بۇگىنگىدەي تۇراقسىز ءارى قۇبىلمالى كەزەڭدە حالىق كەز كەلگەن الەۋمەتتىك جانە ساياسي وقيعالاردان ءقاۋىپ كۇتەدى. وسى ورايدا، Yvision.kz سايتى قازاقستاندىقتار قاۋىپتەنەتىن باستى وقيعالاردىڭ ءتىزىمىن جاسادى.

تەڭگەنىڭ قايتادان قۇنسىزدانۋى

وتكەن جىلدىڭ قازان ايىندا ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى قايرات كەلىمبەتوۆ تەڭگەنىڭ قايتادان ديەۆالۆاسياعا ۇشىرامايتىنىن حابارلادى. ودان بولەك، سارسەنبى كۇنى ەلباسى وتكىزگەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا دا ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ قۇنسىزدانبايتىنىن پرەزيدەنت تاعى اتاپ ءوتتى.

دەگەنمەن، تەڭگەنىڭ تۇراقتىلىعىنا قازاقستاندىقتار سەنەر ەمەس. ديەۆالۆاسيا بولۋى مۇمكىن دەگەن حابار جەلدەي ەسىپ ءجۇر. ونىڭ ۇستىنە، تەڭگە 2014 جىلى ەڭ ءالسىز ۆاليۋتالاردىڭ قاتارىنا ەنگەن بولاتىن.

ەلدى باسقارۋعا كەلەسى بولىپ كەلەتىن كىم؟

قازاقستانداعى بيلىكتىڭ تىزگىنىن ۇستايتىن كەلەسى ادام تەك ساياساتكەرلەردى عانا ەمەس، قاراپايىم حالىقتى دا الاڭداتادى. Stratfor ستراتەگيالىق زەرتتەۋ اگەنتتىگى قازاقستانداعى بيلىكتىڭ اۋىسۋى ەلدىڭ ىشكى احۋالىنا عانا ەمەس، حالىقارالىق ساياساتقا دا اسەر ەتەدى دەپ ەسەپتەيدى.

سۋدىڭ ءبىتىپ قالۋ ءقاۋپى

  قازاقستاننىڭ سۋعا اسا باي ەمەس مەملەكەت ەكەنى بۇرىننان بەلگىلى بولسا دا، بىرنەشە جىل بۇرىن عانا سۋ تاپشىلىعىنا الاڭداي باستادىق. ەلدەگى سۋ رەسۋرستارىنىڭ 50 پايىزى - وڭتۇستىككە، 30 پايىزى - ورتالىققا، ال 20 پايىزعا جۋىعى شىعىس، باتىس جانە سولتۇستىك ايماقتارعا تيەسىلى.

قازاقستاننان اعىپ وتەتىن ءىرى وزەندەردىڭ بارلىعىن كورشى مەملەكەتتەر دە پايدالانادى. ماسەلەن، سىرداريانى تاجىكستان، قىرعىزستان جانە وزبەكستان دا ءوز پايداسىنا جاراتادى.

يپوتەكانى تولەي الماۋ

يپوتەكالىق قۇجاتتارعا قول قويار كەزدە ءسىز كەلىسىمشارتتا كورسەتىلگەن سومانى اي سايىن بىرنەشە جىل بويى تولەپ تۇرۋعا مىندەتتەلەسىز.

الايدا، ءتۇرلى جاعدايلارعا بايلانىستى ءسىز نەسيەنى تولەي الماۋىڭىز نەمەسە مەرزىمىنەن كەشىكتىرۋىڭىز مۇمكىن. مۇنداي كەزدە بانك سىزگە ايىپپۇل سالىپ، ءوسىماقىنى كوبەيتەدى.

سوندىقتان قۇجاتقا قول قويار كەزدە يپوتەكانى تولەي الماعان جاعدايدا سىزگە قانداي شارا قولدانىلاتىنىن ءبىلىپ العان دۇرىس.

تۇرمىسقا شىقپاۋ/ۇيلەنبەۋ

كوپ جاعدايدا، قىزداردىڭ تۇرمىسقا شىقپاي قالامىن دەگەن ءقاۋپى باسىم. ونىڭ ۇستىنە، مانساپقۇمار قىزدار ءبىزدىڭ قوعامدا كوپ كەزدەسەدى. وتباسىلىق ءومىردىڭ ورنىنا قىزمەتتى تاڭدايتىن نازىك جاندىلار قاتارى مول. سول سەبەپتى كوپ جاعدايدا ولاردىڭ وتباسىلىق ومىرگە ۋاقىتى دا قالمايدى.

