رەسەي فەدەراسياسىنىڭ اسكەري كۇشتەرىن قالپىنا كەلتىرۋ ماسەلەسى – بۇل رەسەي مەن باتىس بيلەۋشى ەليتالارى ءۇشىن پايدالى دۇنيە بولعانىمەن، شىندىققا ساكەس كەلمەتىن اقپار. بۇل ۇلتتىق اۆتورلىق ينستيتۋتتىڭ بەدەلدى اسكەري ساراپشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن دايىندالعان باياندامانىڭ قورىتىندىسى. باياندامانىڭ اۆتورلارى رەسەيدىڭ قارۋلى كۇشتەرى تەرەڭ داعدارىستى باستان كەشىپ جاتقانىن جاسىرماي ايتىپ، مەملەكەتتىك ناسيحات جۇمىستارىنا قارسى شىقتى.
رەسەي فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى رەتىندە ءپۋتيننىڭ باسقارۋى تۇسىنداعى قارۋلى كۇشتەردىڭ دامۋىنداعى جاعىمسىز ۇردىستەر قايتىمسىز بولدى. اۆتورلار سوڭعى بىرنەشە جىلدا رەسەيدىڭ اسكەري كۇشتەرىن كسرو دەڭگەيىنە كوتەرۋ تۋرالى اڭىزدى قالىپتاستىرۋعا ۇلكەن كۇش جۇمسادى دەپ سانايدى.
بۇل ميف باتىستا دا تانىمال، ونى شەتەلدىك ساياساتكەرلەر تاراتۋعا بارلىق ءامال-تاسىل قولدانۋىپ جاتىر. بۇل باتىستىق اسكەري لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەرگە ءوز ەلدەرىنىڭ بيلىك ورىندارىنان اسكەري قاجەتتىلىكتى قارجىلاندىرۋدى كوبەيتۋدى تالاپ ەتۋگە جاقسى مۇمكىندىك بەرەدى ەكەن.
ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، امەريكا رەسەي ءۇشىن جالعىز جاۋ بولىپ سانالادى. رەسەي قىتايدى دۇشپانعا بالامايدى، ويتكەنى ول رەسەيگە قارسى اسكەري تەڭىز وپەراسيالارىن جۇرگىزۋدى ماقسات تۇتپايدى.
ءبىراق رەسەي فەدەراسياسىنىڭ شىعىسىندا «ستراتەگيالىق شەكارالار مەن ءومىر ءسۇرۋ كەڭىستىگى» ۇعىمىن ۇستاناتىن قحر-نىڭ اسكەري ءقاۋپى بار ەكەنىن مويىنداۋىن قاجەت. ول جۇڭگو ارمياسىنىڭ شابۋىل ارەكەتتەرىن ءتۇسىندىرۋ جانە اقتاۋ ءۇشىن جاسالعان. قىتايلىق تۇجىرىمداما حالىقتىڭ ءوسۋى مەن رەسۋرستاردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى «ءومىردىڭ تابيعي سالاسىن» كەڭەيتۋ قاجەتتىلىگىن تۋدىراتىن يدەياعا نەگىزدەلگەن. ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، جۇڭگو قاقتىعىستىڭ كەز-كەلگەن شكالاسى مەن ۇزاقتىعىن جەڭۋگە قابىلەتتى ارميا قۇرۋدى ماقسات ەتىپ وتىر. بۇل تۇجىرىمدامادا قحر شەكارالارى قاي باعىتتا كەڭەيتىلەتىنى تۋرالى تىكەلەي نۇسقاۋلار بەرمەيدى، ءبىراق نازار رەسەيگە ءتۇسىپ وتىر. ەڭ الدىمەن، ۇلكەن اۋماقتى الاتىن، شيكىزات قورى مول جانە از حالقى بار (حالىقتىڭ سانى تۇراقتى تۇردە ازايۋدا) رەسەيدىڭ شىعىسىن كوزدەۋى مۇمكىن.
سولتۇستىك-ەۋرواتلانتيكالىق اليانس نەمەسە ناتو قازىرگى ۋاقىتتا رەسەي فەدەراسياسىنىڭ نەگىزگى ىقتيمال اسكەري قارسىلاسى ەمەس. رەسمي رەسەيلىك ۇگىت-ناسيحات رەسەيلىك شەكارالاردا ناتو-نى جانداندىرۋ ماسەلەسى بويىنشا ازاماتتاردى ءجيى اداستىرادى. ساراپشىلار «قىرعي-قاباق سوعىس» اياقتالعان سوڭ ەۋروپالىق اۋماقتا بلوكتىڭ اسكەرلەرى ەلەۋلى تۇردە تومەندەگەنىن حابارلايدى، بۇل ازايۋ ءالى جالعاسۋدا. اسكەري ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، 1992 جىلدان 2007 جىلعا دەيىن رەسەيلىك باسشىلىق رەسەيگە نەگە ارميا كەرەك جانە تيىسىنشە ول قانداي بولۋى كەرەك دەگەن سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرمەي وتىر.
1990-شى جىلداردىڭ اياعىندا رەسەيدىڭ قارۋلى كۇشتەرىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرىن قازىرگى جاعدايمەن سالىستىرعاندا رەسەيلىك ارميانىڭ تەحنيكالىق جابدىقتالۋ داعدارىسىن كورە الامىز. ال رەسەيلىك اسكەري قىزمەتكەرلەردىڭ جاعدايى قارۋلى كۇشتەرگە اسكەري تەحنيكانى جەتكىزۋ جاعدايىنان گورى الدەقايدا قيىن ەكەندىگىن مويىنداۋ كەرەك. بۇل جەردە نەگىزگى ماسەلەلەر اسكەري قىزمەتكەرلەردىڭ دەموتيۆاسياسىندا بولىپ وتىر، سونداي-اق رەسەيلىك اسكەري پەرسونالدىڭ كاسىبي دەڭگەيى كۇرت تومەندەپ كەتكەن دەيدى ساراپشىلار.
كەرىمسال جۇباتقانوۆ،
قازاق-ورىس حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوسەنتى، تاريح عىلىمىنىڭ كانديداتى