كۇندەرى قۇرباندىق شالىنادى. بۇل مۇسىلمانداردىڭ بەس پارىزىنىڭ ءبىرى.

ۇربان ايت مەيرامىنىڭ پايدا بولۋ تاريحى قاسيەتتى قۇران كىتابىندا جازىلعان جانە ول يبراحيم پايعامباردىڭ ومىرىمەن بايلانىستىرىلادى.

كۇندەردىڭ كۇنىندە يبراحيم پايعامبارعا ءوزىنىڭ تۋعان ۇلى يسمايلدى اللا ءۇشىن قۇربان ەتۋ تۋرالى ايان بەرىلەدى. قۇرانعا سايكەس، پايعامبار كورگەن ءتۇس شىندىق بولىپ سانالادى جانە وعان كۇمان كەلتىرۋگە بولمايدى. اللانىڭ بۇيرىعىنا قارسى شىعا الماعان يبراحيم جالعىز ۇلىن الىپ، بۇگىندە مەككە قالاسى ورنالاسقان سول كەزدەگى مينا اڭعارىنا اتتانادى. يبراحيم پىشاعىن كەزەي بەرگەندە كوكتەن پەرىشتە ءتۇسىپ، ونى توقتاتادى.

اڭىز بويىنشا، جاراتقاننىڭ بۇيرىعى پايعامبار ءۇشىن سىناق بولىپ تابىلادى. پايعامباردىڭ نيەتىنە جاۋاپ رەتىندە اللا تاعالا جۇماقتان قۇرباندىققا شالۋ ءۇشىن قوي مالىن تۇسىرەدى.

قۇربان شالۋ مەيرامى جاراتقانعا قۇلشىلىق ەتۋدىڭ بەلگىسى بولىپ تابىلادى. مۇسىلمان قاۋىمى اللاعا ەت نەمەسە قان ەمەس، قۇلدارىنىڭ تاقۋالىق ەتۋى ماڭىزدى دەپ سانايدى.

قۇربان ايتتا قۇربان شالۋ اقىرەت كۇنىندە مۇسىلماننىڭ جانىن ساقتاپ، جۇماققا جول اشادى دەگەن سەنىم بار. جالپى بۇل مەرەكە مۇسىلماننىڭ اللاعا تولىقتاي باعىنىشتىلىعىن بىلدىرەدى.

قۇرباندىق شالۋ بارىسىندا ءار مۇسىلمان نيەت ەتىپ، ءىستى اللانىڭ اتىمەن باستاۋى كەرەك. اللا جاقىندارىمدى الا كورمەسىن دەپ قۇربان شالاتىن مۇسىلماندار دا كوپ.

يسلام كۇنتىزبەسى بويىنشا ونىنشى اي مۇسىلماندار ءۇشىن قاسيەتتى اي سانالادى. بۇل ايدىڭ العاشقى ون كۇندىگىندە مۇسىلماندار بار ىنتا-نيەتىمەن اللاعا قۇلشىلىق جاسايدى. ايدىڭ توعىزىنشى كۇنى – ارافانىڭ يسلام ءدىنىن ۇستاناتىندار ءۇشىن ورنى ەرەكشە.

قۇربان ايت مەرەكەسى (زيلحيج-جانىڭ 10-ىنشى كۇنى) تاڭ اتقاننان كەيىن ءمۋزداليفادا تاڭ نامازىن وقۋدان باستالادى. مۇسىلماننىڭ نامازدى مەشىتتە وقۋعا مۇمكىندىگى بولماسا، ول قۇلشىلىقتى ءوز ۇيىندە جاساي الادى. اللاعا قۇلشىلىق جاساپ، يمام ۋاعىزىن تىڭداعان سوڭ مۇسىلماندار ومىردەن وتكەن ادامدارعا قۇران باعىشتاۋ ءۇشىن زەيىت باسىنا بارادى.

بۇل ايتۋلى مەرەكەنىڭ ەڭ ماڭىزدى امالى – قۇرباندىق شالۋ. قۇرباندىققا قوي، ەشكى، سيىر جانە تۇيە مالىن شالادى. باسقا جانۋارلار قولدانىلمايدى. اۋرۋ، سوقىر مال قۇرباندىققا شالىنبايدى. بۇل كۇنى مۇسىلمان جاماعاتىن، ءتىپتى يسلام ءدىنىن ۇستانبايتىن ادامداردى ەتپەن تاماقتاندىرعان ساۋاپتى ىسكە جاتادى.

ايتتىڭ ءبىرىنشى كۇنىندە ادامدار ءبىر-بىرىن قۇتتىقتاپ، ءبىر-بىرىنىڭ ۇيىنەن داستارقاننان ءدام تاتادى، بۇل كۇنى ءار مۇسىلماننىڭ ۇيىندە داستارقان جايىلادى. ايەلدەر قاۋىمى قۇربان ايتتا باۋىرساق، شەلپەك ءپىسىرىپ، داستارقان ءمازىرىن دايىندايدى.

ايتتىڭ ەكىنشى كۇنى مۇسىلماندار كوبىنەسە قويدىڭ باسى مەن اياعىنان جاسالعان سورپا ازىرلەيدى. جالپى قۇرباندىققا شالىنعان مالدى مەيرام بارىسىندا جەپ قويۋ كەرەك دەگەن قاعيدا بار.

قۇربان ايتتا ءار ادام ءوزىنىڭ وتباسىنا كوبىرەك كوڭىل ءبولىپ، مۇمكىندىگىنشە مۇقتاج جاندارعا كومەكتەسۋى ءتيىس.