ەحرو-2017 كورمەسىنە جۇمسالعان جانە جۇمسالاتىن ميللياردتار كورمەگە جۇمسالاتىن شىعىننىڭ ءوزىن اقتايتىنى تۋرالى ويعا كۇمان كەلتىرۋگە سەبەپ كوپ. 2000 جىلى گاننوۆەردە وتكەن كورمەنى جوسپارلاعانداي 40 ملن ادام ەمەس، 18 ملن ادام عانا تاماشالادى. 1،2-1،5 ملرد دوللار شاماسىندا شىعىن كەلدى.

2008 جىلى يسپانيانىڭ ساراگوسا قالاسىندا وتكەن كورمەگە وراي سالىنعان ءبىرشاما نىساندار پايدالانىلماي قالدى. جاپونيا مەن قىتايدا وتكەن كورمەلەردە وتكىزۋشى مەملەكەت ۇلكەن پايدا كوردى.

ايتسە دە، حالىق سانى كوپ ەلدەرمەن ءبىزدى سالىستىرۋعا كەلمەيدى. استاناداعى ەحرو-2017 كورمەسىنە 283 ملن ەۋرو جۇمسالادى دەپ كۇتىلۋدە.

كەدەن وداعى مەن ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا ەنۋ

ەل تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا ەنۋ تەك رەسەي ءۇشىن پايدالى دەگەن پىكىردە. گەوساياسي جاعدايلاردىڭ قازاقستان ەكونوميكاسى ءۇشىن وڭايعا سوقپايتىنى راس.

باتىستىڭ سانكسياسىنا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن رەسەي مەن قىتايدىڭ كۇش بىرىكتىرۋى قازاقستاننىڭ بولاشاعىنا ودان ءارى ءقاۋىپ توندىرمەك.

ماقسات ۇسەنوۆ

اتىشۋلى ماقسات ۇسەنوۆ وتكەن جىلى تاعى ءبىر جول اپاتىنا سەبەپ بولدى. قۋانىشقا قاراي، 38 جاستاعى ايەل قاتتى زارداپ شەككەن جوق. وسىدان سوڭ 20 كۇنىن قاماقتا وتكىزگەن ۇسەنوۆ بوستاندىققا شىعىپ، دۋبايعا دەمالۋعا كەتتى.

توي جاساۋ ءۇشىن نەسيە الۋ

ستاتيستيكاعا سەنسەك، ورتا ەسەپپەن قاراپايىم جاستارعا توي جاساۋ ءۇشىن 3،5 ملن تەڭگە كەرەك. ورتا ەسەپپەن ەر جىگىتتەر 25-30، قىزدار 20-23 جاستا شاڭىراق كوتەرەدى.

بۇل ۋاقىتتا ولاردىڭ 10 پايىزى عانا وزدەرىنىڭ قارجىلىق جاعدايىن رەتتەي الادى. ال قالعان قاراجاتتى اتا-اناسى تابۋى قاجەت. اتا-انانىڭ بانك جاعالاۋدان باسقا امالى جوق.

ۇبت-دان وتە الماي قالۋ

ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋدەن وتە الماۋ تەك وقۋشىلاردىڭ عانا ەمەس، مۇعالىمدەر مەن اتا-انالاردىڭ دا باس اۋرۋىنا اينالدى. 2004 جىلى قولدانىسقا ەنگەن ۇبت بۇگىنگە دەيىن تۇلەكتەر ءۇشىن ۇلكەن سىن سانالادى. ءتىپتى جىل سايىن ۇبت اينالاسىنداعى ايقاي-شۋ دا كوبەيە تۇسەتىنى راس.

قالاداعى كەپتەلىس پەن جەر سىلكىنىسى

بۇل اسىرەسە الماتىلىقتار ءۇشىن ۇلكەن ماسەلە تۋدىرىپ وتىرعان جايت. تاڭعى ساعات 08:00 بەن كەشكى 18:00-دەن كەيىنگى ۇزىن-سونار كەپتەلىس كىم-كىمنىڭ دە جۇيكەسىن جۇقارتاتىنى انىق.

ال جىلىنا 3-4 رەت بولاتىن جەر سىلكىنىسى الماتى تۇرعىندارىنىڭ ەڭ ۇلكەن قورقىنىشى.